Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

De huidige en toekomstige economische dynamiek in de gemeente en metropoolregio levert nieuwe en andersoortige kansen en uitdagingen op dan voorheen. Hierbij valt te denken aan datagedreven economie, de robotisering, de vergrijzing en de klimaatverandering. Het gemeentelijk beleid moet flexibel zijn om goed aan te sluiten op de ontwikkeling van de wensen van zowel ondernemers als hun klanten. We richten ons zowel op het toekomstbestendig ontwikkelen van nieuwe werklocaties als op het herstructureren, transformeren en verduurzamen van bestaande locaties. Nog meer dan in het verleden worden de functies werken, wonen en de gewenste voorzieningen in samenhang ontwikkeld met als doel een goede werk- en verblijfsomgeving te bieden. We zetten in op de transitie naar een circulaire samenleving. Om onze welvaart en welzijn op het gewenste peil te houden zullen we anders moeten omgaan met de middelen die onze welvaart tot stand brengen. Aan de verschillende vraagstukken wordt samengewerkt met betrokken partijen.

Activiteiten

1. Het ondersteunen, faciliteren en stimuleren van het startend ondernemerschap en MKB om zich krachtig te ontwikkelen en te innoveren

2. Het uitwerken van een nieuwe economische koers

3. Verbeteren kwaliteit werklocaties en de aansluiting van het aanbod op de veranderde vraag

4. Het ondersteunen en faciliteren van ontwikkelingen in het aanbod commerciële voorzieningen

5. Economische research en gegevensbeheer

Toelichting

1. Het ondersteunen, faciliteren en stimuleren van het startend ondernemerschap en MKB om zich krachtig te ontwikkelen en te innoveren

De lokale midden- en kleinbedrijf (MKB) ondernemers laten al jaren zien dat zij een belangrijke bijdrage leveren aan de economie in de Haarlemmermeer. Het komend jaar zal de gemeente doorgaan met de uitvoering van de mkb-agenda en verbeteringen doorvoeren waar mogelijk. Ook startups en groeiende ondernemers blijven wij faciliteren en ondersteunen met het ZAAI-traject. Het ZAAI-traject staat voor ontwikkeling, groei en verbinding. Er zijn twintig deelnemers geselecteerd om het traject te doorlopen.

2. Het uitwerken van een nieuwe economische koers

Het is de missie van de gemeente, om de economie binnen haar gemeentegrenzen zo te ontwikkelen, dat deze ook kwalitatief structureel tot de top 5 in Nederland wordt gerekend. Deze economische koers is in een aantal opzichten een trendbreuk. We willen de rijke economie binnen de gemeente verder ontwikkelen langs een aantal lijnen, die anders zijn dan de volumegroei die (alleen) gerelateerd leek aan de luchthaven en die typerend was voor de economie en groei in de afgelopen decennia. Deze trendbreuk vatten we samen in drie pijlers onder de strategie: diversificatie, selectiviteit en kwaliteit. Er is geen hiërarchie tussen deze drie, ze zijn onderling aanvullend en parallel van toepassing. In het uitvoeringsprogramma laten we zien hoe we dit in de praktijk gaan brengen. Bij de vaststelling van de Voorjaarsrapportage 2024 is incidenteel budget toegekend om dit uitvoeringsprogramma uit te voeren. Een aantal prioriteiten daaruit is verbetering van het ondernemersplein, lokale maatschappelijke initiatieven (CSR) en het betrekken van nieuwe ondernemers.

3. Verbeteren kwaliteit werklocaties en de aansluiting van het aanbod op de veranderde vraag

In lijn met onze nieuwe Economische Koers zetten we met de Koers Werklocatiemarkt in op diversificatie, selectiviteit en kwaliteit. We streven kwalitatief hoge (bestaande en te ontwikkelen) werklocaties na die duurzaam, groen, bereikbaar en leefbaar zijn en die een bijdrage leveren aan en onderdeel zijn van hun omgeving. Daarnaast zijn we selectief. De ruimte in onze gemeente is schaars en de opgaven onverminderd groot. We gebruiken de schaarste daarom om een extra impuls aan de kwaliteit van onze locaties te geven. Dit houdt in dat we het doen met de ruimte die we hebben, ons inzetten op het verdichten van bestaande en te ontwikkelen locaties en op meervoudig ruimtegebruik. Ten slotte zetten we de inzet op een meer diverse economie voort door ons te focussen op vijf sectoren die minder/niet afhankelijk zijn van de luchthaven: ICT en tech, life sciences & health, grondstoffen en energie, specialistische zakelijke dienstverlening en groothandel en consumer goods. Om op de realisatie van de koers in de praktijk te sturen, werken we aan een ruimtelijk economische uitwerking van de koers (hierna uitwerking). Deze uitwerking moet ons intern in gebiedsontwikkelingsprojecten en extern inzicht geven waar we als gemeente voor de verschillende typen werklocaties op inzetten. In de uitwerking wordt daarom concreet aangegeven wat we verstaan onder kwaliteit, selectiviteit en diversificatie. Waar moet een groene en duurzame werklocatie bijvoorbeeld aan voldoen? Op welke manier kan er worden verdicht en tot op welke hoogte? En welke functies kunnen worden gecombineerd? Maar ook welke typen locaties passen het beste bij de vestigingsrandvoorwaarden van onze diversificatiesectoren? Of hoe zorgen we ervoor dat we inspelen op deze vestigingsrandvoorwaarden en waar? Omdat gebiedsontwikkelingsprojecten niet kunnen wachten op de uitwerking, sturen we op dit moment ook al op onze ingezette koers. Voorsorterend op de ruimtelijk economische uitwerking werken we dit jaar ook aan de voorbereidingen van het opzetten van de monitoring. Separaat hiervan ondersteunt de gemeente de bedrijven op alle werklocaties en winkelgebieden

4. Het ondersteunen en faciliteren van ontwikkelingen in het aanbod commerciële voorzieningen

In 2019 is het 'Beleid voor commerciële voorzieningen; regels en ruimte' vastgesteld door de raad. We zijn vijf jaar verder. Diverse woningbouw/gebiedsontwikkelingen bevinden zich in een andere fase en de inwonersprognoses zijn aanzienlijk hoger dan in 2019. Dit heeft impact op het economisch draagvlak voor voorzieningen en daarmee het te hanteren kader/beleid. Ook spelen er allerlei ontwikkelingen in de centrumgebieden zelf. Een actueel beeld van het functioneren van de voorzieningencentra is gewenst om na te gaan of de uitgangspunten en beleidsregels wijzigingen behoeven en om een doorkijk te geven naar wat op ons afkomt. Dit levert een nieuwe basis op voor toetsing van initiatieven, gebiedsontwikkelingen en visies voor de komende jaren.

Aan de raad is toegezegd om in gesprek te gaan met horecaondernemers om een voorziening voor nachtelijke horeca te verkennen. Dit wordt verwerkt in de actualisatie van het beleid commerciële voorzieningen.

5. Economische research en gegevensbeheer

Dit betreft onderzoek, analyse en publicatie van werkgelegenheidsstatistieken en andere economische rapportages zowel nationaal, regionaal als lokaal. Jaarlijks wordt een enquête gehouden onder de Haarlemmermeerse ondernemers met vragen over de werkgelegenheid en een aantal actuele vraagstukken, zoals maatschappelijk verantwoord ondernemen, circulair werken, uitbreiding van het bedrijf en het gebruik van vluchten via de luchthaven. De antwoorden op de vragen en de mutaties in werkgelegenheid worden gemonitord en geanalyseerd om beleid te evalueren en te ontwikkelen.

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar