Na het vaststellen van het meerjarenbeeld 2023-2026 in de Voorjaarsrapportage 2022 zijn er autonome ontwikkelingen geweest waardoor het meerjarenbeeld wijzigt. Het actuele meerjarenbeeld is nu als volgt:

Figuur 1 

Toelichting grootste afwijkingen

Meicirculaire gemeentefonds

Het netto-effect van de mutaties op basis van de meicirculaire 2022 gemeentefonds (brief aan de raad 5 juli 2022, X.2022.04126) wordt nu verwerkt. Voor 2026 is het netto-effect fors lager ten opzichte van 2025. Dit wordt met name veroorzaakt door het vastzetten van het accres in 2026 en het in stand houden van de opschalingskorting door het Rijk op basis van het coalitieakkoord Rutte IV.

Verwerking coalitieakkoord 2022-2026

Op basis van het coalitieakkoord 2022-2026 'Toekomstbestendig groeien' is rekening gehouden met de financiële effecten van het akkoord. Conform de financiële doorrekening zijn de in Tabel 2 opgenomen bedragen verwerkt. Rekening is gehouden met het verzachten van de ombuigingen vanaf 2024 en het versterken van de ambtelijke organisatie op meerdere onderdelen en programma’s om de huidige en nieuwe ambities waar te kunnen maken.

In de hogere lasten van het fysiek domein is ook rekening gehouden met de kapitaallasten van enkele voorgenomen investeringen waarvoor bij de vaststelling van de Programmabegroting 2023-2026 wordt voorgesteld, onder structurele voortzetting van het huidige beleid, deze toe te voegen aan het investeringsplan. Dit betreft:

Voor de investeringen voor het UPM (af te schrijven in 20 jaar) ontvangt de raad separate voorstellen via het jaarlijkse uitvoeringsprogramma.
De raad wordt voorgesteld de investeringen voor het PRIS en voor biodiversiteit en klimaatadaptieve inrichting te autoriseren bij de vaststelling van de Programmabegroting 2023-2026 en de jaarschijf 2023 van deze investeringen vrij te geven.
Het PRIS (af te schrijven in 5 jaar) wordt gerealiseerd in het centrumgebied van Hoofddorp om het beter benutten van parkeerplaatsen te bewerkstelligen en ter voorkoming van overlast door files en luchtvervuiling.
De investering voor de bevordering van biodiversiteit en klimaatadaptieve inrichting (af te schrijven in 25 jaar) wordt gebruikt om meer bomen te planten, bermen insectvriendelijk in te zaaien en meer ruimte voor waterberging te creëren. Vanuit het principe 'werk met werk' is het doel om deze collegeperiode in verstedelijkt gebied verharding te vervangen door groen en 8.000 bomen aan te planten.

Kapitaallasten en financieringsresultaat

De financieringsbehoefte voor de jaren 2023-2026 is geactualiseerd ten opzichte van de voorjaarsrapportage. De prognoses van de saldi van de reserves en voorzieningen zijn bijgesteld, evenals de geplande uitgaven van het investeringsplan 2022-2026.
De belangrijkste oorzaak van het verschil betreft de verhoging van de rente voor nieuw aan te trekken geldleningen. In de Voorjaarsrapportage 2022 werd nog rekening gehouden met 0,5% voor kort geld en 2% voor het aantrekken van langlopende geldleningen. Gezien het rentebeleid van de Europese Centrale Bank (ECB) ter bestrijding van de hoge inflatie wordt voor de jaren 2023-2026 nu voor financiering met kort geld rekening gehouden met 1%. Voor langlopende geldleningen is gerekend met 2,5%. Omdat de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt onzeker zijn, is bij de berekening van het weerstandsvermogen in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing rekening gehouden met het risico dat de rente verder stijgt.

Subsidie Hoofddorp Stadscentrum - Centrum autoluw maken en autoverkeer naar N201 ontmoedigen

Het Rijk is bereid circa € 20,8 miljoen inclusief BTW bij te dragen aan het autoluw maken van het centrumgebied van Hoofddorp om zo fysiek ruimte te maken om woningbouw te kunnen realiseren. Daarnaast kan met deze middelen een bijdrage worden geleverd aan een goed woon- en leefklimaat in dit gebied (waaronder parkeervoorzieningen voor auto en fiets). Met deze investeringen kunnen 1.499 woningen versneld worden gebouwd. De bijdrage volgt uit de voorlopige honorering van het Rijk in het kader van de eerste tranche van de Infrastructuur & Waterstaat gelden die met het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving zijn toegekend onder voorbehoud van cofinanciering. De cofinanciering dient 35% te bedragen van het totale investeringsbedrag en de subsidie is maximaal € 15.000 per woning. Uitsluitsel over de hoogte van de cofinanciering moet nog door het Rijk worden gegeven. De definitieve aanvraag, inclusief de toezegging van de cofinanciering, moet uiterlijk 1 oktober 2022 zijn ingediend.

Huisvestingsopgave asielaanpak

De gemeente staat voor de opgave om asielzoekers te huisvesten, meer samenhang te creëren in haar taken van opvang en huisvesting en integratie van andere doelgroepen zoals bijvoorbeeld spoedzoekers. Daarbij is het van belang dat het maatschappelijk draagvlak groot blijft en we ervoor zorgen dat we de juiste doelgroep op de juiste plek huisvesten.

Voorziening onderhoud gebouwen

De voorziening groot onderhoud gebouwen moet gebaseerd zijn op onderliggende onderhoudsplannen. Deze plannen worden om de vier jaar geactualiseerd. De actualisatie in het eerste half jaar van 2022 laat zien dat de huidige dotatie in de voorziening niet voldoende is om het gemeentelijke vastgoed voor de komende tien jaar in stand te houden op het gewenste conditieniveau van sober en doelmatig. Met het raadsvoorstel Actualisatie meerjarenonderhoudsplanning 2022-2031 van 12 juli 2022 (2022.0001584) wordt de raad voorgesteld om de jaarlijkse dotatie met € 0,84 miljoen te verhogen. Voor het actualiseren van de onderhoudsplannen wordt in 2025 € 0,15 miljoen geraamd.

Afschaffen hondenbelasting

Tijdens de behandeling van de Voorjaarsrapportage 2022 op 30 juni 2022 is de motie Hot dog VI aangenomen. Hierin wordt het college opgedragen om de hondenbelasting in de gemeente Haarlemmermeer per 1 januari 2024 af te schaffen. Naast de inkomsten (€ 0,74 miljoen) vervallen ook de kosten van kwijtschelding en de bijdrage aan Cocensus (lasten € 0,03 miljoen). Voor de afschaffing van de hondenbelasting vanaf 2024 is geen dekking binnen de begroting.

Indexering investeringen

Als gevolg van de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne is sprake van hogere prijs- en loonstijgingen dan normaal. Door de wereldwijde tekorten van materiaal en landelijk de tekorten aan personele capaciteit liggen de loon- en prijsstijgingen fors hoger dan vorig jaar geprognosticeerd. In maart 2021 voorzag het Centraal planbureau (CPB) een indexatie van 1,9% voor 2022 voor de overheidsinvesteringen. In maart 2022 is dit voor het lopende jaar bijgesteld tot 5,2%. En de prijsinflatie voor overheidsinvesteringen over 2021 heeft het CPB herberekend op 4,2%, waarvoor eerder 1,2% werd geprognosticeerd.
Om te voorkomen dat de uitvoering van de lopende en voorgenomen investeringen in de knel komt, dan wel dat projecten worden uitgehold, wordt rekening gehouden met financiële ruimte om de hogere kapitaallasten als gevolg van de duurder wordende investeringen te kunnen opvangen. In het Meerjarenperspectief investeringen (MPI) najaar 2022 wordt de verhoging van kredieten als gevolg van de hoge inflatie verwerkt. Dan wordt ook duidelijk of de nu opgevoerde stelpost voldoende is.