Om tot een beter inzicht te komen van de financiële positie van de gemeente is in het BBV een standaard set van financiële kengetallen voorgeschreven. De kengetallen geven gezamenlijk op eenvoudige wijze inzicht over de financiële positie van de gemeente.

In het Gemeenschappelijk financieel toezichtskader 2020 van de provincies zijn voor de financiële kengetallen de in Tabel 107 genoemde signaleringswaarden opgenomen die door de provinciaal toezichthouder gebruikt wordt voor het inzicht in de financiële situatie en risicopositie van de gemeente.

Netto schuldquote en Solvabiliteitsratio

Om het door de raad vastgestelde beleid te kunnen uitvoeren moeten financieringsmiddelen worden aangetrokken. Hierdoor stijgt de schuldpositie van de gemeente de komende jaren, wat gevolgen heeft voor de ontwikkeling van de netto schuldquote, de netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen en het solvabiliteitsratio. Gezien de ontwikkeling van de schuldpositie zijn er voorstellen gedaan om de schuldontwikkeling te beheersen. Hiervoor wordt verwezen naar de paragraaf Financiering waar ingegaan wordt op het onderwerp schuldbeheersing en de indicatoren, inclusief normering, die de schuld monitoren. De netto schuldquote is één van deze indicatoren.

Grondexploitatie

Het kengetal grondexploitatie drukt de geactiveerde waarde van de in exploitatie genomen bouwgronden uit in een percentage van het totaal van de geraamde lasten van de begroting. De waarde van de gronden wordt in het (t)MPG goed onderbouwd en is daarom reëel. De verkoop van de gronden zal bijdrage aan het verbeteren van de schuldratio en het solvabiliteitsratio.
Voor dit kengetal is door de raad geen norm vastgesteld. Dit is niet noodzakelijk gezien de onderbouwing in het (t)MPG.

Structurele exploitatieruimte

Voor de beoordeling van het structurele en reële evenwicht van de begroting wordt onderscheid gemaakt in de structurele en de incidentele baten en lasten. Het structureel begrotingssaldo wordt berekend door de totale lasten en baten te verminderen met het saldo van de incidentele lasten en baten.

In alle begrotingsjaar 2023 tot en met 2025 is het percentage positief, dat betekent dat er lagere structurele lasten dan baten zijn.

Vanaf 2026 is sprake van een tekort. Dit is het directe gevolg van het voornemen van het Kabinet om vanaf 2026 te gaan werken met een nieuwe financieringssystematiek voor gemeenten en provincies. In het kader van het financieel beleid van onze gemeente hanteren we als beleidsuitgangspunt dat, wanneer als gevolg van de onzekere financieringssystematiek van het Rijk naar de gemeenten tekorten ontstaan, maximaal de laatste twee jaren van het meerjarenbeeld negatief mogen staan.

Belastingcapaciteit

De belastingcapaciteit geeft aan hoe de gemiddelde woonlasten voor een meerpersoonshuishouden zich verhouden tot het landelijk gemiddelde. Hierbij worden de jaren 2023 tot en met 2026 vergeleken met het landelijk gemiddelde van 2022, € 904. Uit het kengetal blijkt dat Haarlemmermeer onder het landelijk gemiddelde (gesteld op 100%) zit.
Voor de bepaling van de belastingdruk is het landelijk gemiddelde niet maatgevend. Haarlemmermeer heeft zijn eigen beleid vastgesteld. Hiervoor wordt verwezen naar de paragraaf Lokale heffingen.

Conclusie

Afgezet tegen de signaleringswaarden die de provincie gebruikt voor het financieel toezicht op gemeenten vallen bijna alle BBV-kengetallen voor de financiële positie gedurende de hele meerjarenperiode onder neutraal. Het kengetal grondexploitatie valt onder minst risicovol. De verklaring hiervoor is dat de gemeente minder bouwgrond in eigendom heeft, waardoor de waarde van de bouwgrondexploitaties afneemt.
Gezien deze uitkomsten is de algemene conclusie dat de financiële positie van de gemeente goed is.