Beleidsdoel B: Haarlemmermeer realiseert ruimtelijke projecten die bijdragen aan het maatschappelijk doel.

Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

De gemeente Haarlemmermeer staat voor grote ruimtelijke opgaven. In de Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040 en de verdichtingsvisie wordt onder meer uitgegaan van binnenstedelijke woningbouwopgaven in Hoofddorp, Nieuw- Vennep en Badhoevedorp. Ook de opgaven die samenhangen met de 'Versnelling Woningbouw' in Lisserbroek, Cruquius, Nieuw-Vennep West en Hoofddorp Noord zijn groot. Tenslotte is er de transformatieopgave van kantoren- en bedrijventerreinen in Beukenhorst-West (Hyde Park), Hoofddorp-Noord en Pionier-Bolsterrein in Nieuw-Vennep. Daarnaast zijn er andere grote projecten zoals de ontwikkeling van bedrijvenparken aan de oostzijde van Haarlemmermeer en de ontwikkeling van PARK21.

De ruimtelijke uitdaging is groot en de economische perspectieven zijn door de coronacrisis onduidelijk en gediversifieerd. Zo lijkt bijvoorbeeld de logistieke branche het zeer goed te doen, terwijl andere branches sterk geraakt worden. Ook de woningbouw lijkt (nog) niet, dan wel slechts beperkt geraakt te worden.

Vooralsnog werken wij, samen met de ontwikkelaars uit de markt, om vanuit de planvoorbereiding in de voorgaande jaren, samen deze ontwikkelingen tot een succes te maken.

Activiteiten

  1. Realiseren van woningbouwprojecten

  2. Realiseren van kantoren- en bedrijventerreinen

  3. Realiseren van groen- en recreatieprojecten

  4. Regie op de energie-infrastructuur

  5. Regie op de energietransitie

Toelichting

1. Realiseren van woningbouwprojecten

Een van onze grootste uitdagingen voor de komende jaren is het realiseren van een meer divers woningbestand en het bouwen van betaalbare woningen. Tot 2040 willen we 20.000 woningen bouwen, waarvan meer dan 3.000 tijdens de komende vier jaar. We geven daarbij prioriteit aan het bouwen van betaalbare en sociale huur- en koopwoningen voor starters en jonge gezinnen, zodat de doorstroming bevorderd wordt. Bij de bouwplannen kiezen we voor behoud van het landelijke karakter in de kleine dorpen, voor verdichting in Nieuw-Vennep en verstedelijking in Hoofddorp.

Momenteel realiseren we ongeveer 100 (deel)projecten. Waarvan de meeste in Hoofddorp, zoals Tudorpark, Tudorgardens en Hyde Park. In Nieuw-Vennep realiseren we woningen in Pionier-Bols, in Spaarndam Spaarnebuiten en in Cruquius Wickevoort. En in de hele gemeente nog een scala aan kleinschalige projecten. Wij pakken de komende jaren ook door met de woningbouwopgave. Daarvoor maken we plannen voor toekomstige projecten als Lincolnpark, Rooseveltpark, Lisserbroek, Nieuw-Vennep West, Cruquius- Zwaanshoek en Badhoevedorp. Meer hierover is opgenomen in de Bestuurlijke Voortgangsrapportage Wonen 2021.

Om de grote vraag naar woningen op korte termijn deels te verkleinen, ontwikkelen en bouwen we tijdelijke flexwoningen. Bijvoorbeeld bij het station van Nieuw-Vennep.

2. Realiseren van kantoren- en bedrijventerreinen

Haarlemmermeer is de afgelopen jaren economisch en demografisch sterk gegroeid. Op dit moment is de gemeente economisch gezien een van de vijf grootste gemeenten van Nederland. Naast de sterke groei speelt er op dit moment een veelheid aan grote en relevante opgaven, programma’s, trajecten en ontwikkelingen die tegelijkertijd om ruimte en inzichten vragen. De grote projecten op dit moment zijn Schiphol Trade Park, De President en Schiphol Logistics Park, De Hoek-Noord en De Liede. Om in de toekomst afzonderlijke kantoor- en bedrijventerreinontwikkelingen meer integraal te bezien en meer te kunnen sturen op de te realiseren kwantiteit en kwaliteit van kantoren en bedrijventerreinen zijn we begonnen met het in kaart brengen van de werklocatiemarkt. Dit houdt in dat we alle terreinen inclusief de nog te ontwikkelen (deel)gebieden inventariseren.

Komend jaar zullen we dit traject verder oppakken en de geïnventariseerde informatie analyseren om antwoord te kunnen geven op de vraag: Wat willen we waar en wanneer met welke kwantiteit en kwaliteit ontwikkelen?

De ruimtelijk economische vraagstukken die van invloed zijn op de realisatie van werklocaties zullen hierin worden meegenomen, daarbij hoort ook de mogelijke invloed van de coronacrisis op de kwantiteit en kwaliteit van de kantoor- en bedrijventerreinen.

3. Realiseren van groen- en recreatieprojecten

Om tegemoet te komen aan de behoefte tot recreëren in het buitengebied zet de gemeente met name in op de realisatie van nieuwe recreatieve verbindingen en nieuwe recreatiegebieden als PARK21, Geniepark en Veldpost Badhoevedorp zuid. Meer hierover is opgenomen in het programma Maatschappelijke ontwikkeling.

PARK21 is gefaseerd in verschillende deelprojecten in uitvoering (deelgebieden 2, 3 en 4). Voor het gehele PARK21 is er een milieueffectrapportage (mer) opgesteld en een nieuw bestemmingsplan, waarmee ontwikkelingen in het park mogelijk worden gemaakt. Zie ook de jaarlijkse Voortgangsrapportage PARK21 aan de raad.

4. Regie op de energie-infrastructuur

We gaan als gemeente meer regie voeren op de benodigde energie-infrastructuur voor de verschillende opgaven: woningbouw, economische ontwikkelingen, verduurzaming van de mobiliteit, productie van duurzame energie en de warmtetransitie. Momenteel heeft een groot deel van Haarlemmermeer last van netcongestie. Dit betekent dat grootverbruikersaansluitingen (zoals bedrijven, maar ook bijvoorbeeld liftinstallaties van appartementencomplexen) niet meer aangesloten kunnen worden. De oplossing hiervoor is inmiddels definitief bepaald, namelijk een onderstation aan de Incheon-weg (vergunning definitief verleend), en een tweede onderstation nabij Schiphol Trade Park (locatie-onderzoek afgerond). Het eerste onderstation wordt naar verwachting in september 2025 opgeleverd. Er is nog geen planning voor het tweede onderstation, maar het eerste onderstation zal er in ieder geval voor zorgen dat voor geruime periode er voldoende ruimte is op het elektriciteitsnet.

Tot het moment van oplevering van het eerste aanvullende onderstation wordt gewerkt aan innovatieve oplossingen. Voor een deel leidt dit ook tot innovatieve oplossingen, zoals het eerste energieleverende distributiecentrum ter wereld en forse investeringen in duurzaamheid. Een ander deel is het virtuele stroomnetwerk dat op dit moment op Schiphol Trade Park wordt uitgerold, en waarbij – ondanks dat er eigenlijk geen ruimte is op het stroomnetwerk – er desondanks mogelijkheden zijn om nieuwe bedrijven te huisvesten. Een tweede virtueel stroomnetwerk wordt nu ingeregeld bij het bedrijventerrein De Hoek. Dit is een directe spin-off van het eerste virtuele stroomnetwerk in Nederland op Schiphol Trade Park, en is gekozen uit een aanbod van 40 bedrijventerreinen die ook willen opteren voor een virtueel stroomnetwerk.

5. Regie op de energietransitie

Met de Programmatische aanpak Energietransitie Haarlemmermeer werken we aan lange termijn betrokkenheid van inwoners en ondernemers bij de energietransitie, het verminderen van het energiegebruik en bieden van alternatieven voor fossiel energiegebruik zoals aardgas, het stimuleren en mogelijk maken van lokale productie van duurzame energie en sturen op de benodigde energie-infrastructuur.

Naast de uitvoering van de vastgestelde beleidsstukken zoals de Regionale Energiestrategie en de Warmtevisie, gaan we nu de aanpak verder aanscherpen. Dat doen we op basis van de doelstellingen uit het coalitieakkoord en de ontwikkelingen op nationaal niveau. Daarbij zijn de verhoogde doelstelling van 55% CO2-reductie ten opzichte van 1990, het zorgen dat iedereen mee kan doen en dat we als gemeente ook het goede voorbeeld geven, leidend.

Tabel 43 Wat mag het kosten?

(Bedragen × € 1.000)

JR2021

2022

2023

2024

2025

2026

Beleidsdoel B: Haarlemmermeer realiseert ruimtelijke projecten die bijdragen aan het maatschappelijk doel.

Baten

64.162

85.302

23.767

26.119

18.630

18.445

Lasten

51.867

79.281

13.432

20.258

17.298

13.083

Saldo

12.295

6.021

10.335

5.861

1.332

5.363

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2023

2024

2025

2026

Baten

Grondexploitaties

-59.839

1.915

-3.453

64

Te ontvangen RIH-bijdragen

-1.811

437

-4.037

-248

Administratieve verschuiving

779

-

-

-

PrimA4A

-663

-

-

-

Overig

-0

-0

0

-0

Totaal Baten

-61.534

2.352

-7.490

-184

Lasten

Grondexploitaties

60.101

763

166

371

Uitgaven RIH

3.379

-6.465

3.014

1.917

Energietransitie

1.763

-1.320

-580

1.905

PrimA4A

663

-

-

-

NMCX

-

-

301

-

Overig

-57

196

60

22

Totaal Lasten

65.849

-6.826

2.961

4.215

Baten

De post grondverkopen en bouwgrondexploitatie is de vertaling naar de begroting van het Meerjarenperspectief Grondzaken 01-01-2022 (MPG). De baten betreffen voornamelijk opbrengsten uit grondverkopen en overboekingen naar de balans als onderhanden werk (bouwgrond in exploitatie). Voor meer informatie verwijzen wij naar het MPG.

De geraamde RIH-bijdrages zijn gebaseerd op bijdrages uit de grotere projecten binnen de gemeente. Hiervoor worden anterieure overeenkomsten afgesloten. Deze projecten worden over een langere periode in fases uitgewerkt. Dit effect vertaalt zich ook naar de RIH-bijdrages. De betaling is vaak gekoppeld aan het indienen van een bouw- of omgevingsvergunning voor de woningen, en niet zoals bij de kleinschalige woningbouw aan het afsluiten van de anterieure overeenkomst. Wel worden er dan garantie afspraken gemaakt over de betaling van de RIH.
In de kasstroom van de RIH is dit effect zichtbaar. Hierin zijn de verwachte planningen van de bijdrages opgenomen. De belangrijkste projecten die hier voor de opbrengst zorgen zijn: Hyde Park, Tudorpark, Wickevoort en Treehouse (Aprisco). Maar ook Schiphol Trade Park (STP) is een anterieure overeenkomst waaruit op basis van de jaarlijkse grondverkopen een bijdrage wordt ontvangen. Verder geldt dat de gemeente voor de ontvangsten afhankelijk is van de verkoop van de woningen.

De verantwoording van opbrengsten uit gronden (met name erfpacht) is verschoven van onder andere het programma Economische zaken (beleidsdoel A) naar programma Ruimtelijke ontwikkelingen.

In 2022 is voor PrimA4a een subsidie opgenomen die de provincie Noord-Holland via het Investeringsbudget voor het landelijk gebied (ILG) heeft verleend. De subsidie is verstrekt om de toevoer van zuivere CO2 door de bestaande OCAP leiding uit te breiden naar PrimA4a.

Lasten

De post grondverkopen en bouwgrondexploitatie is de vertaling naar de begroting van het Meerjarenperspectief Grondzaken 01-01-2022 (MPG). De lasten betreffen voornamelijk projectkosten voor de grondexploitaties en overboekingen naar de balans als onderhanden werk (bouwgrond in exploitatie). Voor meer informatie verwijzen wij naar het MPG.

De bestedingen uit de reserve RIH zijn gebaseerd op in het verleden genomen raadsbesluiten en verstrekte kredieten en betreffen diverse projecten voor de aanleg/renovatie van grootschalige infrastructuur of bovenplanse groengebieden.
We zijn begonnen met de bijdragen aan het stadspark in Hoofddorp, het groenstructuurplan in Badhoevedorp en de nu gestarte ontwikkeling in PARK21 (Flumen en Groot Vennep). De uitgaven verschillen per jaar omdat er wordt uitgekeerd naar mate de realisatie van de projecten doorloopt. Daarbij zal in 2023 ook aan het baggerdepot worden begonnen. Met name in de jaren 2023, 2024, 2025 en 2026 en verder zijn de bijdrages aan de PARK21-delen zo'n € 3 miljoen op jaarbasis. Afhankelijk van de planning en de eventuele noodzakelijk infrastructuur voor de nieuwe woongebieden kunnen de verwachte uitgaven in de toekomst wijzigen.

De beschikbare middelen voor het programma Energietransitie zijn in 2023 lager dan in de afgelopen jaren. In de begroting van 2022 waren budgetoverhevelingen opgenomen vanuit 2021. Daarnaast bevat de begroting van 2022 een aanvullend bedrag om uitvoering te kunnen geven aan de wettelijke verplichte beleidstrajecten en projecten uit het programma. In 2024 en 2025 zijn er incidentele middelen opgenomen voor de inrichting van een Klimaat- en energiefonds.

Zie voor de toelichting op de lagere lasten PrimA4A de toelichting bij de baten.

Voor een toelichting op de strategische heroriëntatie (ombuigingen) wordt verwezen naar het hoofdstuk Financiële recapitulatie strategische heroriëntatie in de Financiële begroting.