Beleidsdoel A: De ruimtelijke omgeving is het resultaat van een zorgvuldige afweging om het welzijn van de inwoners, ondernemers, werkenden, bezoekers en recreanten te vergroten.

Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Door het actief betrekken van inwoners en ondernemers bij ruimtelijke ontwikkelingen en het creëren van draagvlak bij direct belanghebbenden maken we ruimtelijke plannen die voorzien in een stabiel evenwicht tussen diverse ruimtelijke spanningsvelden. Werken en wonen, wonen en recreëren, winkelen en wonen, uitgaan en wonen, vermaakbehoeften van diverse leeftijdscategorieën, alles moet in samenhang worden gebracht waarbij het welzijn voorop staat in de afweging van het algemeen belang. Wij staan hierbij een gebiedsgerichte aanpak voor, waarbij per gebied, samen met de in het gebied betrokkenen, integrale visies en plannen kunnen worden gemaakt. Ruimtelijke kwaliteit en een goed en gezond leefmilieu zijn daarbij onze uitgangspunten.

Activiteiten

  1. Implementeren van de Omgevingswet
  2. Versterken van ruimtelijke kwaliteit
  3. Samen met Rijk en Metropoolregio Amsterdam werken aan een leefbare en duurzame regio
  4. Ontwikkelen van woningbouwlocaties (versnelling woningbouw)
  5. Opzetten van een atelier voor de oostflank van Haarlemmermeer
  6. Ontwikkeling van stadscentrum Hoofddorp
  7. Adviseren over initiatieven

Toelichting

1. Implementeren van de Omgevingswet

De Omgevingswet brengt een grote stelselwijziging in het omgevingsrecht en een nieuwe manier van werken in de ontwikkeling en het beheer van de fysieke leefomgeving. De reikwijdte van de wet strekt zich uit van strategische visie, gebiedsontwikkeling en beheer tot vergunningverlening, handhaving en toezicht en de bijbehorende informatievoorziening en dienstverlening. De impact van de wet is daarmee groot. De inwerkingtreding is door het Rijk een jaar uitgesteld. De beoogde invoeringsdatum is nu 1 januari 2022.

Er zijn vier belangrijke producten te onderscheiden waar we de komende jaren nog aan werken: de omgevingsvisie, het omgevingsplan, de omgevingsvergunning en het omgevingsloket.

  • In maart 2020 is de 70%-versie van de concept Omgevingsvisie door de gemeenteraad besproken. Na de terinzagelegging beogen we de vaststelling in het eerste kwartaal van 2021.
  • Het omgevingsplan wordt vastgesteld twee jaar na inwerkingtreding van de wet. Bij inwerkingtreding van de wet zullen de bestaande bestemmingsplannen tezamen het nieuwe omgevingsplan vormen. Ter voorbereiding daarop worden de huidige bestemmingsplannen gestandaardiseerd en gedigitaliseerd.
  • Als de wet van kracht wordt, geldt een standaard vergunningsverleningsprocedure van acht weken en moet er afgestemd worden met andere overheden. Er vinden komende tijd pilots plaats en onderzoeken naar het efficiënter inrichten van het proces.
  • Bij de start van de wet is de informatie over de fysieke leefomgeving digitaal toegankelijk voor iedereen via het landelijke Omgevingsloket. Dit vraagt om standaardisatie van gegevens en het maken van diverse koppelingen. Daar waar de landelijke ontwikkelingen zover zijn, zijn wij al aangesloten op het landelijke Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). De doorontwikkeling van het landelijke DSO loopt tot 2024.
2. Versterken ruimtelijke kwaliteit

Belangrijk onderdeel van de Omgevingswet is de zorgplicht voor de ruimtelijke kwaliteit in onze gemeente. Tot nu toe werd dat deels in de Welstandsnota vormgegeven. In de (70%) Omgevingsvisie doen we daar al uitspraken over. De Omgevingsvisie moet een goede vertaling krijgen naar regels voor het beoordelen van bouwinitiatieven in het Omgevingsplan. De Omgevingsvisie is voor een directe vertaling te veel op hoofdlijnen. Ook bestaan er al verschillende ruimtelijke beleidskaders, waaronder de Welstandsnota. Daarom gaan we in 2021 een paraplunota maken waar alles bij elkaar komt, bestaand en toekomstig (welstands)beleid: de Nota Ruimtelijke Kwaliteit. Om regie te kunnen voeren op de samenhang en vanuit de integraliteit de stap naar beoordelingsregels voor het Omgevingsplan te kunnen maken. Onder deze paraplu zijn wij beter in staat om nieuwe bouwinitiatieven vanuit een integraal kader te inspireren, te adviseren en te toetsen. Het benutten en behouden van de dragers van de gemeente Haarlemmermeer: het verkavelingspatroon, de polderdijken, het agrarische karakter en de historische landschappen zijn daarbij leidend. De ruimtelijke kwaliteit wordt beschouwd op zowel groot als klein schaalniveau. Nieuwe sectorale of gebiedsgerichte beleidskaders die onderdeel gaan uitmaken van deze paraplu zijn de Verdichtingsvisie, de Polderlinten en de beeldkwaliteitsplannen Vijfhuizen en Ringvaart.

3. Samen met Rijk en Metropoolregio Amsterdam werken aan een leefbare en duurzame regio

In het Bestuurlijk Overleg (BO) Meerjaren-programma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) van het najaar van 2019 zijn, in het licht van het programma Samen Bouwen aan Bereikbaarheid, richtinggevende afspraken gemaakt voor de ontwikkelingsrichting van de verstedelijking en het bereikbaarheidssysteem van de MRA tot 2040.

De MRA Agenda 2.0 (2020–2024) is in 2019 aangeboden aan de colleges van de deelnemers aan de MRA-samenwerking. Met twee leidende principes ‘toekomstbestendig’ en ‘evenwichtig’ en vier bestuurlijke opdrachten voor de komende jaren:

  • het versterken van de samenwerking;
  • het realiseren van een veerkrachtige, inclusieve en schone economie;
  • bouwen voor de woningbehoefte en met groei de leefkwaliteit van het geheel versterken;
  • tempo maken met het metropolitaan mobiliteitssysteem.

In het BO MIRT zullen afspraken gemaakt worden over een toekomstige gezamenlijke ruimtelijke koers in de kwalitatieve ontwikkelingen en bijbehorende investeringskaders voor de MRA. Deze Verstedelijkingsstrategie MRA geeft uitwerking aan de grote en complexe opgaven op het gebied van wonen, werken, bereikbaarheid, landschap, verduurzaming (energietransitie, klimaatadaptatie en circulaire economie), inclusiviteit en leefbaarheid.

4. Ontwikkelen van woningbouwlocaties (versnelling woningbouw)

De druk op de woningmarkt in onze regio blijft onverminderd hoog en vanuit deze opgave zijn wij in 2017 gestart met de versnelling van de woningbouw voor de gebiedsontwikkeling van Lisserbroek Noord, Nieuw-Vennep West, Cruquiushof en transformatielocaties Bennebroekerdijk en Hoofddorp Noord (2017.0037218). Inmiddels is ook transformatielocatie Bols/Pionier opgenomen in dit programma.

De gebiedsontwikkelingen bevinden zich nu in verschillende fases.

  • Voor de versnellingslocaties van Lisserbroek Turfspoor en Lisserbroek Noord worden intentieovereenkomsten afgesloten die de komende jaren verder uitgewerkt gaan worden tot concrete plannen en uitvoering ervan.
  • Voor Nieuw-Vennep West hebben we in 2018 al een intentieovereenkomst afgesloten (2018.0032237.) Deze intentieovereenkomst is met aan allonge (2020.0000837) verlengt tot 1 juli 2020.
  • Voor Hoofddorp Noord hebben we een ontwikkelstrategie vastgesteld (2019.0036293).
  • Voor de gebiedsontwikkeling van Cruquiushof en Bennebroekerdijk is een programma van eisen opgesteld (80% versie).
  • Voor BolsPionier hebben we een intentieovereenkomst afgesloten met een ontwikkelaar en zijn we in gesprek met andere marktpartijen voor het afsluiten van intentieovereenkomsten.

Met het afsluiten van de intentieovereenkomsten voor de gebiedsontwikkelingen heeft het programma haar opdracht uit 2017 behaald. Wij verwachten het programma Versnelling Woningbouw in 2020 af te ronden en de komende jaren, samen met de ontwikkelaars, de woningbouw in deze gebieden te realiseren.

5. Opzetten van een atelier voor de oostflank van Haarlemmermeer

Gemeente Haarlemmermeer, provincie Noord-Holland en gemeente Amsterdam hebben een gezamenlijk atelier ingericht waar we met inbreng van verschillende externe belanghebbenden werken aan een langetermijnperspectief voor de oostflank van Haarlemmermeer als onderdeel van de Zuidwestcorridor van de MRA. De ambitie is om deze corridor uit te laten groeien tot de internationale entree van Nederland. De opgave voor het atelier is om in beeld te brengen welke bijdrage de oostflank van Haarlemmermeer hieraan kan leveren. Wij beogen de samenhang tussen verschillende sociale, economische en fysieke ontwikkelingen op lokaal, regionaal en nationaal niveau in beeld te brengen en om te zetten tot een aansprekend samenhangend toekomstperspectief. Tevens verkennen we welke samenwerking met partijen nodig is om de ambities te realiseren. Met inzicht in dilemma’s, lange termijn potenties en strategieën kunnen wij lopende plan- en beleidsvormingstrajecten inhoudelijk verrijken en onderliggende vraagstukken scherper definiëren. In 2021 zetten wij de inzichten van het atelier met partners om in een visie op de oostflank en een gezamenlijk handelingskader gericht op realisatie.

6. Ontwikkeling van Stadscentrum Hoofddorp

Met het programma Stadscentrum Hoofddorp bouwen we aan de toekomst van Hoofddorp: een aantrekkelijke en levendige stad in het hart van de Randstad. Het stadscentrum wordt een centrale ontmoetingsplek voor iedereen, die wil wonen, werken, ontspannen en winkelen. Door deze ontwikkelingen positioneert Hoofddorp zich steeds meer als een stedelijk gebied dat in de MRA in toenemende mate aan belang wint.

Een meer integrale aanpak is wenselijk om op lange termijn een succesvolle gebiedsontwikkeling te realiseren. Daarom is eind 2018 het programma Stadscentrum Hoofddorp gestart. Het doel van het programma is het ontwikkelen van een aantrekkelijk en levendig stedelijk gebied, waar werken, wonen en voorzieningen met elkaar vermengen. Hierbij focussen wij ons op de volgende subdoelen: aantrekkelijker, levendig, sociale structuur en bereikbaarheid.

Om deze doelen te bereiken brengen wij de komende jaren samenhang aan in alle ontwikkelingen:

  • ruimtelijke maatregelen, waaronder de parkeeropgave en infrastructuur;
  • Hyde Park, waaronder Gerritshoeve en KomEtenPlein;
  • Stadspark, waaronder het Wandelbos en de Fruittuinen en de tennislocatie;
  • Raadhuisplein en omgeving, waaronder Raadhuisplein, gemeentehuis, voorzetgebouw, Treehouse en PostNL locatie/Nieuweweg 61;
  • Binnenweg en omgeving, waaronder Binnenweg 3, Binnenweg 4 en Nieuweweg 103 en de Binnenweggarage;
  • Winkelcentrum, waaronder V&D/De Deining en de Concourslaan.

In 2019 en begin 2020 zijn diverse intentieovereenkomsten met ontwikkelaars in het stadscentrum gesloten en is er een besluit genomen over het Stadscentrum Hoofddorp: nieuwe gemeentelijke huisvesting (2020.0000976). Komende jaren gaan we deze ontwikkelingen verder uitwerken en realiseren.

7. Adviseren over initiatieven

Wij staan open voor (bouw)initiatieven uit de samenleving. Hiervoor werken we met een loket en een Werkgroep Ruimtelijke Adviezen die ons voorziet van advies op basis van ruimtelijke kwaliteit en haalbaarheid. De laatste jaren is het aantal initiatieven hard gegroeid. Want het ging goed met de economie. Op het moment van schrijven is er als gevolg van de coronacrisis onduidelijkheid over de economische toekomst. Dat gaat mogelijk effecten hebben op het aantal ingebrachte initiatieven en vergunningen voor 2021 en verder.

In het kader van de Omgevingswet wordt dit en volgend jaar het proces van beoordelen van initiatieven aan een Omgevingstafel nader onderzocht. Doel blijft om initiatiefnemers te helpen om hun bouwinitiatieven te realiseren binnen de ruimtelijke randvoorwaarden en kwaliteit om de leefbaarheid te verbeteren.

Tabel 38 Wat mag het kosten?

(Bedragen × € 1.000)

JR2019

2020

2021

2022

2023

2024

Beleidsdoel A: De ruimtelijke omgeving is het resultaat van een zorgvuldige afweging om het welzijn van de inwoners, bedrijven, werkenden, bezoekers en recreanten te vergroten.

Baten

-269

1.239

881

237

237

237

Lasten

4.733

5.203

4.114

3.627

3.423

3.423

Saldo

-5.002

-3.964

-3.233

-3.390

-3.186

-3.186

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Tabel 39 

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2021

2022

2023

2024

Baten

Anterieure overeenkomsten

-362

-644

-

-

Overig

4

-

-

-

Totaal Baten

-358

-644

-

-

Lasten

Geluidsadaptief woningbouw

500

-

-

-

Omgevingswet

494

356

-

-

Gewijzigde verdeling van personeelslasten

-224

-

-

-

Versnelling woningbouw

188

132

202

-

Monumentale sluisjes Halfweg

100

-

-

-

Programma stadscentrum Hoofddorp

80

-

-

-

Overig

-50

-1

2

-

Totaal Lasten

1.088

488

204

-

Tabel 40 

Baten

De inkomsten uit de anterieure overeenkomsten fluctueren sterk per jaar. De anterieure overeenkomsten komen voort uit particuliere initiatieven die sterk afhankelijk zijn van met name de woningmarkt. Hiernaast is de doorlooptijd van deze projecten bij kleinschalige woningbouw tussen het moment van aanmelding en de ondertekening van de anterieure overeenkomst relatief kort. Om deze redenen is het moeilijk een inschatting te maken voor de meerjarenraming. Daarom wordt in de ramingen alleen rekening gehouden met de afgesloten overeenkomsten. Voor 2020 betreft dit elf overeenkomsten. In 2021 is rekening gehouden met de inkomsten van twee al afgesloten overeenkomsten. Voor 2022 zijn er nog geen afgesloten overeenkomsten.

Lasten

In 2020 is er budget beschikbaar gesteld om het project geluidsadaptief bouwen uit te voeren. Het doel is het ontwikkelen, delen en toepassen van kennis om de kwaliteit van de leefomgeving in de buurt van de luchthaven te vergroten.

Voor de invoering van de Omgevingswet is incidenteel budget beschikbaar gesteld in de Voorjaarsrapportage 2017 verlaagd. Bij de Najaarsrapportage 2019 heeft budgetoverheveling naar 2020 en 2021 plaatsgevonden.

De bijdrage aan het project versnelling woningbouw is geraamd tot en met 2022.

In 2020 is er een incidentele bijdrage voor het herstel van de monumentale sluisjes Halfweg beschikbaar gesteld.

In 2020 is er € 80.000 incidenteel beschikbaar voor het project Stadscentrum Hoofddorp.

Als gevolg van een gewijzigde verdeling van personeelslasten over de beleidsdoelen is sprake van extra doorbelasting in 2021 op dit beleidsdoel.