Wat willen wij bereiken en wat gaan we daarvoor doen?

Openbaar groen en bomen leveren een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van de woon-, werk- en leefomgeving en de beleving hiervan door gebruikers. Wij streven ernaar te voldoen aan de wettelijke zorgplicht voor bomen door het bestaande areaal veilig en vitaal te houden. Daarnaast willen wij de leefomgeving verder vergroenen en de biodiversiteit van het groen in de openbare ruimte versterken door een gevarieerd areaal. Groen is van belang voor een klimaatbestendige inrichting omdat beplanting en bomen overtollig regenwater beter vasthouden en bomen schaduw geven bij hitte. Bomen zorgen bovendien voor een verbetering van de luchtkwaliteit.
Omdat het klimaat opwarmt stijgt de temperatuur vooral in dichtbebouwde gebieden. We streven ernaar in ons Klimaatadaptatiebeleid Haarlemmermeer om 40% schaduw langs langzaam verkeerroutes en verblijfsplekken waar mensen zich ophouden in de openbare ruimte te creëren door het planten van bomen. In totaal willen wij 8.000 extra bomen planten tijdens deze collegeperiode, waarvan de nadruk zal liggen op locaties in grootschalig groen en in de recreatiegebieden. Maar ook in de leefomgeving planten wij extra bomen.

Met de gemeentelijke begraafplaatsen bieden wij onze inwoners plekken voor het herdenken van dierbaren, maar ook ontmoetingsplaatsen, waar de natuur- en cultuurhistorische waarden van de begraafplaatsen kunnen worden beleefd. Wij streven naar goed onderhouden en goed toegankelijke begraafplaatsen.

Activiteiten

1. Het duurzaam onderhouden van openbaar groen en bomen

2. Het vergroenen van de leefomgeving en het versterken van de biodiversiteit

3. Het vergroten van de betrokkenheid van de gebruikers van openbaar groen en bomen

4. Het duurzaam beheren van de gemeentelijke begraafplaatsen

Toelichting

1. Het duurzaam onderhouden van openbaar groen en bomen

Wij houden het openbaar groen en bomen in goede conditie door de juiste onderhoudsmaatregelen toe te passen. Daarnaast beschermen we bomen, die veelal in beperkte (bijvoorbeeld stedelijke) ruimte staan en zorgen we zowel ondergronds als bovengronds voor goede groeiomstandigheden. We controleren de staat van de bomen door ze regelmatig te inspecteren. Vanuit onze wettelijke zorgplicht vervangen wij bomen die vanuit inspecties als onveilig worden aangemerkt. Wij willen het percentage slechte en zeer slechte bomen verminderen tot 1,5% in 2024. Daarnaast willen wij het percentage slechte tot zeer slechte beplanting verminderen tot 2% in 2026. Het bomenbestand veroudert en dat betekent dat meer kosten worden gemaakt voor het snoeionderhoud. Om de bomen veilig te kunnen houden is bij de Voorjaarsrapportage 2022 structureel € 200.000 extra budget beschikbaar gesteld. Omdat we vaker te maken hebben met lange droge periodes controleren wij nieuw geplante bomen regelmatig en indien nodig geven wij deze water om uitval van bomen te voorkomen.
Wij vervangen bomen en beplanting vanuit de Vernieuwing Openbare Ruimte (VOR). In de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vervanging van openbaar groen en bomen.

2. Het vergroenen van de leefomgeving en het versterken van de biodiversiteit

Wij vergroenen de leefomgeving verder door:

• waar mogelijk verhardingen (tegels/straatstenen) te vervangen door groen;

• Bestaande parkeerplaatsen opnieuw in te richten met grasstenen (tegels met gaten waarin gras kan groeien), waardoor water beter kan wegzakken in de bodem;

• waar mogelijk stoepen en straten te versmallen, waardoor er groenstroken ontstaan;

• extra bomen te planten in wijken met weinig bomen.

Wij inventariseren de wensen van inwoners, dorps- en wijkraden en ondernemers om de locaties te bepalen die vergroend kunnen worden of waar extra bomen geplant kunnen worden.

Door extra te vergroenen zorgen wij er ook voor dat de leefomgeving beter bestand is tegen het veranderende klimaat. Overtollig water kan beter weglopen dan wanneer de bodem met verhardingen is bedekt en groen en bomen houden water beter vast. Tevens planten wij soorten aan die beter bestand zijn tegen droogte en hitte.

Meer en gevarieerd groen versterkt bovendien de biodiversiteit. Door een variatie aan soorten bomen en groen te planten, beperken wij bovendien het risico bij ziekten. Om de biodiversiteit te versterken passen wij ook natuurvriendelijk maaien toe. Dit betekent dat wij grassen die we voorheen regelmatig maaiden minder vaak maaien of op verschillende tijdstippen maaien. Hierdoor krijgen we schrale- en kruidenrijke grassen. Ook onderzoeken wij op welke locaties wij binnen bestaand budget onderhoud met een klepelmaaier kunnen verminderen. Tevens benaderen wij parkmanagementorganisaties om met het groenbeheer meer in te zetten op verdere vergroening en het verbeteren van de biodiversiteit.

Samen met de Land- en Tuinbouworganisatie (LTO) Nederland en Greenbase kijken wij naar meer mogelijkheden om de begroeiing op de randen van de akkers niet te maaien en bloemrijke randen in te zaaien waardoor de biodiversiteit wordt versterkt en een kleurrijker beeld ontstaat. Ook stemmen we met Rijkswaterstaat, de provincie Noord-Holland en het hoogheemraadschap van Rijnland af of bermen bij deze instanties in beheer minder gemaaid en mogelijk met bloemrijke graszaden ingezaaid kunnen worden.

3. Het vergroten van de betrokkenheid van de gebruikers van openbaar groen en bomen

Wij vergroten de betrokkenheid van inwoners door delen van de groene buitenruimte in zelfbeheer uit te geven en vormen van zelfbeheer door inwoners, zoals buurt- en geveltuinen en boomspiegels, te stimuleren. Ook betrekken wij inwoners bij het renoveren van het openbaar groen zodat hun wensen zoveel mogelijk in de plannen kunnen worden opgenomen. Wij organiseren met NMCX, centrum voor Duurzaamheid, een boomfeestdag, waarbij de nadruk ligt op het educatieve karakter van het planten van bomen.
Via parkmanagementorganisaties op negen bedrijventerreinen worden ook ondernemers betrokken bij het onderhoud van de openbare buitenruimte. Hierdoor hebben zij direct invloed op de staat en de kwaliteit van het terrein. Zij kunnen kiezen voor een hoger onderhoudsniveau door zelf hieraan bij te dragen. Ook worden ondernemers betrokken bij het beheer en onderhoud van rotondes. Inmiddels zijn 25 van de rotondes in onze gemeente geadopteerd door belangstellende ondernemingen, die deze inrichten naar eigen idee. De ondernemingen onderhouden de rotondes en hebben hierop als tegenprestatie een (beperkte) reclame-uiting van hun bedrijf.

4. Het duurzaam beheren van de gemeentelijke begraafplaatsen

Wij beheren de begraafplaatsen op niveau A (hoog) van het Beheerkwaliteitplan, om recht te doen aan deze bijzondere gedenkparken. Samen met rechthebbenden en vrijwilligers organiseren wij publieksactiviteiten op de begraafplaatsen en verstrekken wij informatie over de (cultuur)historie van de begraafplaatsen. Wij bieden ook andere vormen van begraven aan, zoals ecologisch begraven. Wij vervangen onderdelen van de openbare ruimte op de begraafplaatsen vanuit de Vernieuwing Openbare Ruimte (VOR). In de paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vervanging van begraafplaatsen. In de paragraaf Lokale heffingen is een berekening van de kostendekkendheid van de gemeentelijke begraafplaatsen opgenomen.

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar