Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Vanuit onze gemeentelijke verantwoordelijkheid op het gebied van de zorg voor jeugd, volwassenen en ouderen werken wij in nauwe samenwerking met maatschappelijke partners aan een optimaal vraaggericht en preventief aanbod. De nadruk op vroegsignalering en preventie in het lokale veld is een belangrijk speerpunt met als doel de gezondheid te bevorderen en het beroep op (zwaardere) zorg te verminderen.

Gezondheid maakt een integraal onderdeel uit van het sociaal domein en de Stevige Sociale Basis in het bijzonder. Door het verstevigen van wijken en kernen met gericht aanbod van praktische en lichte ondersteuning maar ook door mensen te activeren ontstaan wijken waar genoeg te doen is, waar inwoners betrokken zijn bij elkaar, mee kunnen doen en zich prettig voelen. We hebben de ambitie dat wij inwoners eerder en sneller, meer in de buurt en met lichtere vormen van ondersteuning kunnen bijstaan, zodat zij minder een beroep hoeven te doen op zwaardere zorg. De Stevige Sociale Basis vormt het fundament van de samenleving in Haarlemmermeer met een focus op zelfredzaamheid, meedoen en preventie.

Activiteiten

1. Het bieden van preventieve opvoed- en opgroeiondersteuning
2. Zorg dragen voor publieke gezondheidszorg
3. Zorg dragen voor collectieve preventie
4. Zorg dragen voor ouderengezondheidszorg
5. Zorg dragen voor openbare geestelijke gezondheidszorg
6. Bieden van informatie en advies en lichte begeleiding

Toelichting

1. Het bieden van preventieve opvoed- en opgroeiondersteuning

Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is hét expertisepunt voor vragen over opvoeden en opgroeien, voor inwoners en voor professionals. Het richt zich vooral op laagdrempelige en snelle hulp bij opvoed- en opgroeivraagstukken, waardoor het CJG, onder andere samen met de schoolcoaches, een stevig preventief fundament vormt voor het Haarlemmermeers model. Professionals kunnen er daarnaast terecht voor collegiaal advies, informatie over opvoedhulp en tijdelijke regie bij opvoedvragen. Indien nodig, kan het CJG doorverwijzen naar andere (geïndiceerde) hulp.

Naast bovengenoemde casuïstiek richt het CJG zich op algemene preventie en ondersteuning. Een greep hieruit: uitbreiding van de samenwerking met GGZ voor opvoedondersteuning van ouders met psychiatrische problematiek, organisatie van maandelijkse kennislunches voor professionals over actuele thematiek, aanbod van webinars voor ouders en professionals.

2. Zorg dragen voor publieke gezondheidszorg

Samen met andere gemeenten binnen de VRK bekostigen wij de GGD voor de uitvoering van de openbare gezondheidszorg. Een deel van de GGD-taken is wettelijk bepaald, zoals medische milieukunde, infectieziekten bestrijding, epidemiologie en uitvoering van jeugdgezondheidszorg. Meer beleidsvrijheid is er in andere volksgezondheidstaken, zoals de preventieve gezondheidszorg voor ouderen en de keuze van activiteiten voor collectieve preventie. Samen met de GGD continueren we het gezondheidsprogramma voor vergunninghouders.

3. Zorg dragen voor collectieve preventie

Regionaal werken we samen met de GGD en andere gemeenten aan de collectieve preventie vanuit de regionale nota, met als speerpunten bewegen, het verminderen van depressieve en psychosociale klachten, schadelijk alcoholgebruik, roken bij jongeren en het terugdringen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen. Waar nodig leggen we lokale accenten. De samenwerking binnen het sociaal domein voor de eerste lijn basisvoorzieningen en de zorg worden verstevigd door de gezonde wijkaanpak als onderdeel van de ‘Meer voor elkaar in de buurt’ aanpak. Het accent ligt op het integraal mogelijk maken van de gezonde leefstijl. Het project Hartveilige gemeente Haarlemmermeer, met als insteek een zo dekkend mogelijk netwerk van AED’s en vrijwilligers te realiseren, loopt door in 2021. We streven naar 80% dekking in december 2022.

We zetten in op de Gezonde School-aanpak, een methode waarbij scholen gezondheidsthema’s structureel en integraal inbedden in het onderwijs. Specifieke aandacht is er voor inactieve kinderen. Voor kinderen en jongeren tot 18 jaar zijn er verschillende leefstijl verbeterende interventies. We hebben de JOGG-aanpak (Jongeren Op Gezond Gewicht) in verschillende settingen (school, wijk, zorg, werk, thuis) geëvalueerd en uitgebreid. De preventie van depressie en angststoornissen bij volwassenen en ouderen gebeurt vanuit het principe ‘zo licht als mogelijk, zoveel als nodig’ en is gericht op het zelf weer verder kunnen met het eigen leven. Specifieke aandacht gaat uit naar intermediairs, ouderen, migranten, statushouders, mensen met lage sociaaleconomische status en mantelzorgers. We breiden de workshop Mental Health First Aid uit. Voor de jeugd zijn er cursussen voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen en voor aanstaande brugklassers die op de basisschool problemen hadden in de omgang met leeftijdgenoten.

4. Zorg dragen voor ouderengezondheidszorg

Sociaal werkers en getrainde vrijwilligers leggen preventieve huisbezoeken af bij inwoners die 80 jaar worden en maken hen attent op het beschikbare aanbod van (preventieve) interventies. De samenwerking met huisartsen rond kwetsbare ouderen verstevigen we met de inzet van sociaal makelaars. Valpreventie is een voorbeeld van een preventieve interventie die we inzetten. Om ouderen in beweging te krijgen en te houden zijn er fittesten, een beweegadvies en sport- en beweegactiviteiten. Omdat ouderen de snelst groeiende groep zorgvragers zijn op het gebied van schadelijk alcoholmisbruik, geven we dit specifieke aandacht. Via het consultatienetwerk ouderenmishandeling Haarlemmermeer dragen wij bij aan een effectievere aanpak van dit probleem. Via de regionale ketenzorg dementie wordt een gezamenlijk aanmeldpunt voor casemanagement gerealiseerd en heeft gemeente Haarlemmermeer als dementievriendelijke gemeente een voorbeeldfunctie voor andere instellingen.

5. Zorg dragen voor openbare GeestelijkeGezondheidszorg (OGGZ ) 

OGGZ-activiteiten richten zich op het voorkomen van maatschappelijke uitval als gevolg van psychische en psychiatrische problemen. We organiseren activiteiten op het gebied van inloop, begeleiding, dagbesteding en herstel voor mensen met GGZ-problematiek. Regionaal wordt de sluitende aanpak personen met verward gedrag ontwikkeld en geïmplementeerd, zie verder programma Zorg en werk, beleidsdoel A. De verdere implementatie van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) vraagt nog aandacht de komende jaren, zie verder programma zorg en werk, beleidsdoel, A.

6. Bieden van informatie en advies en lichte begeleiding

Het signaleren en toeleiden is een van de speerpunten in de Stevige Sociale Basis om problemen en onveilige situaties bij zelfstandig wonende kwetsbare inwoners waar mogelijk te voorkomen of te verminderen. We werken samen met vrijwilligersorganisaties, welzijnsorganisatie, zorgpartners en andere ketenpartners. Dit kan zijn in de vorm van cliëntondersteuning om kwetsbare inwoners zonder netwerk, hulp te kunnen bieden bij het voorbereiden of voeren van bijvoorbeeld een keukentafelgesprek voor het aanvragen van ondersteuning, of bij communicatie met officiële instanties. Maar ook door actief te signaleren om problemen eerder in beeld te krijgen zodat kwetsbare inwoners beter grip op hun leven krijgen en (lichte) ondersteuning ingezet kan worden zoals een ontmoetingsgroep in de wijk of financiële ondersteuning zodat inwoners zo lang mogelijk financieel zelfredzaam kunnen zijn en (escalatie van) schulden wordt voorkomen.

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar