Een schone, duurzame, hele en veilige openbare ruimte.
Onze ambitie voor de fysieke leefomgeving is een schone, duurzame, hele en veilige openbare ruimte. Dit betekent dat wij ernaar streven de kwaliteit van de fysieke leefomgeving op duurzame wijze in stand te houden binnen de kaders van de wettelijke bepalingen. Hierbij vergroenen wij de leefomgeving door het planten van meer bomen en het vervangen van verhardingen die niet meer in gebruik zijn door groen. Vergroening van de leefomgeving zorgt ook voor meer biodiversiteit en een klimaatadaptieve inrichting.
De manier waarop wij de fysieke leefomgeving onderhouden is opgenomen in het Beheerkwaliteitplan (BKP) (2016.0069196) en in het document Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) 10164415 waarin de resultaten van de actualisering van de beheerplannen voor de Fysieke Leefomgeving 2024-2028 zijn opgenomen.
Wij zetten in op de voorbereiding van een gebiedsgerichte aanpak van onze vervangingen in de openbare ruimte, die tevens kansen biedt om deze klimaatbestendig te maken en maatregelen voor de energietransitie in te passen.
Wij passen duurzaamheid en innovaties toe bij het onderhoudsproces, onder andere door het gebruik van duurzame materialen. Daarnaast streven wij ernaar grondstoffen zoveel mogelijk opnieuw te gebruiken.
Het gebruik van de openbare ruimte is niet los te zien van de maatschappelijke context. Samen met gebruikers van de fysieke leefomgeving zoeken wij naar creatieve en duurzame ideeën om de leefomgeving te blijven verbeteren door deze partijen via participatie te betrekken bij werkzaamheden in de woon-, werk- en leefomgeving en in het groen zelfbeheer zoveel mogelijk te stimuleren. Zelfbeheer verhoogt de betrokkenheid van gebruikers bij de fysieke leefomgeving en kan de sociale samenhang bevorderen.
Bij de vaststelling van de Voorjaarsrapportage 2024 is het benodigde budget voor areaaluitbreiding, € 1.218.000, alleen voor 2024 en 2025 opgenomen. Op basis van de nieuwe areaalsystematiek 'Groei van de gemeente' is in de begroting een stelpost opgenomen, die taakstellend is. De stelpost is gebaseerd op de groei van het aantal inwoners en woningen en niet op het daadwerkelijk toegevoegde areaal openbare ruimte. Areaaluitbreiding die niet gedekt kan worden uit de stelpost leidt tot een bezuiniging in het overige areaal. Zoals beschreven is in de beheerplannen voor de fysieke leefomgeving 2024 tot en met 2028 beheren wij op basisniveau (de ondergrens van wat nodig is om het areaal veilig te houden). Meer areaal onderhouden met hetzelfde budget betekent dat de kwaliteit van de fysieke leefomgeving in zijn geheel achteruitgaat. De areaalsystematiek wordt dit jaar geëvalueerd, daarin wordt deze problematiek meegenomen.
In de beheerplannen is tevens beschreven dat structureel extra onderhoudsbudget nodig is om de kapitaalgoederen ook in de toekomst veilig te kunnen houden. Dit is door de raad voor twee jaar (2024 en 2025) toegekend, maar de structurele aanvraag (€ 610.000 vanaf 2026) wordt betrokken bij de ombuigingen. Als het extra budget niet beschikbaar komt, zal het onderhoudsniveau van de openbare ruimte naar verwachting vanaf 2026 onder druk komen te staan, waardoor wij de veiligheid mogelijk niet meer kunnen waarborgen en niet meer kunnen voldoen aan wettelijke eisen.
Tabel 56
Kengetallen | 31-12-2019 | 31-12-2020 | 31-12-2021 | 31-12-2022 | 31-12-2023 |
|---|
Bomen 1 | 90.547 stuks | 92.144 stuks | 94.123 stuks | 93.341 stuks | 98.289 stuks2 |
Groenvlakken (gazon, heesters, hagen, bos-plantsoen, enz.) 3 | 11,6 km2 | 12,3 km2 | 12,8 km2 | 12,7 km2 | 12,9 km2 |
Riolering lengte vrijverval riool 4 | 862,4 km | 884,1 km | 876 km | 988 km | 1.003,68 km |
Riolering lengte mechanisch riool | 181,6 km | 185,9 km | 193,0 km | 196 km | 200,91 km |
Verharding (gesloten) | 4,0 km2 | 4,0 km2 | 4,1 km2 | 4,1 km2 | 4,1 km2 |
Verharding (open) | 4.9 km2 | 5,0 km2 | 5,1 km2 | 5,1 km2 | 5,2 km2 |
Kunstwerken (bruggen, tunnels, kademuur, enz.)5 | 727 stuks | 721 stuks | 730 stuks | 736 stuks | 741 stuks |
Openbare Verlichting (lichtpunten) | 41.777 stuks | 43.154 stuks | 44.303 stuks | 46.405 stuks | 47.036 stuks |
Kabelnet Openbare Verlichting | 1.364 km | 1.400 km | 1.480 km | 1.493 km | 1.575 km |
Meetverdeelkasten Openbare Verlichting | 451 stuks | 460 stuks | 468 stuks | 478 stuks | 496 stuks |
Verkeersregelinstallaties | 71 stuks | 72 stuks | 74 stuks | 74 stuks | 74 stuks |
Speelplekken | 701 stuks | 713 stuks | 736 stuks | 743 stuks | 735 stuks |
Verbonden partijen
De verbonden partijen voor het programma Kwaliteit Fysieke Omgeving zijn De Waterwolf Dienstverlening Buitenruimte BV, Meerlanden Holding NV en de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied.
De Waterwolf
De Waterwolf zorgt voor het heel en veilig houden van de openbare ruimte door het uitvoeren van diverse onderhoudswerkzaamheden. Dit omvat het groenonderhoud via beeldbestekken, maar ook het afhandelen van meldingen van gebruikers van de openbare ruimte. Via een integrale raamovereenkomst met De Waterwolf, waarin klein civieltechnisch onderhoud is opgenomen, zetten wij De Waterwolf gebiedsgericht in. Daarnaast verrichten zij het beheer en onderhoud van de gemeentelijke begraafplaatsen, worden de beweegbare bruggen door hen bediend en verzorgen zij de besturing van de pontverbinding tussen Rijsenhout en Aalsmeer.
Meerlanden
Meerlanden voert werkzaamheden uit op het gebied van Afval- en Grondstoffeninzameling en een schone en veilige openbare ruimte (vegen, onkruidbestrijding, ongediertebeheersing en zwerfafvalverwijdering).
De door Meerlanden uitgevoerde gladheidsbestrijding is mede gericht op het veilig kunnen gebruiken van de openbare ruimte. Bij de uitvoering van de werkzaamheden besteedt Meerlanden veel aandacht aan duurzaamheid. Meerlanden wil een bijdrage leveren aan een duurzaam afval- en grondstoffenbeheer door het gescheiden inzamelen van grondstoffen en het zo duurzaam mogelijk organiseren van de verwerking ervan, met maximaal hergebruik als doel. Meerlanden hanteert voor de aandeelhoudende gemeenten uniforme tarieven voor afvalverwijdering, straatreiniging en gladheidbestrijding.
Begin 2025 is de samenvoeging van Meerlanden en De Waterwolf een feit. Het jaar 2025 zal gebruikt worden om de bedrijfsvoering bij zowel Meerlanden als de gemeente verder te ontwikkelen, waardoor de werkzaamheden in de openbare ruimte nog beter en slimmer worden georganiseerd.
Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied
De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG) voert de wettelijk verplichte taken (‘basistaken’) en een aantal aanvullende taken (‘plustaken’) op het gebied van het omgevingsrecht voor ons uit. Het gaat in het bijzonder om vergunningverlening, toezicht en handhaving voor de werkvelden bouw, milieu en bodem. De (minimale) kwaliteit van de uitvoering van de taken is wettelijk vastgelegd. Dat is voor ons geregeld in de Verordening kwaliteit vergunningverlening, toezicht en handhaving omgevingsrecht Haarlemmermeer. Ieder jaar spreken wij met de OD NZKG af welke taken zij in dat jaar voor ons gaat uitvoeren. Die afspraken en de begroting van de kosten staan in het Uitvoeringsprogramma. Na afloop van het jaar legt de OD NZKG verantwoording aan ons af over de geleverde producten en diensten.
Relevant beleid
Beheerkwaliteitplan 2009 (B&W 2009.0019558), geactualiseerd in 2017 (2016.0069196) en in 2022 (2022.0002403)
Leidraad Inrichting Openbare Ruimte (LIOR) 2023 (10258517)
Actualisering Beheerplannen Fysieke Leefomgeving 2024 tot en met 2028(10164415), inclusief document Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR)
Omgevingsvisie Haarlemmermeer 2040 (2021.0003036)
Visie Boombeleid 2015 (2014.0056392)
Beleid Monumentale en Waardevolle bomen (2020.0002903)
Kadernota Vervanging en Herplant 2015 (2014.0056392)
Kadernota Boomveiligheid en Zorgplicht 2015 (2014.0056392)
Kadernota Beheer en Overlast van bomen 2015 (2015.0053367)
Leidraad "Groene, gezonde leefomgeving, omgaan met ons groen in bebouwd gebied en toelichting groenstructuurkaarten' (7735848)
Beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen Haarlemmermeer (2011) (2011.0035034) en eerste wijziging (2016.0053740)
Wijzigingsverordening “Beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen Haarlemmermeer 2011 2e wijziging” (2020.0002677)
Verordening graf- en begraafrechten 2021 (lijkbezorgingsrechten) (2020.0002299)
Uitvoeringsregeling Beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen 2016 (2016.0053740)
Afvalstoffenverordening gemeente Haarlemmermeer 2021 (2021.0000178)
Invoering opt-in systeem voor ongeadresseerd reclamedrukwerk (jasticker) (2021.0002294)
Gladheidsbestrijdingsplan 2022-2025 (2022.0001021)
Strategische Samenwerkingsagenda hoogheemraadschap van Rijnland en gemeente Haarlemmermeer 2020-2035 (2021.0001877)
Klimaatadaptatiebeleid Haarlemmermeer (2022.0000040)
Programma Riolering en Stedelijk Water (PRSW) 2024-2028 gemeente Haarlemmermeer (8414039)
Programmatische aanpak Energietransitie Haarlemmermeer (2019.0037699)
Aanpak ‘Van afval- naar grondstofinzameling' (2018.0030093)
Aanpassing Aanpak 'Van afval- naar grondstofinzameling' (2020.0000853)
Wijziging Nota Bodembeheer gemeente Haarlemmermeer (10178887)
Beleidskader en beleidsregels bodem onder de Omgevingswet en voorbereidingsbesluiten omgevingsplan (10207878)
Verordening kwaliteit vergunningverlening, toezicht en handhaving omgevingsrecht Haarlemmermeer (2016.0018300)
Herijking aanpak van oneigenlijk gebruik van gemeentegrond (7502314)
Natuurvisie Haarlemmermeer 2040 (2021.0000462)
“Kom in Beweging!”- Speelruimte in de gemeente Haarlemmermeer (2021.0000721)
