Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

De Participatiewet is het wettelijke kader. De bundeling van uitkeringen inkomensvoorzieningen aan gemeenten (BUIG) die gemeenten ontvangen voor het bekostigen van uitkeringen en voor de loonkostensubsidie van arbeidsbeperkten, heeft de laatste jaren grote fluctuaties laten zien. Dit komt door een landelijke verdeelsystematiek die onder andere gebaseerd is op economische groei en inwoneraantal. Ook is pas laat in het jaar bekend wat de definitieve toekenning vanuit het Rijk is. Daarom moeten we zorgvuldig sturen op de uitgaven. Zo sturen we op de uitstroom naar werk, waardoor besparingen op het BUIG-budget ontstaan en op het rechtmatig gebruik van de BUIG. Onze aanpak is gericht op versterking van het toegangsproces, toeleiding naar werk, handhaving en debiteurenbeheer.

Onze re-integratie aanpak is erop gericht onze inwoners zo snel mogelijk blijvend naar werk te begeleiden. Zo dragen we ook bij aan een vermindering van het aantal personen dat een uitkering ontvangt. Indien nodig werken we hiervoor samen met marktpartijen.

Ons arbeidsmarktbeleid is erop gericht dat het aansluit bij onze re-integratieactiviteiten. Inzet is daarom dat inwoners met een bijstandsuitkering duurzaam werk vinden. Wij werken regionaal samen waar dit verplicht of wenselijk is.

Activiteiten

1. Uitoefenen van de poortwachtersfunctie
2. Bemiddelen richting arbeidsmarkt
3. Inburgering
4. Organiseren werkgeversbenadering
5. Regionaal werkcentrum (RWC)
6. Uitvoering AM match

Toelichting

1. Uitoefenen van de poortwachtersfunctie

Sinds 2018 is een daling van de instroom in de bijstand te zien. Aan de poort stimuleren wij inwoners om zoveel als mogelijk zelf in hun levensonderhoud te voorzien. De intake gaat in op de verschillende levensdomeinen, zodat in samenspraak met de inwoner een zo passend mogelijk traject kan worden ingezet. Inwoners die nieuw instromen in de bijstand en die geen of een korte afstand tot de arbeidsmarkt hebben bemiddelen we direct naar werk of reiken we de benodigde instrumenten aan om zelf snel aan het werk te komen zodat zij niet hoeven in te stromen in de bijstand. Inwoners die op korte termijn aanspraak kunnen gaan maken op bijstand, zoals WW’ers (Werkloosheidswet), benaderen wij binnen de arbeidsmarktregio met als doel de instroom in de bijstand te voorkomen. Als gevolg van de coronacrisis verwachten we in 2021 een sterke instroom vanuit de WW. Samen met het UWV zullen we initiatieven ontplooien om inwoners zo snel mogelijk te laten uitstromen naar werk.

2. Bemiddelen richting arbeidsmarkt

Bij de aanpak ligt onze focus op werk boven uitkering. Wij begeleiden inwoners die aangewezen zijn op een bijstandsuitkering of die in een uitkeringssituatie dreigen te komen (zoals voortijdige schoolverlaters, scholieren die uitstromen uit het Praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs) naar werk. We stimuleren parttime werk waardoor we besparingen op het BUIG-budget realiseren en sturen gericht op de begeleiding van bepaalde groepen. Zo zijn we gestart met pilots voor 50+ers en alleenstaande ouders. Deze aanpak continueren we evenals onze inzet op de begeleiding van statushouders door taaltrainingen, opleidingen, maatwerk-trainingen en tijdelijke begeleiding op de werkvloer.

Waar nodig worden (korte) door ons zelf ontwikkelde trajecten ingezet zoals sollicitatie- en empowermenttrainingen of kopen we maatwerktrajecten in bij onze samenwerkingspartners. Het Wijkleerbedrijf zetten we in voor de verbinding in de wijk en voor begeleiding naar werk in de sectoren waar behoefte is aan praktijk geschoold personeel.

De afgelopen jaren waren meer gericht op intensieve begeleiding van inwoners die al lange tijd een bijstandsuitkering hebben. De komende tijd verwachten we juist een grote instroom in de bijstand van inwoners die recent hun werk kwijtraakten door de coronacrisis. Dit vergt bijstelling in de aanpak en nauwe samenwerking binnen de regio.

3. Inburgering

Vanaf juli 2021 zijn gemeenten volledig verantwoordelijk voor de uitvoering van de nieuwe Wet Inburgering. We bereiden ons daarop voor. De wet beoogt een goede begeleiding van inburgeringsplichtige inwoners vanaf het moment dat zij in Haarlemmermeer komen wonen zodat zij zo snel mogelijk kunnen meedoen in de samenleving. De gemeente heeft hierbij een initiërende, faciliterende en handhavende rol. Gemeenten hebben al een jaarlijkse taakstelling voor het huisvesten, maatschappelijk begeleiden en (re) integreren van statushouders. Daar komen nu de volgende taken bij:

• het verzorgen van de brede intake over de verschillende levensdomeinen;
• het opstellen van een persoonlijk Plan Inburgering en Participatie (PIP);
• het financieel ontzorgen van de inburgeraar in de eerste maanden;
• het organiseren van een passend taalaanbod voor iedere inburgeraar;
• het handhaven dat het inburgeringstraject wordt gevolgd en afgerond.

4. Organiseren werkgeversbenadering

Het is belangrijk dat vraag en aanbod op de arbeidsmarkt elkaar weten te vinden en dat onderwijs en werk op elkaar afgestemd zijn zodat personen opgeleid worden voor sectoren waarin werk is. Het LeerWerkLoket Groot-Amsterdam en het Werkgeversservicepunt (WSP) spelen hierin een vitale rol. Binnen de Metropool Regio Amsterdam (MRA) nemen we deel aan het House of Skills, een leer-, experimenteer- en matchingscentrum voor met name middelbaar opgeleiden. Wij doen als initiatiefnemer actief mee in het MRA-Loket voor grote werkgevers en blijven de jaarlijkse netwerkbijeenkomsten van de Alliantie Arbeidsmarkt & Onderwijs organiseren. Met deze alliantie verbinden we op urgente thema’s het bedrijfsleven met de onderwijsinstellingen. Met onze inzet op social return en sociaal ondernemerschap geven we extra aandacht aan het arbeidsmarktperspectief van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

5. Regionaal werkcentrum (RWC)

De huidige situatie vraagt om een aanvullende aanpak gericht op de specifieke problemen waar de arbeidsmarkt en werkgevers zich als gevolg van de coronacrisis voor gesteld zien. Naast wat we gezamenlijk al doen in regionaal verband, nemen gemeenten, sociale partners en private partijen in Arbeidsmarkt Groot Amsterdam nu de kans samen op te trekken om werknemers die getroffen dreigen te worden door de coronacrisis te ondersteunen. De samenwerking in het RWC Groot Amsterdam is gericht op het aan werk houden van mensen (van werk-naar-werk) waardoor doorstroom naar een uitkering wordt voorkomen. Het bevorderen van mobiliteit binnen sectoren is een nieuwe vorm van dienstverlening. Ook biedt het RWC een duidelijk aanspreekpunt voor ondernemers in de regio met vraagstukken naar aanleiding van de coronacrisis. Het RWC is in principe van tijdelijke aard.

6. Uitvoering AM Match

AM match bedient de doelgroep die tot 70% van het wettelijk minimumloon kan verdienen, de doelgroep van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en personen die (voorlopig) alleen in een beschutte omgeving kunnen werken. De organisatie is dus ook de uitvoeringsorganisatie van de Wet banenafspraak, waarbij zij intensief samenwerkt met de partners binnen de arbeidsmarktregio Groot-Amsterdam. Sinds de introductie van de Participatiewet in 2015 kent de Wsw geen nieuwe instroom meer. AM match onderzoekt de mogelijkheden om ook de doelgroep te begeleiden die zich op het snijvlak van arbeidsmatige dagbesteding en (beschut) werk bevindt.

In 2019 is gestart met een onderzoek naar de doorontwikkeling van AM match. De centrale vraag hierbij is hoe de dienstverlening het beste kan worden georganiseerd zodat de doelgroepen uit de participatiewet het beste worden ondersteund.

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar