Beleidsdoel A: De ruimtelijke omgeving is het resultaat van een zorgvuldige afweging om het welzijn van de inwoners, ondernemers, werkenden, bezoekers en recreanten te vergroten.

Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Door het actief betrekken van inwoners en ondernemers bij ruimtelijke ontwikkelingen en het creëren van draagvlak bij direct belanghebbenden maken we ruimtelijke plannen die voorzien in een stabiel evenwicht tussen diverse ruimtelijke spanningsvelden. Werken en wonen, wonen en recreëren, winkelen en wonen, uitgaan en wonen, vermaak behoeften van diverse leeftijdscategorieën, alles moet in samenhang worden gebracht waarbij het welzijn voorop staat in de afweging van het algemeen belang. Wij staan hierbij een gebiedsgerichte aanpak voor, waarbij per gebied, samen met de in het gebied betrokkenen, integrale visies en plannen kunnen worden gemaakt. Ruimtelijke kwaliteit en een goed en gezond leefmilieu zijn daarbij onze uitgangspunten.

Activiteiten

  1. Implementeren van de Omgevingswet

  2. Versterken van ruimtelijke kwaliteit

  3. Samen met Rijk en Metropoolregio Amsterdam werken aan een leefbare en duurzame regio

  4. Ontwikkelen van woningbouwlocaties

  5. Ontwikkelen van het stationsgebied Hoofddorp

  6. Ontwikkeling van stadscentrum Hoofddorp

Toelichting

1. Implementeren van de Omgevingswet

De Omgevingswet brengt een grote stelselwijziging in het omgevingsrecht en een nieuwe manier van werken in de ontwikkeling en het beheer van de fysieke leefomgeving. De reikwijdte van de wet strekt zich uit van strategische visie, gebiedsontwikkeling en beheer tot vergunningverlening, handhaving en toezicht en de bijbehorende informatievoorziening en dienstverlening. De impact van de wet is daarmee groot. De inwerkingtreding is door het Rijk meerdere keren uitgesteld. De beoogde invoeringsdatum is naar verwachting medio 2023.

Na de vaststelling van de Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040, zijn drie belangrijke producten te onderscheiden waar we de komende jaren nog aan werken: het omgevingsplan, de omgevingsvergunning en het omgevingsloket.

  • Bij inwerkingtreding van de wet zullen de bestaande bestemmingsplannen tezamen het nieuwe omgevingsplan vormen. De ambitie is om het Haarlemmermeerse omgevingsplan stapsgewijs binnen drie jaar vast te stellen. Voor de jaren 2022 en 2023 is bij de Voorjaarsrapportage 2021 budget toegekend. Bij de Voorjaarsrapportage 2022 is een aanvraag voor 2024 toegekend.

  • Als de wet van kracht wordt, geldt een standaard vergunningsverleningsprocedure van acht weken en moet er afgestemd worden met andere overheden. Er vinden pilots plaats en onderzoeken naar het efficiënter inrichten van het proces.

  • Bij de start van de wet is de informatie over de fysieke leefomgeving digitaal toegankelijk voor iedereen via het landelijke Omgevingsloket. Dit vraagt om standaardisatie van gegevens en het maken van diverse ICT-koppelingen. Daar waar de landelijke ontwikkelingen al zover zijn, zijn wij al aangesloten op het landelijke Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). De doorontwikkeling van het DSO loopt tot 2024.

2. Versterken van ruimtelijke kwaliteit

Belangrijk onderdeel van de Omgevingswet is de zorgplicht voor de ruimtelijke kwaliteit in onze gemeente. In de Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040 doen we daar al uitspraken over. De Omgevingsvisie moet een goede vertaling krijgen naar regels voor het beoordelen van bouwinitiatieven in het Omgevingsplan. De Omgevingsvisie is voor een directe vertaling te veel op hoofdlijnen. Daarom hebben we een aantal kaders opgesteld om de ruimtelijke kwaliteit duiding te geven, zoals de Verdichtingsvisie Haarlemmermeer 2040 en de Visie Polderlinten. Voor de komende jaren hebben we de ambitie om veel woningen te bouwen met de daarbij behorende voorzieningen en infrastructuur. Om de leefbaarheid daarbij op peil te houden en te verbeteren is het van belang om ook de komende jaren goede beleidskaders te hebben om de ruimtelijke kwaliteit te duiden.

De Nota Omgevingskwaliteit zal aangeboden worden. Dit is een paraplunota waar alles bij elkaar komt, bestaand en toekomstig beleid, om regie te kunnen voeren op de samenhang en vanuit de integraliteit de stap naar beoordelingsregels voor het Omgevingsplan te kunnen maken. Hiermee zijn wij beter in staat om nieuwe bouwinitiatieven vanuit een integraal kader te inspireren, te adviseren en te toetsen. Het benutten en behouden van de dragers van gemeente Haarlemmermeer: het verkavelingspatroon, de polderdijken, het agrarische karakter en de historische landschappen zijn daarbij leidend.

3. Samen met Rijk en Metropoolregio Amsterdam werken aan een leefbare en duurzame regio

Op 21 januari 2022 heeft de raad ingestemd met het Verstedelijkingsconcept Metropoolregio Amsterdam (MRA) (2021.0003112) als samenwerkingsproduct van de regio, waarmee een regio-brede basis is gelegd voor het maken van afspraken met het Rijk.

Essentieel is de nadrukkelijke inzet op de verdere ontwikkeling van onze regio als een toekomstbestendige, evenwichtige meerkernige metropool. Met deze koers wordt ruimte gegeven aan 325.000 extra woningen tot 2050, waarvan minimaal 175.000 tot 2030 en ongeveer evenveel aan banen. En met de integrale aandacht die er is voor de grote maatschappelijke opgaven en transities waar we voor staan, bouwen we niet alleen woningen, maar duurzame steden en samenlevingen in een aantrekkelijk en vitaal landschap. Daarmee versterken de afzonderlijke gebieden van de MRA elkaar en de regio als geheel.

In 2023 en verder willen we in de MRA met elkaar en met het Rijk concretere uitwerking van de opgaven, oplossingen en de fasering opnemen in een investeringsstrategie (bekostiging en financiering). In een uitvoeringsprogramma gaan we met het Rijk hierover afspraken maken.

Relevante ontwikkelingen voor Haarlemmermeer zijn hierbij de doortrekking van de Noord/Zuidlijn tot Hoofddorp en de gebiedsontwikkeling rondom Station Hoofddorp.

4. Ontwikkelen van woningbouwlocaties

De druk op de woningmarkt in onze regio blijft onverminderd hoog en vanuit deze opgave zijn wij in 2017 gestart met de versnelling van de woningbouw voor de gebiedsontwikkeling van Lisserbroek Noord, Nieuw-Vennep West, Cruquius-Zwaanshoek en de transformatielocaties Cruquius-Bennebroekerdijk, Hoofddorp Noord en Pionier-Bolsterrein. In 2022 heeft de gemeenteraad de Investeringsstrategie schaalsprong wonen vastgesteld.

De gebiedsontwikkeling van de versnellings- en transformatielocaties bevinden zich nu in verschillende fases.

  1. Voor de versnellingslocaties van Lisserbroek Turfspoor en Lisserbroek Noord zijn de intentieovereenkomsten verlengd en is de woningbouwimpuls (WBI) aanvraag 3e tranche door het ministerie van BZK in december 2021 afgewezen. De ontwikkelaars onderzoeken een voorstel om te kunnen ontwikkelen zonder subsidie. Indien dit niet lukt is het mogelijk om in december een WBI-aanvraag 5e tranche in te dienen. Verder werken we aan de benodigde planproducten zoals essentiekaarten en gebiedsenveloppe. De Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) is op 16 juni 2022 door de gemeenteraad vastgesteld.

  2. Voor Nieuw-Vennep West loopt de intentieovereenkomst tot 17 september 2022. Een verlenging is in voorbereiding. Er wordt gewerkt aan de afronding door grondeigenaren – in afstemming met de gemeente - van een concept Stedenbouwkundig Plan op hoofdlijnen. Ook wordt naast dit stedenbouwkundig plan het gemeentelijke Stedenbouwkundig Programma van Eisen uitgewerkt in afstemming met de grondeigenaren. Na inhoudelijke overeenstemming wordt een en ander uitgewerkt in anterieure afspraken. We streven naar een overeenstemming over de planologische en stedenbouwkundige kaders, zodat we in 2023 kunnen beginnen met onder andere de concrete planvorming en opstellen bestemmingsplan.

  3. Hoofddorp Noord: In het eerste kwartaal van 2022 is het Stedenbouwkundig Programma van Eisen door de gemeenteraad vastgesteld en is een anterieure overeenkomst ondertekend voor de zogeheten AM locatie met 600 woningen. In de tweede helft van 2022 wordt de bestemmingswijziging ter besluitvorming voorgelegd. We verwachten in 2023 te kunnen starten met de bouw.

  4. Voor de gebiedsontwikkeling van Cruquius-Zwaanshoek en Cruquius Bennebroekerdijk is een programma van eisen opgesteld (80% versie) en zijn intentieovereenkomsten afgesloten. De verwachting is dat begin 2023 de stedenbouwkundige plannen op hoofdlijnen voor beide ontwikkelingen door de ontwikkelaars worden afgerond. Op basis hiervan kan de gemeente een besluit nemen over de wenselijkheid en haalbaarheid van de ontwikkelingen en vervolgens anterieure overeenkomsten afsluiten

  5. Voor het Pionier-Bolsterrein hebben we in 2021 een WBI subsidie toegekend gekregen van het Rijk. Het Masterplan Pionier-Bols is 3 maart 2022 vastgesteld. Het Westerdreefkwartier met 136 woningen wordt nu gebouwd en in 2023 opgeleverd.

5. Ontwikkelen van het stationsgebied Hoofddorp

In het programma Bereikbare Steden van het Rijk is afgesproken om in de omgeving van station Hoofddorp ruimte te bieden aan 15.500 nieuwe woningen en duizenden arbeidsplaatsen. De komst van de Noord/Zuidlijn maakt deze schaal- en kwaliteitssprong mogelijk. Andersom draagt de woningbouw en de uitbreiding van de werkgelegenheid bij aan de vervoerswaarde van de metro.

De stationsomgeving van Hoofddorp biedt unieke kansen om het te ontwikkelen tot een hoog stedelijk gebied dat zich kenmerkt door een mix van wonen, werken, leren, verplaatsen, verblijven en recreëren. Door dit gebied integraal te ontwikkelen ontstaat een aantrekkelijk stedelijk gebied; een representatieve zuidelijke entree voor Schiphol en de Zuidas. En samen met Schiphol en de Amsterdamse Zuidas zal het gebied de internationale entree van Nederland vormen (ENTER NL). Het station van Hoofddorp zal zich met de komst van de metro ontwikkelen tot een multimodale knoop waar dagelijks 40.000-50.000 reizigers in-, uit- of overstappen op metro, bus en trein.

6. Ontwikkeling van stadscentrum Hoofddorp

Met het programma Stadscentrum Hoofddorp bouwen we aan de toekomst van Hoofddorp: een levendig en bereikbaar stadscentrum in het hart van de Randstad. Het stadscentrum wordt een centrale ontmoetingsplek voor iedereen, die wil wonen, werken, ontspannen en winkelen. Door deze ontwikkelingen positioneert Hoofddorp zich steeds meer als een stedelijk gebied dat in de MRA in toenemende mate aan belang wint. Hierbij focussen wij ons naast duurzaamheid ook op de volgende subdoelen: aantrekkelijker, levendig, sociale structuur en bereikbaarheid. Om deze doelen te bereiken, brengen wij de komende jaren samenhang aan in alle ontwikkelingen:

  • ruimtelijke maatregelen (parkeeropgave, infrastructuur, energievoorziening);

  • Hyde Park (woningbouw door diverse ontwikkelaars, Gerritshoeve);

  • Stadspark (Wandelbos, Loods Fruittuinen, tennislocatie);

  • Raadhuisplein en omgeving (Raadhuisplein, gemeentehuis, voorzetgebouw, diverse initiatieven);

  • Binnenweg en omgeving (Binnenweg 3, Binnenweg 4, Nieuweweg 103);

  • winkelcentrum (V&D/De Deining, Concourslaan, plannen Wereldhave);

  • werken aan de visie voor het stadscentrum. We werken met de geselecteerde architect en adviseurs aan het ontwerp voor het nieuwe gemeentehuis en zijn verhuisd naar onze tijdelijke huisvesting. Hyde Park is inmiddels begonnen met bouwen en er is een anterieure overeenkomst met Van Herk afgesloten. Het ontwerp bestemmingsplan voor TROM is vastgesteld en ter inzage gelegd.

Tabel 42 Wat mag het kosten?

(Bedragen × € 1.000)

JR2021

2022

2023

2024

2025

2026

Beleidsdoel A: De ruimtelijke omgeving is het resultaat van een zorgvuldige afweging om het welzijn van de inwoners, bedrijven, werkenden, bezoekers en recreanten te vergroten.

Baten

2.044

1.259

938

246

246

246

Lasten

6.915

6.862

9.381

6.683

5.589

5.589

Saldo

-4.870

-5.603

-8.444

-6.437

-5.343

-5.343

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2023

2024

2025

2026

Baten

Bijdrage MRA flexibele schil

-210

-

-

-

Versnelling woningbouw

-182

-

-

-

Anterieure overeenkomsten

-

-691

-

-

Overig

71

-0

-

-

Totaal Baten

-321

-691

-

-

Lasten

Programmakosten Stationsgebied

-1.521

1.521

-

-

Versterking organisatie

-878

-439

-439

-

Gewijzigde verdeling personeelslasten

-421

-

-

-

Bijdrage MRA flexibele schil

210

-

-

-

Versnelling woningbouw

182

878

-

-

Gebiedsgerichte plannen

-

723

-

-

Omgevingswet

-

-

1.442

-

Overig

-91

15

91

0

Totaal Lasten

-2.519

2.698

1.094

0

Baten

In 2022 was er in de begroting een bedrag opgenomen voor de versnelling van woningbouw. Dit betrof een cofinanciering van gebiedsontwikkelingsteams via de flexibele schil regeling van de MRA. Hier staan ook lasten tegenover.

In 2022 was een specifieke uitkering van het Rijk in de begroting opgenomen ter dekking van de kosten van capaciteit en expertise voor de impuls versnelling woningbouw.

De inkomsten uit de anterieure overeenkomsten fluctueren sterk per jaar. De anterieure overeenkomsten komen voort uit particuliere initiatieven die sterk afhankelijk zijn van met name de woningmarkt. Het betreft hier kleinschalige woningbouw projecten van minder dan 30 woningen waarbij de doorlooptijd tussen het moment van aanmelding en de ondertekening van de anterieure overeenkomst relatief kort is. Om deze redenen is het moeilijk een inschatting te maken voor de meerjarenraming. Daarom wordt in de ramingen alleen rekening gehouden met de afgesloten overeenkomsten per 1 januari 2022. Voor 2022 betreft dit twaalf overeenkomsten. In 2023 is rekening gehouden met de inkomsten van vijf overeenkomsten. Voor 2024 zijn er nog geen afgesloten overeenkomsten.

Lasten

Voor de jaren 2022 en 2023 is incidenteel rekening gehouden met de kosten van het programma stationsgebied. Het betreft kosten voor coördinatie, sturing, rapportage en begeleiding van de besluitvorming.

Op basis van het coalitieakkoord 2022-2026 is rekening gehouden met budget voor versterking van de organisatie om de huidige en nieuwe ambities waar te kunnen maken.

Als gevolg van een gewijzigde verdeling van personeelslasten over de beleidsdoelen is sprake van een extra doorbelasting in 2023 op dit beleidsdoel.

Zie voor een toelichting op de lagere lasten bijdrage MRA flexibele schil de toelichting bij de baten.

Zie voor toelichting op de lagere lasten versnelling woningbouw in 2023 de toelichting bij de baten. Vanaf 2024 vervallen de incidenteel beschikbaar gestelde budgetten voor het project Versnelling woningbouw

Bij de vaststelling van de Voorjaarsrapportages 2021 en 2022 zijn er voor de jaarschijven 2022, 2023 en 2024 incidentele middelen beschikbaar gesteld voor het opstellen van het Omgevingsplan.

Voor 2023 zijn bij de vaststelling van de Voorjaarsrapportage 2022 incidenteel middelen beschikbaar gesteld voor de gebiedsgerichte plannen Stadscentrum en Oostflank.