Beleidsdoel D: Inwoners nemen deel aan een breed aanbod van culturele activiteiten en maken kennis met de culturele historie van Haarlemmermeer, waarvoor wij het cultureel erfgoed behouden.

Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Naast wonen, werken, sport en recreëren is een goed cultureel aanbod een essentiële pijler voor het maatschappelijke belevingsniveau van Haarlemmermeer. Wij voeren een cultureel programma uit dat aansluit bij onze inwoners, ondernemers en bezoekers.

De evaluatie en actualisatie van het cultuurbeleid is vastgesteld en aan de raad aangeboden, 'Cultuur in 2025, Evaluatie en actualisatie cultuurbeleid 2021-2024' (2021.0000372). Op basis van de evaluatie hebben wij een zevental accenten benoemd. Voor 2021 tot en met 2024 ligt het accent op de volgende punten:

  • Cultuur brengen we samen; meer samenwerking en integratie tussen de culturele instellingen en programmalijnen te stimuleren, zodat het culturele netwerk en de culturele infrastructuur nog steviger wordt.
  • Cultuur dichterbij; spreiding van het cultuuraanbod over de kernen.
  • Cultuur in beeld; profilering en zichtbaarheid van kunst en cultuur.
  • Landschap als drager van cultuur; identiteit van Haarlemmermeer.
  • Cultuur vernieuwt; ruimte maken voor nieuwe kunstvormen, partijen en makers.
  • Cultuur online; groei en potentie van digitale mogelijkheden behouden en meer inzetten.
  • Cultuur faciliteert en regisseert; optimalisering regierol van de gemeente en gemeentelijke processen. Wij regisseren en stimuleren cultureel ondernemerschap.

De coronacrisis heeft een zware wissel getrokken op de culturele organisaties. Wij gaan na op welke wijze deze organisaties zich kunnen blijven inzetten voor cultuur in onze gemeente en het culturele bestel zich op een aanvaardbaar niveau in onze Haarlemmermeerse samenleving kan blijven manifesteren.

De activiteiten van onze culturele instellingen vormen een belangrijk onderdeel van de algemene voorzieningen in de sociale basisinfrastructuur. In deze basisinfrastructuur worden verbindingen gelegd tussen cultuur, zorg, welzijn en sport waardoor samenhangende arrangementen ontstaan die bijdragen aan de beweging van zwaar naar licht.

Strategische heroriëntatie

Door de maatregel 'Vercommercialiseren van Het Cultuurgebouw' richten we ons op de commerciële verhuur van m2. We verwachten dat we hiermee de huurkosten omlaag kunnen brengen en we ontzien hiermee culturele activiteiten en de organisatie. Voor de bibliotheek (onderdeel van Het Cultuurgebouw), die moet optimaliseren en verder concentreren, wordt de maatregel op een soortgelijke wijze ingezet en richt zich dus op het vloeroppervlak. De komende tijd zullen deze maatregelen verder worden uitgewerkt. De derde maatregel cultuur gaan we invullen door de subsidie van 1 galerie te beëindigen. Doordat we stoppen met de voorbereiding van IDA vallen middelen vrij die we inzetten voor kunst in de openbare buitenruimte.

Activiteiten

  1. Implementeren van de actualisatie van het cultuurbeleid 2021-2024, als onderdeel van de cultuurnota ‘Ruimte voor Cultuur, kansen voor ondernemerschap’
  2. Stimuleren cultureel ondernemerschap
  3. Uitvoeren programma Beeldende Kunst en Vormgeving
  4. Implementatie uitvoeringsprogramma conform de visie 'Erfgoed omarmen en beleven 2020-2030'

Toelichting

1. Implementeren van de actualisatie van het cultuurbeleid 2021-2024, als onderdeel van de cultuurnota ‘Ruimte voor Cultuur, kansen voor ondernemerschap’

De cultuurnota Ruimte voor cultuur, kansen voor ondernemerschap betreft het visiedocument met kaders tot 2030. In 2021 zijn we gestart met de uitvoering van de actualisatie van het cultuurbeleid (2021-2024). Het Cultuurgebouw staat centraal in het culturele netwerk en vormt een toegankelijk toegangspunt voor tal van activiteiten. Wij willen een actieve inzet op de zeven accenten voor de komende jaren, waarbij we in verband met herstel van de culturele sector vanwege de coronacrisis een prioritering gaan aanbrengen. Herstel en een flexibele, innovatieve, weerbare culturele sector is van groot belang. Samen met de instellingen starten we met het opstellen van een uitvoeringsprogramma.

2. Stimuleren cultureel ondernemerschap

Uit de evaluatie van het cultuurbeleid is gebleken dat de instellingen barrières ervaren bij het cultureel ondernemerschap. Daarnaast heeft de coronatijd ervoor gezorgd dat extra inkomstenbronnen zoals entreegelden, commerciële (verhuur-) inkomsten en overige private bronnen zoals donaties vrijwel niet beschikbaar waren. Wij gaan na welke belemmeringen de instellingen ervaren en op welke wijze we deze kunnen slechten en hoe de culturele organisaties hun financiële draagvlak kunnen vergroten, zonder dat dat conflicteert met de subsidiedoelstellingen.

3. Uitvoering Programma Beeldende Kunst en Vormgeving

De doelstelling is een evenwichtige spreiding van het aanbod van beeldende kunst over de gehele gemeente, waarbij een goede conservering van het bestaande aanbod prioriteit heeft. Het resterende budget van IDA zal aangewend worden ter compensatie van het budget Beeldende Kunst in de Openbare Ruimte. Dit budget zal onder ander aangewend worden voor de aanschaf van nieuwe beeldende kunst voor onze gemeente, maar ook voor gelieerde initiatieven zoals bijvoorbeeld broedplaatsen. Door het niet doorgaan van IDA, komt tot 2026 budget beschikbaar voor onder meer beeldende kunst in de openbare ruimte.

4. Implementatie uitvoeringsprogramma conform de visie 'Erfgoed omarmen en beleven 2020-2030'

In de in de erfgoedvisie ‘Erfgoed omarmen en beleven 2020-2030 hebben we een drietal speerpunten gevormd:

  • Inspireren
  • In stand houden
  • Ontwikkelen

In 2022 willen we ons focussen op het in stand houden van al reeds onderzochte en waardevolle panden. Daarbij gaan we ons inzetten om het proces van herontwikkeling van monumenten te bevorderen, zodat het in stand houden hiervan gestimuleerd wordt.

We zetten ons in om informatie zo goed mogelijk te ontsluiten zoals via digitale kanalen.

Tabel 32 Wat mag het kosten?

(Bedragen × € 1.000)

JR2020

2021

2022

2023

2024

2025

Beleidsdoel D: Inwoners nemen deel aan een breed aanbod van culturele activiteiten en maken kennis met de culturele historie van Haarlemmermeer, waarvoor wij het cultureel erfgoed behouden.

Baten

6.321

4.755

6.325

6.325

6.325

6.325

Lasten

23.649

23.628

23.630

23.525

23.281

22.497

Saldo

-17.328

-18.874

-17.305

-17.199

-16.956

-16.171

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2022

2023

2024

2025

Baten

Huurcompensatie coronamaatregelen

1.487

-

-

-

Indexatie

93

-

-

-

Overig

-9

-

-

-

Totaal Baten

1.571

-

-

-

Lasten

Coronamaatregelen lokale culturele voorzieningen

342

-

-

-

Indexering subsidies

-261

-

-

-

Strategische heroriëntatie

140

160

200

740

Beeldende kunst in de openbare ruimte

-132

-

-

-

Overig

-91

-55

43

45

Totaal Lasten

-2

105

243

785

Baten

In verband met de coronamaatregelen zijn de huurcompensatieregelingen voor sport en gemeentelijk vastgoed verlengd tot eind 2021. In 2022 wordt geen rekening gehouden met huurcompensatie.

Het indexeren van de huuropbrengsten levert een structureel voordeel van € 93.100 op.

Lasten

Vanuit het Rijk zijn via de algemene uitkering in 2020 extra middelen beschikbaar gesteld voor de gevolgen van de coronacrisis in de culturele infrastructuur. In 2021 verwachten we nieuwe aanvragen voor financiële compensatie vanwege de aanhoudende crisis en sluiting van de instellingen. Dit betreft een incidenteel budget dat is overgeheveld van 2020 naar 2021.

De indexering van de subsidies met 1,5% leidt tot een verhoging van de lasten op dit beleidsdoel.

Voor een toelichting op de strategische heroriëntatie (ombuigingen) wordt verwezen naar het hoofdstuk Financiële recapitulatie strategische heroriëntatie in de Financiële begroting.

Op 8 juni jl. is de gemeenteraad geïnformeerd dat de productie van het kunstwerk IDA in PARK21 niet langer een haalbare ambitie is. Voor dit kunstwerk is sinds 2017 jaarlijks gespaard. Voor de voorbereidende werkzaamheden zijn reeds diverse kosten gemaakt. De nog resterende, incidentele middelen worden gebruikt voor beeldende kunst in de openbare ruimte voor de jaren 2022 tot en met 2025. De lasten voor die periode worden nu geraamd, ter dekking zal bij de Najaarsrapportage 2021 een incidenteel bedrag van € 525.000 vrijvallen ten guste van de algemene middelen.