Beleidsdoel A: De ruimtelijke omgeving is het resultaat van een zorgvuldige afweging om het welzijn van de inwoners, ondernemers, werkenden, bezoekers en recreanten te vergroten.

Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Door het actief betrekken van inwoners en ondernemers bij ruimtelijke ontwikkelingen en het creëren van draagvlak bij direct belanghebbenden maken we ruimtelijke plannen die voorzien in een stabiel evenwicht tussen diverse ruimtelijke spanningsvelden. Werken en wonen, wonen en recreëren, winkelen en wonen, uitgaan en wonen, vermaakbehoeften van diverse leeftijdscategorieën, alles moet in samenhang worden gebracht waarbij het welzijn voorop staat in de afweging van het algemeen belang. Wij staan hierbij een gebiedsgerichte aanpak voor, waarbij per gebied, samen met de in het gebied betrokkenen, integrale visies en plannen kunnen worden gemaakt. Ruimtelijke kwaliteit en een goed en gezond leefmilieu zijn daarbij onze uitgangspunten.

Activiteiten

  1. Implementeren van de Omgevingswet
  2. Versterken van ruimtelijke kwaliteit
  3. Samen met Rijk en Metropoolregio Amsterdam werken aan een leefbare en duurzame regio
  4. Ontwikkelen van woningbouwlocaties (versnelling woningbouw)
  5. Ontwikkelen van het stationsgebied Hoofddorp
  6. Ontwikkeling van stadscentrum Hoofddorp

Toelichting

1. Implementeren van de Omgevingswet

De Omgevingswet brengt een grote stelselwijziging in het omgevingsrecht en een nieuwe manier van werken in de ontwikkeling en het beheer van de fysieke leefomgeving. De reikwijdte van de wet strekt zich uit van strategische visie, gebiedsontwikkeling en beheer tot vergunningverlening, handhaving en toezicht en de bijbehorende informatievoorziening en dienstverlening. De impact van de wet is daarmee groot. De inwerkingtreding is door het Rijk een half jaar uitgesteld. De beoogde invoeringsdatum is nu 1 juli 2022.

Er zijn vier belangrijke producten te onderscheiden waar we de komende jaren nog aan werken: de omgevingsvisie, het omgevingsplan, de omgevingsvergunning en het omgevingsloket.

  • Voor de zomer van 2021 is de ontwerp-Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040 aan de gemeenteraad aangeboden. Na de terinzagelegging beogen we de vaststelling in het eerste kwartaal van 2022.
  • Bij inwerkingtreding van de wet zullen de bestaande bestemmingsplannen tezamen het nieuwe omgevingsplan vormen. De ambitie is om het Haarlemmermeerse omgevingsplan stapsgewijs binnen drie jaar vast te stellen. Voor de jaren 2022 en 2023 is bij de Voorjaarsrapportage 2021 budget toegekend, waarbij voor 2023 geldt dat het tempo en de planning gewijzigd kan worden. In het kader van de strategische heroriëntatie is voor 2024 geen aanvraag gedaan.
  • Als de wet van kracht wordt, geldt een standaard vergunningsverleningsprocedure van acht weken en moet er afgestemd worden met andere overheden. Er vinden pilots plaats en onderzoeken naar het efficiënter inrichten van het proces.
  • Bij de start van de wet is de informatie over de fysieke leefomgeving digitaal toegankelijk voor iedereen via het landelijke Omgevingsloket. Dit vraagt om standaardisatie van gegevens en het maken van diverse koppelingen. Daar waar de landelijke ontwikkelingen al zover zijn, zijn wij al aangesloten op het landelijke Digitaal Stelsel Omgevingswet. De doorontwikkeling van het landelijke Digitaal Stelsel Omgevingswet loopt tot 2024.
2. Versterken ruimtelijke kwaliteit

Belangrijk onderdeel van de Omgevingswet is de zorgplicht voor de ruimtelijke kwaliteit in onze gemeente. In de Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040 doen we daar al uitspraken over. De Omgevingsvisie moet een goede vertaling krijgen naar regels voor het beoordelen van bouwinitiatieven in het Omgevingsplan. De Omgevingsvisie is voor een directe vertaling te veel op hoofdlijnen. Ook bestaan er al verschillende ruimtelijke beleidskaders. Daarom zijn we in 2021 gestart met de Nota Omgevingskwaliteit, een paraplunota waar alles bij elkaar komt, bestaand en toekomstig beleid, om regie te kunnen voeren op de samenhang en vanuit de integraliteit de stap naar beoordelingsregels voor het Omgevingsplan te kunnen maken. Hiermee zijn wij beter in staat om nieuwe bouwinitiatieven vanuit een integraal kader te inspireren, te adviseren en te toetsen. Het benutten en behouden van de dragers van gemeente Haarlemmermeer: het verkavelingspatroon, de polderdijken, het agrarische karakter en de historische landschappen zijn daarbij leidend. De ruimtelijke kwaliteit wordt beschouwd op zowel groot als klein schaalniveau.

In 2022 zullen de volgende ruimtelijke beleidskaders vastgesteld worden:

  • Verdichtingsvisie
  • Visie en beeldkwaliteitsplan voor de Polderlinten
  • Nota Groen in bebouwd gebied
3. Samen met Rijk en Metropoolregio Amsterdam werken aan een leefbare en duurzame regio

Eind 2020 zijn afspraken gemaakt worden over een toekomstige gezamenlijke ruimtelijke koers in de kwalitatieve ontwikkelingen en bijbehorende investeringskaders voor de Metropoolregiop Amsterdam (MRA). Deze Verstedelijkingsstrategie MRA geeft uitwerking aan de grote en complexe opgaven op het gebied van wonen, werken, bereikbaarheid, landschap, verduurzaming (energietransitie, klimaatadaptatie en circulaire economie), inclusiviteit en leefbaarheid. Over aan de Verstedelijkingsstrategie MRA gerelateerde trajecten hebben Rijk en regio parallel aan het proces van de Verstedelijkingsstrategie MRA afspraken gemaakt en die qua volgordelijkheid achter elkaar geplaatst.

Relevant voor Haarlemmermeer is daarbij het doortrekken van de Noord/Zuidlijn tussen Amsterdam-Zuid en Hoofddorp en het sluiten van de Amsterdamse metroring tussen Isolatorweg en Amsterdam Centraal. Beide zijn gerelateerd aan de ontwikkeling van de ZWASH-zone (Zuidwestkant Amsterdam-Schiphol-Hoofddorp-Amsterdam Zuidoost).

Reacties op het Verstedelijkingsconcept MRA worden, na zorgvuldige afweging, verwerkt en inclusief nota van beantwoording op de reacties, de investeringsstrategie en de boogde bestuurlijke afspraken na de zomer van 2021 opgeleverd. De definitieve Verstedelijkingsstrategie wordt naar verwachting begin 2022 aangeboden voor instemming aan de raad. De Verstedelijkingsstrategie wordt integraal onderdeel van de Omgevingsagenda Noordwest Nederland – uitwerking van de Nationale Omgevingsvisie – welke naar verwachting in het voorjaar van 2022 wordt vastgesteld.

4. Ontwikkelen van woningbouwlocaties (versnelling woningbouw)

De druk op de woningmarkt in onze regio blijft onverminderd hoog en vanuit deze opgave zijn wij in 2017 gestart met de versnelling van de woningbouw voor de gebiedsontwikkeling van Lisserbroek Noord, Nieuw-Vennep West, Cruquius-Zwaanshoek en de transformatielocaties Cruquius-Bennebroekerdijk, Hoofddorp Noord en Pionier-Bolsterrein. In 2020 hebben wij aan de raad het Verkennend vooronderzoek Uitvoeringsstrategie schaalsprong wonen aangeboden. Op dit moment wordt gewerkt aan de daadwerkelijke uitvoeringsstrategie om ervoor te zorgen dat de woningbouwambities gerealiseerd kunnen worden.

De gebiedsontwikkeling van de versnellings- en transformatielocaties bevinden zich nu in verschillende fases:

  • voor de versnellingslocaties van Lisserbroek Turfspoor en Lisserbroek Noord zijn de intentieovereenkomsten verlengd en werken we aan de afsluiting van anterieure overeenkomsten. Verder werken we aan de benodigde planproducten zoals essentiekaarten, Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) en gebiedsenvelop. We bereiden een subsidieaanvraag voor in het kader van de derde tranche van de woningbouwimpuls;
  • voor Nieuw-Vennep West hebben we inmiddels een tweede intentieovereenkomst afgesloten, in opvolging van de eerste uit 2018. Met een gewijzigde procesafspraak hopen we het tweede halfjaar 2021 overeenstemming te bereiken over de planologische en stedenbouwkundige kaders en in het eerste halfjaar van 2022 over de voorwaarden die eraan gesteld gaan worden (1e anterieure overeenkomst op hoofdlijnen);
  • voor Hoofddorp Noord hebben we een ontwikkelstrategie vastgesteld en wordt de laatste hand gelegd aan een gemeentelijk stedenbouwkundig Programma van Eisen en een Stedenbouwkundig Ontwerp van de ontwikkelaar van de zogenaamde AM-locatie. Deze stukken worden financieel-juridisch uitgewerkt in anterieure kostenafspraken en een anterieure overeenkomst;
  • voor de gebiedsontwikkeling van Cruquius-Zwaanshoek en Cruquius Bennebroekerdijk is een programma van eisen opgesteld (80% versie) en zijn intentieovereenkomsten afgesloten. De verwachting is dat in 2022 de stedenbouwkundige plannen op hoofdlijnen voor beide ontwikkelingen door de ontwikkelaars worden afgerond. Op basis hiervan kan de gemeente een besluit nemen over de wenselijkheid en haalbaarheid van de ontwikkelingen en vervolgens anterieure overeenkomsten afsluiten;
  • voor het Pionier-Bolsterrein hebben we in 2021 een Woningbouwimpulssubsidie toegekend gekregen van het Rijk. Het Masterplan wordt afgerond en begin 2022 ter besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraad.
5. Gebiedsvisie stationsgebied Hoofddorp

In het programma Bereikbare Steden van het Rijk is afgesproken om in de omgeving van station Hoofddorp ruimte te bieden aan 15.500 nieuwe woningen en duizenden arbeidsplaatsen. De komst van de Noord/Zuidlijn maakt deze schaal- en kwaliteitssprong mogelijk. Andersom draagt de woningbouw en de uitbreiding van de werkgelegenheid bij aan de vervoerswaarde van de metro. 

De stationsomgeving van Hoofddorp biedt unieke kansen om het te ontwikkelen tot een hoogstedelijk gebied dat zich kenmerkt door een mix van wonen, werken, leren, verplaatsen, verblijven en recreëren. Door dit gebied integraal te ontwikkelen ontstaat een aantrekkelijk stedelijk gebied; een representatieve zuidelijke entree voor Schiphol en de Zuidas. En samen met Schiphol en de Amsterdamse Zuidas zal het gebied de internationale entree van Nederland vormen (ENTER NL). Het station van Hoofddorp zal zich met de komst van de metro ontwikkelen tot een multimodale knoop waar dagelijks 40.000-50.000 reizigers in-, uit- of overstappen op metro, bus en trein.

6. Ontwikkeling van Stadscentrum Hoofddorp

Met het programma Stadscentrum Hoofddorp bouwen we aan de toekomst van Hoofddorp: een levendig en bereikbaar stadscentrum in het hart van de Randstad. Het stadscentrum wordt een centrale ontmoetingsplek voor iedereen, die wil wonen, werken, ontspannen en winkelen. Door deze ontwikkelingen positioneert Hoofddorp zich steeds meer als een stedelijk gebied dat in de MRA in toenemende mate aan belang wint.

Met het programma Stadscentrum Hoofddorp willen we van het gebied tussen de Hoofdvaart en het station een aantrekkelijk en levendig stedelijk gebied maken, waar werken, wonen en voorzieningen met elkaar vermengen. Hierbij focussen wij ons op de volgende subdoelen: aantrekkelijker, levendig, sociale structuur en bereikbaarheid. Om deze doelen te bereiken brengen wij de komende jaren samenhang aan in alle ontwikkelingen:

  • Ruimtelijke maatregelen, waaronder de parkeeropgave en infrastructuur
  • Hyde Park, waaronder Gerritshoeve en KomEtenPlein
  • Stadspark, waaronder het Wandelbos, de Fruittuinen en de tennislocatie
  • Raadhuisplein en omgeving, waaronder Raadhuisplein, gemeentehuis, voorzetgebouw, Treehouse en PostNL locatie/Nieuweweg 61
  • Binnenweg en omgeving, waaronder Binnenweg 3, Binnenweg 4 en Nieuweweg 103 en de Binnenweggarage
  • Winkelcentrum, waaronder V&D/De Deining en de Concourslaan

In 2022 zal het raadhuis gesloopt worden en werken we aan het ontwerp van een nieuw gemeentehuis. Tevens worden er naar verwachting nog diverse intentieovereenkomsten gesloten met ontwikkelaars in het stadscentrum. Komende jaren gaan we deze ontwikkelingen verder uitwerken en realiseren.

Tabel 41 Wat mag het kosten?

(Bedragen × € 1.000)

JR2020

2021

2022

2023

2024

2025

Beleidsdoel A: De ruimtelijke omgeving is het resultaat van een zorgvuldige afweging om het welzijn van de inwoners, bedrijven, werkenden, bezoekers en recreanten te vergroten.

Baten

1.976

2.192

928

241

241

241

Lasten

5.032

6.227

3.994

3.541

3.526

3.434

Saldo

-3.055

-4.034

-3.065

-3.300

-3.285

-3.193

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2022

2023

2024

2025

Baten

Anterieure overeenkomsten

-839

-688

-

-

Fieldlab geluidsbewust bouwen

-429

-

-

-

Overig

4

0

-

-

Totaal Baten

-1.264

-688

-

-

Lasten

Fieldlab geluidsbewust bouwen

929

-

-

-

Omgevingswet

596

-

-

-

Versnelling woningbouw

406

453

-

-

Anterieure overeenkomsten

263

-

-

-

Monumentale Sluisjes Halfweg

100

-

-

-

Overig

-61

-0

15

92

Totaal Lasten

2.233

453

15

92

Baten

De inkomsten uit de anterieure overeenkomsten fluctueren sterk per jaar. De anterieure
overeenkomsten komen voort uit particuliere initiatieven die sterk afhankelijk zijn van met name de woningmarkt. Hiernaast is de doorlooptijd van deze projecten bij kleinschalige woningbouw tussen het moment van aanmelding en de ondertekening van de anterieure overeenkomst relatief kort. Om deze redenen is het moeilijk een inschatting te maken voor de meerjarenraming. Daarom wordt in de ramingen alleen rekening gehouden met de afgesloten overeenkomsten. Voor 2021 betreft dit acht overeenkomsten. In 2022 is rekening gehouden met de inkomsten van negen al afgesloten overeenkomsten. Voor 2023 zijn er nog geen afgesloten overeenkomsten.

In 2021 hebben we een specifieke uitkering van € 428.900 van het Rijk ontvangen ten behoeve van het project Fieldlab geluidsbewust bouwen.

Lasten

In 2021 is € 929.000 beschikbaar voor het project Fieldlab geluidsbewust bouwen. Hiervan is € 428.900 door het Rijk beschikbaar gesteld.

Voor de invoering van de Omgevingswet is tot en met 2021 budget beschikbaar gesteld.

Vanaf 2022 is € 406.500 en vanaf 2023 is € 451.500 minder beschikbaar voor het project Versnelling woningbouw als gevolg van verdeling over de jaren zoals opgenomen in de Voorjaarrapportage 2019.

Bij de Voorjaarsrapportage 2021 is het te verwachten nadelige resultaat € 263.000 voor Bauhaus en de Monarch geraamd.

Voor een bijdrage aan het herstel van de Monumentale Sluisjes Halfweg zijn in 2021 eenmalig middelen beschikbaar gesteld via een budgetoverheveling bij de Jaarstukken 2020.