Beleidsdoel B: Inwoners ontvangen zorg en ondersteuning met verblijf.

Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Voor sommige inwoners is zelfstandig thuis wonen op een gegeven moment niet meer mogelijk. Indien volwassenen permanent niet meer thuis kunnen wonen en in een instelling moeten worden opgenomen, vallen zij onder de Wet langdurige zorg (Wlz). Op het gebied van de Jeugdhulp hebben wij een pakket aan maatregelen. Zo versterken wij de kracht van ouders, jeugdigen en hun sociale omgeving door opvoedprogramma's en het versterken van respijtzorg. Ons uitgangspunt is residentiële zorg zoveel mogelijk naar ambulante zorg en deeltijdvarianten om te bouwen. Als hulp met verblijf noodzakelijk is, heeft opvang in een gezinssituatie (zoals pleegzorg of een gezinshuis) altijd de voorkeur boven verblijf en behandeling in een instelling. Voor de continuïteit van zorg aan jeugdigen die volwassen worden, besteden we specifiek aandacht aan jeugdigen die na een verblijf in een residentiële instelling terugkeren naar Haarlemmermeer.

De gemeente Haarlem is als centrumgemeente verantwoordelijk voor de maatschappelijke opvang van de doelgroep OGGz (Openbare Geestelijke Gezondheidszorg) en beschermd wonen voor mensen met psychiatrische problematiek. Wij zetten in op het voorkomen van dakloosheid, het ondersteunen van maatschappelijk herstel en een goede nazorg bij uitstroom uit intramurale voorzieningen, gericht op langer zelfstandig wonen.

Activiteiten

  1. Voorzien in pleegzorg en gezinshuizen
  2. Voorzien residentiële hulp of behandeling
  3. Voorzien in gesloten jeugdhulp
  4. Voorzien in beschermd wonen en maatschappelijke opvang
  5. Voorzien in kortdurend verblijf

Toelichting

1. Voorzien in pleegzorg en gezinshuizen

Als gemeente zorgen we voor een kwalitatief en dekkend hulpaanbod voor onze inwoners, waaronder pleeggezinnen en gezinshuizen. Het is van belang dat jongeren die niet meer thuis kunnen wonen, bij voorkeur geplaatst worden in een pleeggezin of een gezinshuis. Varianten van pleegzorg zijn reguliere pleegzorg (met een onderscheid tussen een opvoedings- en een hulpverleningsvariant), weekendpleegzorg (deeltijd) en crisispleegzorg. Maatwerkondersteuning voor pleegouders is mogelijk, maar altijd in afstemming met de aanbieders van pleegzorg. Ook in 2020 zetten we in op het werven van nieuwe pleegouders, omdat er blijvend behoefte is aan gezinnen die kinderen tijdelijk of voor langere tijd kunnen en willen opvangen.

Gezinshuizen zijn bedoeld voor jeugdigen met gedragsproblemen die niet in een gewoon pleeggezin opgenomen kunnen worden. In een gezinshuis wonen maximaal vier jeugdigen samen met betaalde opvoedouder(s). De opvoedouders bieden een stabiele gezinssituatie. Indien nodig wordt gezorgd voor extra (ambulante) behandeling.

2. Voorzien in residentiële hulp of behandeling 

Als gemeente zorgen we voor een kwalitatief en dekkend hulpaanbod voor onze inwoners, waaronder residentiële hulp. Ons uitgangspunt is dat kinderen die niet meer thuis kunnen wonen, zo veel mogelijk in een gezinssituatie worden opgevangen. Indien dit niet mogelijk is, is residentiële zorg nodig waar zij de begeleiding en/of behandeling krijgen die nodig is, waarbij alle benodigde disciplines zijn betrokken en wordt gestuurd op nauwe samenwerking tussen de zorgaanbieders met het oog op integrale zorg. In de praktijk blijkt dat er onvoldoende mogelijkheden zijn voor kamertraining en passende zelfstandige huisvesting voor jongeren wat uitstroom bemoeilijkt. We werken aan initiatieven om uitstroom te bevorderen.

3. Voorzien in gesloten jeugdhulp

Als gemeente zorgen we voor een kwalitatief en dekkend hulpaanbod voor onze inwoners, waaronder gesloten jeugdhulp. Gesloten jeugdhulp is een zeer intensieve vorm van gespecialiseerde jeugdhulp waarbij de vrijheden van de jeugdige kunnen worden ingeperkt, om te voorkomen dat de jeugdige zich onttrekt of onttrokken wordt aan de hulp die hij nodig heeft. Het heeft als doel jeugdigen met ernstige gedragsproblemen te behandelen en dusdanige gedragsverandering te bewerkstellingen dat de jeugdige weer kan deelnemen aan de maatschappij.

4. Voorzien in beschermd wonen en maatschappelijke opvang

De uitvoering van beschermd wonen en maatschappelijke opvang is wettelijk belegd bij de centrumgemeenten. Wij hebben hiervoor de gemeente Haarlem gemandateerd. De toegang tot beschermd wonen wordt uitgevoerd door samenwerking tussen de gemeente Haarlemmermeer en de gemeente Haarlem. Wij hebben in onze gemeente de (regionale) opvang voor gezinnen en vier beschermd wonen locaties. Wij zetten in op het voorkomen van dakloosheid, het ondersteunen van maatschappelijk herstel en een goede nazorg bij uitstroom uit intramurale voorzieningen, gericht op langer zelfstandig wonen. Ter voorbereiding op de doordecentralisatie werken wij samen met de andere gemeenten in de centrumregio Haarlem aan het uitwerken van afspraken. Dit betreft afspraken over onder meer intergemeentelijke samenwerking na 2021 (strategische keuzes), het gewenste regionale en lokale voorzieningenniveau en de toegang tot deze voorzieningen en inkoop, financiering van en sturing op regionale voorzieningen.

5. Voorzien in kortdurend verblijf

Wij stellen bij een aantal zorgaanbieders logeeropvang (respijtzorg) beschikbaar voor jeugdigen en volwassenen met beperkingen die nog thuis wonen. Hierdoor kunnen mantelzorgers tijdelijk ontlast worden, waardoor zij uiteindelijk hun mantelzorgtaken langer vol kunnen houden. Wij zien dat er weinig gebruik wordt gemaakt van kortdurend verblijf en dat er onvoldoende mogelijkheden zijn voor kortdurend verblijf. Wij willen met de aanbieders het kortdurend verblijf doorontwikkelen zodat deze vorm van ondersteuning beter aansluit bij de behoefte van jeugdigen en volwassenen met beperkingen en hun mantelzorgers.

Tabel 45 Wat mag het kosten?

(Bedragen × € 1.000)

JR2018

2019

2020

2021

2022

2023

Beleidsdoel B: Inwoners ontvangen zorg en ondersteuning met verblijf.

Baten

309

-

-

309

309

309

Lasten

8.769

9.522

9.572

9.893

9.572

9.585

Saldo

-8.460

-9.522

-9.572

-9.584

-9.263

-9.276

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Tabel 46 

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2020

2021

2022

2023

Baten

Maatschappelijke opvang (rijksbijdrage)

-

309

-

-

Overig

-

-

-

-

Totaal Baten

-

309

-

-

Lasten

Maatschappelijke opvang

-

-309

-

-

Transformatiefonds Jeugd

-

-

333

-

Overig

-50

-12

-13

-13

Totaal Lasten

-50

-321

321

-13

Tabel 47 

Baten

Per 2021 wordt iedere gemeente zelf verantwoordelijk voor maatschappelijke opvang en wordt het budget over alle gemeenten herverdeeld en vervalt de constructie van centrumgemeente. Het is nu nog onduidelijk hoe die herverdeling uitpakt. Bovendien zijn wij met de andere gemeenten in de regio in gesprek over de organisatie en financiering van de maatschappelijke opvang vanaf 2021. In 2019 en 2020 is centrumgemeente Haarlem verantwoordelijk voor de maatschappelijke opvang. De baten en lasten worden voor die jaren dan ook bij die gemeente verantwoord. Vanaf 2021 wordt rekening gehouden met een rijksbijdrage en daartegenover gelijke lasten. Bij toekomstige P&C-producten worden de ramingen geactualiseerd op basis van dan bekende informatie.

Lasten

Voor het transformatiefonds jeugd zijn voor drie jaren middelen beschikbaar gesteld, via de brief over de decembercirculaire 2018 van 30 januari 2019 (kenmerk X.2018.13852) is de gemeenteraad hierover geïnformeerd. Vanaf 2022 zijn deze middelen niet meer beschikbaar.

Zie voor de lasten van de Maatschappelijke opvang de toelichting bij de baten.