Beleidsdoel D: Het garanderen van een bestaansminimum voor inwoners die dit tijdelijk niet zelfstandig kunnen.

Inwoners hebben recht op een bestaansminimum. Het is aan de overheid om daarin te voorzien als inwoners hier (tijdelijk) niet zelf toe in staat zijn. Dit is vastgelegd in de Participatiewet. Deze wet wordt in medebewind door de gemeente uitgevoerd. Een uitkering wordt verstrekt indien de inwoner niet beschikt over (voldoende) middelen om in de noodzakelijke kosten van het bestaan te kunnen voorzien. De Participatiewet is het wettelijk kader. Wij voorzien inwoners van een bestaansminimum als zij hier zelf (tijdelijk) niet toe in staat zijn. Daarnaast ondersteunen en begeleiden we deze inwoners bij het vinden en behouden van duurzaam werk. Dit begint bij een zorgvuldig toegangsproces waarna we de juiste toeleiding naar werk, opleiding of participatieplek kunnen inzetten.

Het minimabeleid is voor inwoners die van een laag inkomen of van een uitkering moeten rondkomen. Hiermee zorgen we ervoor dat inwoners met weinig financiële middelen in hun primaire levensbehoeften kunnen voorzien en kunnen deelnemen aan de samenleving, door bijvoorbeeld mee te doen aan sport- of muziekactiviteiten.

Activiteiten

  1. Garanderen van bestaanszekerheid door het rechtmatig en tijdig verstrekken van uitkeringen

  2. Handhaving Participatiewet

  3. Uitvoeren van het minimabeleid

  4. Bieden van schuldhulpverlening

Toelichting

1. Garanderen van bestaanszekerheid door het rechtmatig en tijdig verstrekken van uitkeringen

Uitgangspunt is dat alle uitkeringsaanvragen binnen de daarvoor geldende wettelijke termijn worden afgehandeld. Daarnaast vindt ‘aan de poort’ intensieve controle op rechtmatigheid plaats en wordt het uitkeringsbestand steekproefsgewijs, of als de situatie daartoe aanleiding geeft, gecontroleerd. Bij de aanvraag is er oog en aandacht voor de financiële omstandigheden van onze inwoners. Indien noodzakelijk verstrekken we voorschotten, om te voorkomen dat er bijvoorbeeld schulden ontstaan. Inwoners wijzen we op de mogelijkheid van het aanvragen van bijzondere bijstand en informeren we over andere mogelijkheden van (landelijke) financiële ondersteuning en de mogelijkheid van schuldhulpverlening.

In 2023 zullen wij nog te maken krijgen met werkzaamheden die voortvloeien uit de Tozo en de toeslagenaffaire. Bij de Tozo zal dit met name gaan om terug- en invorderingsactiviteiten. Bij de gedupeerden van de toeslagenaffaire zijn we verantwoordelijk voor de nazorg voor inwoners.

2. Handhaving Particiatiewet

Handhaving in het kader van de Participatiewet omvat alle handelingen die ertoe doen om de naleving van de voorwaarden verbonden aan een uitkering te bevorderen. Fraude moet worden voorkomen, bestreden en ontmoedigd.

3. Uitvoeren minimabeleid

Wij stimuleren en ondersteunen inwoners met een minimuminkomen om deel te nemen aan voorzieningen die gericht zijn op maatschappelijke participatie. Een middel hiervoor is het verstrekken van (bijzondere) bijstand. Om de toegang tot de bijzondere bijstand zo eenvoudig mogelijk te maken, werken we met de tool ‘Bereken uw recht’. Door de toegang laagdrempelig te houden, willen wij het ‘niet-gebruik’ terugdringen. Voor inwoners met een zorgbehoefte hebben we de collectieve aanvullende zorgverzekering (gemeentepolis). Inwoners met een inkomen tot 120% van het wettelijk sociaal minimum kunnen een tegemoetkoming aanvragen voor de maandelijkse premie van een gemeentepolis.

Het is van groot belang dat kinderen zich kunnen ontwikkelen en mee kunnen doen in de samenleving, ook wanneer zij opgroeien in een huishouden met een laag inkomen of problematische schulden. Hiervoor hebben we het Kindpakket.

4. Bieden van schuldhulpverlening

Wij zijn verantwoordelijk voor het aanbieden van schuldhulpverlening aan onze inwoners. Daarbij gaat het niet alleen om hulp bij het wegnemen van de financiële problemen en problematische schulden, maar ook de oorzaken daarvan. Door vroegsignalering en preventie proberen we te voorkomen dat inwoners een beroep moeten doen op schuldhulpverlening. Vaste lasten partners zoals nutsbedrijven, woningcorporaties, waterschappen en zorgverzekeraars moeten de gemeente informeren, als zij zien dat hun klanten hun rekeningen niet betalen. Ze hebben hiervoor geen toestemming nodig van de klant, dit is op grond van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) toegestaan.De bedrijven en instanties geven een signaal als hun eigen inspanningen betalingsachterstanden niet oplossen. Het gaat dan om inspanningen zoals een betalingsregeling aanbieden en persoonlijk contact zoeken. De gemeente benadert vervolgens de inwoner en biedt hulp aan.

Tabel 27 Wat mag het kosten?

(Bedragen × € 1.000)

JR2021

2022

2023

2024

2025

2026

Beleidsdoel D: Het garanderen van een bestaansminimum voor inwoners die dit tijdelijk niet zelfstandig kunnen.

Baten

42.819

34.477

33.310

33.310

33.310

33.310

Lasten

53.998

46.269

43.865

43.679

43.571

43.571

Saldo

-11.178

-11.793

-10.555

-10.369

-10.260

-10.260

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2023

2024

2025

2026

Baten

Hulp aan gedupeerden kinderopvangtoeslagaffaire

-1.116

-

-

-

Overig

-50

-

-

-

Totaal Baten

-1.166

-

-

-

Lasten

Uitvoeringskosten Tozo

1.150

175

-

-

Hulp aan gedupeerden kinderopvangtoeslagaffaire

1.116

-

-

-

Gewijzigde verdeling van personeelslasten

223

-

-

-

Schuldhulpverlening

155

-

-

-

Preventie en schulden

-150

-

150

-

Schuldhulpverlening Erop af

150

-

-

-

Financiële ondersteuning sport

-120

-

-

-

Overig

-120

11

-42

-

Totaal Lasten

2.404

186

108

-

Baten

Voor hulp aan de gedeputeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire hebben wij in 2022 incidenteel middelen gekregen van het Rijk.

Lasten

In de Voorjaarsrapportage 2022 zijn voor de jaren 2022 en 2023 incidenteel uitvoeringskosten voor de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandige ondernemers (Tozo) toegekend. In 2022 gaat het om controlewerkzaamheden van inkomstenverantwoording van ondernemers, beschikken na verantwoording, afhandelen van bezwaarschriften, herberekeningen maken na bezwaar en invordering. Na 2022 betreffen de werkzaamheden alleen het maken van herberekeningen na bezwaar en invordering.

Zie voor een toelichting op de hogere lasten van de hulp aan gedupeerden kinderopvang-toeslagaffaire de toelichting onder de baten.

Als gevolg van een gewijzigde verdeling van personeelslasten over de beleidsdoelen is sprake van een lagere doorbelasting in 2023 op dit beleidsdoel.

Als onderdeel van het steun- en herstelpakket heeft het Kabinet in 2022 incidenteel extra middelen voor het gemeentelijk schuldenbeleid beschikbaar gesteld.

Het aantal jongeren dat na hun 18e in de schulden komt, is de afgelopen jaren gestegen. Om dat te voorkomen blijven we MoneyWays aanbieden. Een onderwijsaanpak ontwikkelt door Diversion en het Nibud, specifiek gericht op de financiële zelfredzaamheid van jongeren, met bewezen resultaten.

Voor de voortzetting van de aanpak 'Erop af' en de inzet van maatschappelijke partners zijn er in 2022 incidenteel middelen toegekend. Meerjarig zal de aanpak opgenomen worden in het nieuwe beleidsplan schuldhulpverlening.

Kinderen in de gemeente Haarlemmermeer moeten kunnen sporten bij een vereniging of een club. Wij dragen financieel bij aan ouders die dat niet kunnen betalen.