Beleidsdoel A: Een veilige woon- en leefomgeving voor inwoners, ondernemers en bezoekers in de gemeente Haarlemmermeer

Wat willen wij bereiken?

Dit beleidsdoel gaat over de sociale veiligheid in Haarlemmermeer. Dit komt tot uitdrukking in veilig zijn en veilig voelen. Op basis van het IVP 2023-2026 zetten we in op onderstaande activiteiten. Het behouden van een (sociaal) veilige woon- en leefomgeving vormt een steeds grotere opgave. Uit onderzoek van de VNG (De positie van het lokaal bestuur) blijkt: 'dat het huidige veiligheidsbestel niet is opgewassen tegen de uitdagingen van nu en de toekomst. Dat heeft te maken met tekortschietende capaciteit bij de politie en met fundamentele veranderingen in het veiligheidslandschap, namelijk intensieve opgaven als terrorisme, radicalisering, polarisatie, cybercrime, desinformatie en ondermijnende criminaliteit'. Wij zien ook een toename van overlast door personen met onbegrepen gedrag.

Wat gaan wij daarvoor doen?

Vaste activiteiten

activiteit

toelichting

taakveld

Vergroten weerbaarheid jongeren tegen criminaliteit, wapens en drugs

We sluiten aan bij projecten vanuit Noord Holland (NH Veilig) en bij de campagne YouChoose. We werken samen met het voortgezet onderwijs via Veilig in en om School (VIOS). We zijn betrokken bij het vervolg op het landelijk actieplan Wapens en jongeren vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV).

1.2

Versterken digitale veiligheid

We sluiten als gemeente aan bij projecten georganiseerd vanuit NH Veilig en volgen daarbij ook de leidraad van de cyberwegenkaart.

1.2

Waarborgen zorg en veiligheid van kwetsbare personen

Een intensieve samenwerking met politie, sociaal domein, GGD, woningbouwcorporatie, het Zorg & Veiligheidshuis en andere ketenpartners voor een effectieve integrale aanpak. We werken met een persoonsgerichte aanpak en volgens de (nieuwe) aanpak voorkoming escalatie AVE-methode in samenwerking met alle partners in het sociaal- en veiligheidsdomein. Op afgestemde wijze worden verschillende interventies ingezet.

1.2

Aanpak georganiseerde ondermijnende criminaliteit

  1. In de aanpak van ondermijnende criminaliteit werken we integraal samen met politie, Koninklijke Marechaussee (KMar), Douane, Nederlandse Arbeidsinspectie, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) en andere partners. We werken zowel signaal gericht als thematisch.

  2. De aanpak van ondermijnende (drugs)criminaliteit op Schiphol voeren we uit in samenwerking met publieke- en private partners onder de noemer Sterke Luchthaven. Er is een risico dat de SPUK-bijdrage hiervoor in 2026 10% wordt gekort door het Rijk, ook als de financiering niet in het gemeentefonds wordt opgenomen, zoals eerder aangekondigd. Dit betekent dat we minder taken kunnen uitvoeren.

1.2

Tegengaan van polarisatie, radicalisering en extremisme

We zetten in op het versterken van het signaleringsnetwerk en het netwerk sleutelfiguren. Daarnaast zetten we in op regionale samenwerking en sluiten we aan bij de projecten van NH Veilig. De persoonsgerichte aanpak wordt ingezet voor personen die signalen van extremistisch en radicaal gedrag laten zien waardoor zij een risico vormen voor de openbare orde en veiligheid.

1.2

Activiteiten in 2026

activiteit

onderwerp

toelichting

Opstellen Veiligheids-analyse 2022-2025 en voorstel raadsprioriteiten veiligheid en leefbaarheid 2027-2030

Resultaat

Het vaststellen van de prioriteiten van veiligheid 2027-2030 door de raad.

Inhoud

Aan de hand van de Veiligheidsanalyse 2022-2025 stellen we in 2026 de prioriteiten voor veiligheid voor aan de raad.

Financiën

We betalen dit uit de reguliere begroting (taakveld 1.2).

Maatschappe-lijke dienstverlening op Schiphol

Resultaat

Een snelle en pro-actieve aanpak van gevaarlijke of ontregelende situaties op de luchthaven die veroorzaakt worden door mensen met onbegrepen gedrag.

Inhoud

Personen met onbegrepen gedrag of met complexe sociale problematiek verwijzen wij (in samenwerking met de Kmar, Schiphol, de gemeente Haarlem en de ministeries van JenV en Volksgezondheid Welzijn en Sport) actief door naar noodzakelijke hulpverleningsinstanties met de inzet van Schiphol Social Works (SSW).

Financiën

We betalen dit uit de reguliere begroting (taakveld 1.2).

Programma Lokale Veerkracht en Samenredzaam-heid

Resultaat

  • Versneld vergroten van de bereikbaarheid van de lokale (netwerk)samenleving in crisistijd, bewustwording van het belang van veerkracht en samenredzaamheid, en advies hierover;

  • in kaart brengen van verminderd zelfredzamen en – waar mogelijk – inzetten van bestaande en nieuwe middelen om veerkracht en basisbehoeften te versterken. Ook het verbeteren van de eigen bedrijfscontinuïteit valt hieronder;

  • uitvoering van landelijke en regionale agenda’s (Rijk en Veiligheidsregio Kennemerland) ter versterking van crisisbeheersing en paraatheid van de samenleving.

Inhoud

Volgens het Kabinet en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) neemt de militaire en hybride dreiging toe. Door de oorlog in Oekraïne en wereldwijde spanningen groeit de kans dat Nederland betrokken raakt bij een gewapend conflict. De overheid kan in zo'n geval niet alles oplossen, dus de samenleving moet zich bewuster worden van het belang van zelf- en samenredzaamheid. Tegelijk nemen nieuwe soorten calamiteiten, verstoringen in infrastructuur, polarisatie, activisme en bereidheid tot demonstreren toe, wat kan leiden tot maatschappelijke onrust.
Gelet op deze geopolitieke ontwikkelingen en de impact op de lokale samenleving, is het noodzakelijk lokaal invulling te geven aan maatschappelijke weerbaarheid. Daarom zijn we inmiddels gestart met het programma Lokale veerkracht en samenredzaamheid.

Financiën

Voor de benodigde uitvoeringscapaciteit zijn in de Voorjaarsrapportage 2025 middelen ter beschikking gesteld voor de jaren 2026 (€ 268.000) en 2027 (€ 155.000) (taakveld 1.2).

BBV indicatoren

Figuur 18

Verwijzingen HALT

Het aantal jongeren dat naar HALT is verwezen per 1.000 jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 17 jaar, is in 2024 iets gestegen ten opzichte van 2023. Absoluut gezien is echter het aantal jongeren dat is verwezen naar HALT opnieuw gedaald. Van 160 in 2021, 144 in 2022, 105 in 2023 naar 90 in 2024.

Diefstallen uit woningen

Het aantal diefstallen daalde de laatste jaren. Tegen de landelijke trend in, stopte de daling begin 2025 in Haarlemmermeer en steeg het aantal woninginbraken juist. Dit heeft te maken met een aantal veelplegers. Duidelijk in de cijfers is te zien wanneer een veelpleger vastzit: in die periode (zoals in de zomer van 2025) is het aantal woninginbraken lager en zien we opnieuw een daling.

Indicatoren Haarlemmermeer

Voor dit beleidsdoel zijn geen indicatoren beschikbaar.

Wat mag het kosten?

Tabel 15

(Bedragen × € 1.000)

JR2024

2025

2026

2027

2028

2029

Beleidsdoel A: Een veilige woon- en leefomgeving voor inwoners, ondernemers en bezoekers in de gemeente Haarlemmermeer.

Baten

2.921

4.814

4.000

1.200

1.200

1.200

Lasten

6.202

8.331

8.029

5.215

4.914

4.914

Saldo

-3.281

-3.517

-4.029

-4.015

-3.714

-3.714

Uitsplitsing baten en lasten naar taakveld

(Bedragen × € 1.000)

JR2024

2025

2026

2027

2028

2029

1.2 Openbare orde en veiligheid

2.921

4.814

4.000

1.200

1.200

1.200

Baten

2.921

4.814

4.000

1.200

1.200

1.200

1.2 Openbare orde en veiligheid

6.202

8.331

8.029

5.215

4.914

4.914

Lasten

6.202

8.331

8.029

5.215

4.914

4.914

Saldo van baten en lasten (B-L)

-3.281

-3.517

-4.029

-4.015

-3.714

-3.714

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2026

2027

2028

2029

Baten

1. Schiphol Social Work

-1.164

-

-

-

2. Sterke Luchthaven

300

-2.800

-

-

Overig

50

-

-

-

Totaal Baten

-814

-2.800

-

-

Lasten

1. Schiphol Social Work

1.164

-

-

-

2. Gewijzigde verdeling van personeelslasten

-308

-

-

-

3. Motie 'Veilig winkelen in Haarlemmermeer'

-301

-

300

-

4. Sterke Luchthaven

-300

2.800

-

-

Overig

47

14

1

-

Totaal Lasten

302

2.814

301

-

Baten

1.

Voor het sociale werk op Schiphol heeft onze gemeente in 2025 het penvoerderschap overgenomen van de gemeente Haarlem. Het is onze taak om de financiële bijdragen van de verschillende participerende partijen (ministerie van Justitie en Veiligheid (J&V), ministerie van Defensie, Schiphol, gemeente Haarlem en gemeente Haarlemmermeer) samen te brengen om daarmee de facturen te voldoen. Voor 2026 en komende jaren is opnieuw de oproep gedaan voor structurele medefinanciering vanuit het Rijk.

2.

Met het programma Sterke Luchthaven treffen we maatregelen en voeren we activiteiten uit voor de publiek-private aanpak ter voorkoming van ondermijning op luchthaven Schiphol (landelijke mainportaanpak). Het ministerie van J&V stelt hier een specifieke uitkering voor beschikbaar.

Lasten

1.

Zie voor een toelichting op de lagere lasten Schiphol Social Work de toelichting opgenomen bij de baten.

2.

Door aanpassingen in de verdeling van personeel over de beleidsdoelen is de doorbelasting naar dit beleidsdoel hoger geworden.

3.

Bij vaststelling van de Voorjaarsrapportage 2025 heeft de raad de motie 'Veilig winkelen in Haarlemmermeer' aangenomen. De bijbehorende lasten voor 2026 en 2027 zijn in deze programmabegroting verwerkt, de mutatie voor 2025 zal worden verwerkt in de Najaarsrapportage 2025.

4.

Zie voor een toelichting op de lagere lasten Sterke Luchthaven de toelichting bij de baten.

Beïnvloedbaarheid lasten uitgedrukt in %

Figuur 19

Toelichting

Beïnvloedbaar

De beïnvloedbare lasten zijn onder andere kosten voor bedrijfs- en werkkleding en kosten van opleiding en persoonlijke ontwikkeling met betrekking tot openbare orde, integrale veiligheid.

Niet beïnvloedbaar

De niet-beïnvloedbare lasten zijn bijvoorbeeld overige uitgaven met een specifieke dekking van derden zoals het Programma Sterke Luchthaven.

Middellange termijn beïnvloedbaar

De lasten die op middellange termijn zijn te beïnvloeden zijn kosten van de gemeenschappelijke regeling VKR.

Ontwikkeling

Het deel niet beïnvloedbaar daalt in 2027 door de kosten van het Programma Sterke Luchthaven zoals beschreven bij de verschillenanalyse. Relatief stijgt hierdoor het aandeel personeelskosten, nominaal (in bedragen) blijft dit aandeel ongewijzigd.