6. Openbaar Groen

Het openbaar groen bestaat uit bomen en groenvlakken (onder andere gazon, heesters, hagen, bosplantsoen). Hoe wij het openbaar groen onderhouden is opgenomen in het Beheerplan Bomen en beplanting 2020-2023. Wij actualiseren het beheerplan en leggen het resultaat hiervan eind 2023 voor aan de raad.

Goed onderhoud heeft invloed op de leefomgeving en draagt bij aan een positieve belevingswaarde van de woon- en leefomgeving. Het onderhoud bestaat uit de volgende maatregelen:

  • om de kwaliteit goed in beeld te houden inspecteren wij alle bomen minimaal eens in de vier jaar op veiligheid; monumentale bomen inspecteren wij elk jaar;

  • we snoeien de bomen een keer per vier jaar om de kwaliteit voldoende te houden;

  • daarnaast beschermen we bomen tijdens werkzaamheden en bij renovatieprojecten geven we bestaande bomen indien nodig extra ondergrondse ruimte en voeding;

  • als de veiligheid in het geding is, dan worden maatregelen getroffen, zoals het snoeien of vervangen van de boom;

  • beplantingsvakken worden onkruidvrij gehouden en deze worden gesnoeid om de (verkeers)veiligheid te waarborgen;

  • de kwaliteit van beplantingen inspecteren wij eens in de vier jaar via de metingsmethodiek NEN 2767;

  • beplantingen met een slechte kwaliteit vervangen wij.

Wij bestrijden daarnaast de eikenproccessierups zoveel mogelijk biologisch door hun natuurlijke vijanden (vogels en vleermuizen) aan te trekken door nestkasten te plaatsen. Ook kruidenrijke grassen leveren een bijdrage aan de bestrijding van de eikenprocessierups, omdat insecten in deze grassen vogels aantrekken. Vogels zijn natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups.

De kwaliteit van bomen is over het algemeen goed. Uit de meest recente veiligheidsinspecties van onze bomen komt het volgende beeld naar voren:

Tabel 111

Kwaliteit bomen

Percentage van de (gemeentelijke) bomen 2019

Percentage van de (gemeentelijke) bomen 2022

Percentage van de (gemeentelijke) bomen 2023

Voldoende

85,2%

79%

75,4 %

Matig

12,5%

19%

22,8%

Slecht

2,1%

1,5%

1,5%

Zeer slecht

0,2%

0,2%

0,3%

Uit de veiligheidsinspecties is gebleken dat het aantal bomen dat in slechte en zeer slechte kwaliteit verkeert ongeveer gelijk is gebleven ten opzichte van de meting uit 2022. De kwaliteit van 3,8% van de bomen is verminderd van niveau 'voldoende' naar niveau 'matig'. Het bomenbestand veroudert en dat betekent dat meer kosten worden gemaakt voor het snoeionderhoud.

Wij willen het aantal slechte en zeer slechte bomen verminderen om de kwaliteit van ons bomenareaal te verbeteren. Ondanks dat 1,8% een laag percentage is, gaat het om enkele honderden bomen. Ons vervangingsplan en onze onderhoudscyclus richten wij op het verlagen van het percentage slechte en zeer slechte bomen. Vervanging is in de meeste gevallen de enige optie. Voor de slechte bomen beoordelen wij of deze vervangen dienen te worden of dat extra onderhoud volstaat. Een kanttekening hierbij is dat de kwaliteit van bomen beïnvloed wordt door weersomstandigheden als storm of bijvoorbeeld droogte, waardoor het niet altijd mogelijk is om de kwaliteit van bomen in alle opzichten optimaal te houden.

Beplantingen inspecteren wij eens in de vier jaar via de methode NEN 2767 voor kwaliteitsmeting, waarbij de conditiescore van beplantingen wordt bepaald. De geïnspecteerde plantvakken kunnen een conditiescore van 1 tot 6 krijgen (van zeer goed tot zeer slecht). Uit de kwaliteitsmeting openbaar groen komt het volgende beeld naar voren:

Tabel 112

Conditiescore kwaliteitsmeting openbaar groen

Percentage van de (gemeentelijke) groenvakken 20191

Percentage van de (gemeentelijke) groenvakken 2022

1 (uitstekend)

58%

18%

2 (goed)

26%

12%

3 (redelijk)

5%

27%

4 (matig)

6%

37%

5 (slecht)

4%

7%

6 (zeer slecht)

1%

1%

  1. Beplanting wordt eens per vier jaar geïnspecteerd volgens de NEN 2767-systematiek. Wij hebben in 2019 voor het eerst volgens deze nieuwe systematiek geïnspecteerd. In 2026 volgt een nieuwe inspectie.

In de afgelopen twee jaar was het voorjaar extreem droog en warm. Dit is zichtbaar in de resultaten van de kwaliteitsmeting van het openbaar groen. Met name nieuwe aanplant heeft hier last van. Wij geven nieuwe aanplant om die reden structureel een langere periode van nazorg (waaronder extra water geven indien nodig). Tevens planten wij soorten aan die beter bestand zijn tegen droogte en hitte. Daarnaast voeren wij onderzoeken uit naar de kwaliteit van de bodem van beplantingsvakken en standplaatsen van bomen. Op sommige locaties is de bodem te sterk verdicht, zodat bomen en beplanting in droge periodes dieper liggend grondwater niet kunnen bereiken. Op andere locaties kan in een natte periode het water door de verdichting niet goed in de grond zakken en is de bodem te vochtig, zodat beplanting verdrinkt. Een verdichte bodem bevat vaak geen zuurstof en hierdoor geen bodemleven (voedingsstoffen voor planten). Wij doorbreken de verdichte bodemlaag en dienen tevens bemesting toe om de bomen en/of beplanting te laten herstellen.

Onze vervangingsplannen zijn gericht op het vervangen van beplanting met een slechte (score 5) en zeer slechte (score 6) kwaliteit, waarbij het doel is om de percentages hiervan te verminderen. De plantvakken met een matige conditie (score 4) zullen worden vervangen in gecombineerde projecten. Beplantingen met een slechte kwaliteit vervangen wij als losstaande projecten.

Vanuit de VOR vervangen wij in 2024 bomen en beplantingen, waarvan uit de kwaliteitsinspectie is gebleken dat deze in slechte of zeer slechte staat zijn. Deze bomen en beplanting staan verspreid over de gemeente. Wij nemen de vervanging zoveel mogelijk mee in integrale projecten. Wij vervangen onder andere bomen en beplantingen op de volgende locaties:

Tabel 113

Project

Straat

Kern

Herplant van uitgevallen bomen in de groenstructuren

diverse

diverse

Vervangen zieke bomen

Lagedijk

Spaarndam

Vervangen bomen

Steve Bikostraat e.o.

Hoofddorp

Vervanging beplanting met slechte kwaliteitsscore

diverse

diverse

Vervangen bomen

Nieuweweg/Burgemeester Pabstlaan

Hoofddorp

Vervangen bomen

Kalorama e.o.

Hoofddorp

Diverse bomen vervangen in integrale projecten

diverse

diverse

Daarnaast planten wij op aanvraag extra bomen op locaties waar dit technisch mogelijk is.