Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Wij stimuleren inwoners, jong en oud, om prettig en zelfstandig te leven in hun woonomgeving en een actieve bijdrage te leveren aan de samenleving. Activiteiten en diensten worden op maat in wijken en kernen uitgevoerd, gebruikmakend van een uitgebreid en divers netwerk van sociaal-culturele accommodaties. Wij vinden het belangrijk dat inwoners van jong tot oud zelf initiatief nemen, vrijwilligerswerk doen alsmede gevraagd en ongevraagd het gemeentebestuur adviseren over zaken die zij belangrijk vinden.

Activiteiten

1. Zorgen voor en exploiteren van sociaal-culturele accommodaties
2. Zorgen voor een breed aanbod van sociaal-culturele activiteiten
3. Lokale Inclusie Agenda
4. Stimuleren en ondersteunen van vrijwilligerswerk en vrijwillige inzet
5. Bevorderen van inwonersinitiatieven en sociale samenhang in de wijk
6. Stimuleren van jeugdparticipatie
7. Stimuleren van talent- en sociale ontwikkeling bij kinderen, tieners en jongeren
8. Voorkomen en verminderen van jeugdoverlast en -criminaliteit
9. Uitvoering geven aan de nota Spelen, sporten en ontmoeten in de buitenruimte
10. Bevorderen van integratie van diverse doelgroepen in de samenleving
11. Ondersteunen van mantelzorgers en het bieden van respijtzorg
12. Het aanpakken en verminderen van eenzaamheid

Toelichting

1. Zorgen voor en exploiteren van sociaal-culturele accommodaties

We werken samen met Maatvast verder aan het toekomstbestendig maken van het beheer en de exploitatie van de sociaal-culturele accommodaties. Het doel is dat het voor inwoners vanzelfsprekend is om voor een activiteit, ontmoeting, cursus of spreekuur terecht te kunnen in een wijkgebouw, dorpshuis of jongerencentrum. In 2020 zal meer bekendheid worden gegeven aan het tarievenstelsel van Maatvast, waarbij inwoners, onder bepaalde voorwaarden, kosteloos gebruik kunnen maken van de accommodaties. Naast de Maatvast accommodaties zijn er zelfstandige dorpshuizen waarbij een zelfstandige stichting het beheer en de exploitatie van het dorpshuis uitvoert.

2. Zorgen voor een breed aanbod van sociaal-culturele activiteiten 

Wij subsidiëren diverse organisaties die sociaal-culturele activiteiten aanbieden voor verschillende doelgroepen, gericht op ontplooiing, ontspanning en ontmoeting: onder andere stichting MeerWaarde, Stichting Maatvast, Sportservice Haarlemmermeer, dorps- en wijkraden en ouderen- en jeugdorganisaties.

3. Lokale Inclusie Agenda

We zetten het koploperprogramma van de VNG met 24 andere gemeenten twee jaar langer voort (tot 2022) om aansprekende voorbeelden uit te wisselen waarin inclusie wordt bevorderd.

De gemeente zet vooral in op het inschakelen van ervaringsdeskundigheid in ons werkproces, begrijpelijk communiceren, bejegening en onafhankelijke cliëntondersteuning, het zelfstandig wonen en fysieke toegankelijkheid van openbare gebouwen en openbare buitenruimte en evenementen. Zo geven we onze inhoud aan zowel sociale als fysieke inclusie. We werken samen met de Belangengroep Gehandicapten Haarlemmermeer (BGH) aan bewustwording via onder meer deelname aan terugkerende landelijke evenementen zoals de Week van de Toegankelijkheid of publieksacties en gastlessen in het onderwijs. We werken gericht aan een toegankelijke gemeentelijke website en sociale kaart.

4. Stimuleren en ondersteunen van vrijwilligerswerk en vrijwillige inzet

De Vrijwilligerscentrale, ondergebracht bij Stichting MeerWaarde, is het kennis- en informatiecentrum binnen Haarlemmermeer op het gebied van vrijwillige inzet. Onder de paraplu van de Vrijwilligerscentrale wordt het digitale matchingsplatform voor vrijwillig vraag en aanbod “Haarlemmermeer voor Elkaar” aangeboden, onderhouden en gepromoot. In nauwe samenwerking met andere lokale organisaties wordt trainingsaanbod ontwikkeld en aangeboden via de Vrijwilligersacademie. Ook worden vrijwilligersorganisaties ondersteund. Verder wordt uitvoering gegeven aan de Haarlemmermeer-brede maatjesaanpak en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. In 2020 willen we de visie informele zorg (vrijwilligers en mantelzorgers) implementeren.

5. Bevorderen van inwonersinitiatieven en sociale samenhang in de wijk

Het bevorderen van bewonersinitiatieven, om zo te komen tot actieve inzet in de eigen wijk of kern, is een van de aandachtspunten van de Stevige Sociale basis. In de prestatieafspraken met Stichting MeerWaarde, Sportservice Haarlemmermeer en het Centrum voor Duurzaamheid (NMCX) hebben wij opgenomen dat zij (groepen) buurt- en wijkbewoners en vrijwilligersorganisaties helpen door ze te versterken en te activeren tot het nemen van initiatieven, participatie en het zelfstandig functioneren ten behoeve van de sociale samenhang in het gebied. Daarnaast blijven we de crowdfunding-site “Nieuwe Pioniers”, waar initiatiefnemers middelen en ondersteuning kunnen “funden”, ondersteunen.

6. Stimuleren van jeugdparticipatie

Binnen de gemeente Haarlemmermeer zijn voor jongeren meerdere manieren om te participeren om zo de inbreng en betrokkenheid van jeugd bij dingen die hen aangaan, te stimuleren. Dit geeft hen de mogelijkheid om zich te ontwikkelen tot actieve en betrokken inwoners. In 2020 worden de resultaten van het in 2019 uitgevoerde jeugdonderzoek bekend. Het jeugdonderzoek is een grootschalig onderzoek waarin kinderen, jongeren en jongvolwassenen over uiteenlopende onderwerpen vragen beantwoorden. Met het jeugdonderzoek kan de doelgroep laten horen wat zij belangrijk vinden. De uitkomsten van het jeugdonderzoek geven inzichten die van belang voor het jeugdbeleid. Jongeren die zelf met een idee of initiatief aan de slag willen, kunnen terecht bij MENES: het platform voor jeugdparticipatie. Naast het faciliteren van jongereninitiatieven geeft MENES advies aan de gemeente over onderwerpen die onder jongeren spelen.
Sinds eind 2015 bestaat ook het Digitale Jongerenpanel: de leden van dit panel ontvangen vragenlijsten waarmee we ideeën en meningen van jongeren over uiteenlopende onderwerpen verzamelen. Tot slot is er ook jeugdparticipatie bij specifieke projecten.

Vanaf 2017 heeft Haarlemmermeer een Kinderraad en een Jongerengemeenteraad. Tijdens de Dag van de Kinderraad stemmen de kinderen van de deelnemende basisscholen over voorstellen die zij zelf hebben opgesteld. Voorafgaand aan deze dag volgen de kinderen een lesprogramma en na de Dag van de Kinderraad voeren wij het voorstel uit dat de meeste stemmen heeft gekregen. Tijdens de Dag van de Kinderraad vindt ook de benoeming van de nieuwe kinderburgemeester plaats.
In de Jongerengemeenteraad geven jongeren tussen de 12 en 21 de gemeente gevraagd en ongevraagd advies over onderwerpen die jongeren aangaan.

Het Jongereninformatie Punt (JIP) is een plek waar jongeren op een laagdrempelige manier en kosteloos terecht kunnen voor vragen over uiteenlopende onderwerpen. De website van het JIP is een voorportaal voor meerdere Haarlemmermeerse organisaties die voor en met jongeren werken.

7. Stimuleren van talent- en sociale ontwikkeling bij kinderen en jongeren  

Het kinder- en jongerenwerk richt zich op de sociale ontwikkeling van kwetsbare en risicokinderen. Doelstelling daarbij is het vergroten van de eigen mogelijkheden van kwetsbare jeugd in hun persoonlijke, sociaal-emotionele en sociaal-communicatieve, ontwikkeling en het versterken van zelfredzaamheid en weerbaarheid. Het sociaal werk jeugd, en de sociaal makelaar jeugd van MeerWaarde kunnen worden ingezet om deze doelen te realiseren. De door Maatvast geëxploiteerde jongerencentra richten zich op alle jongeren en bieden hen de mogelijkheid hun talenten te ontplooien, elkaar op laagdrempelige wijze te ontmoeten en zich actief in te zetten als vrijwilliger.

8. Voorkomen en verminderen van jeugdoverlast en -criminaliteit 

Onder onze regie werken wij samen met MeerWaarde, politie, justitie en hulpverlenende instanties om jeugdoverlast en –criminaliteit tegen te gaan. De aanpak richt zich op de aanpak van jeugdgroepen en omvat speciale maatregelen. Veelal (een combinatie van) preventie, zorg en/of repressie gericht op de groep, de persoon/het gezin en/of de omgeving (fysiek en sociaal). De aanpak richt zich op jeugd in de leeftijd van circa 12 tot en met 23 jaar die overlast veroorzaken en/of (dreigen) af (te) glijden naar criminaliteit. Samen met de partners trachten wij jongeren uit de doelgroep in beeld te hebben en houden, en te bewegen richting dagbesteding, opleiding, arbeid, hulpverlening en/of wonen waar dat nodig is.

9. Uitvoering geven aan de nota Spelen, sporten en ontmoeten in de buitenruimte

Jaarlijks worden de speelruimten aan de hand van de nota “Spelen, sporten en ontmoeten in de buitenruimte” geëvalueerd. Zo wordt onder andere per speelplek een waardering in kaart gebracht en aangegeven wat er verbeterd zou kunnen worden. Deze aanbevelingen nemen we mee in regulier beheer, onderhoud en aanpassing of vervanging van de openbare speelvoorzieningen. Op basis van specifiek onderzoek en signalen die we van externe partners ontvangen, passen we speelplekken aan, zodat deze, afgewogen tegen de wensen van omwonden, aansluiten bij de behoeften van de jeugd.

10. Bevorderen van integratie van diverse doelgroepen

Wij willen alle inwoners mee laten doen in de samenleving. Wij stimuleren activiteiten die zorgen voor deelname van onder andere migranten en mensen met een beperking aan het maatschappelijk - en economisch verkeer. Het gaat daarbij om voorlichtingsbijeenkomsten, activiteiten gericht op toeleiding naar (vrijwilligers)werk, taal-, computercursussen en andere participatiecursussen. Hiervoor wordt aansluiting gezocht bij het Taalhuis. In verband met de toename van het aantal gehuisveste statushouders is er extra aandacht voor de integratie van deze inwoners. Wij subsidiëren daarom VluchtelingenWerk West en Midden-Nederland voor de maatschappelijke begeleiding van statushouders. Stichting MeerWaarde voert voor ons activiteiten uit gericht op het activeren van kwetsbare inwoners en de toeleiding naar scholing en (vrijwilligers)werk. De verwachting is dat het gezamenlijke inloopspreekuur van migrantenorganisaties ter ondersteuning van inwoners die niet taalvaardig zijn, wordt gecontinueerd. Daarbij wordt ook weer aangesloten bij het Taalhuis teneinde de doelgroep optimaal te ondersteunen. Samen met het Taalhuis en partners wordt ingezet op het bereiken van (met name autochtone) laaggeletterden, onder andere door signaleringsfunctie te versterken en mensen te helpen via cursussen.

11. Ondersteunen van mantelzorgers en het bieden van respijtzorg

Wij ondersteunen mantelzorgers door het aanbieden van een palet aan ondersteuning gericht op informatie en advies, ondersteuning, begeleiding (respijtzorg), waardering (mantelzorgcompliment) en educatie (cursussen, training en lotgenotencontact). Onder andere via publiekscampagnes attenderen wij mantelzorgers om een beroep te doen op deze ondersteuning. Respijtzorgmogelijkheden worden via de sociale kaart Haarlemmermeer en de Respijtwijzer onder de aandacht gebracht bij mantelzorgers. Ontspoorde mantelzorg heeft onze aandacht door het specifiek trainen van professionals om dit te signaleren en actie te ondernemen. 

12. Het aanpakken en verminderen van eenzaamheid  

Eenzaamheid is een complex vraagstuk dat vraagt om een samenhangende en integrale aanpak om zo deze problematiek bij inwoners eerder te signaleren, te doorbreken en tegen te gaan. Wij werken met een plan van aanpak vanuit de vijf landelijk benoemde pijlers om eenzaamheid aan te pakken te weten: bestuurlijk commitment, een sterk netwerk, samen met inwoners, via duurzame aanpakken en door resultaten te monitoren en bij te sturen. Wij treden op als regisseur om een lokale alliantie tegen eenzaamheid te vormen samen met inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. We continueren Meer voor elkaar in de buurt om gebiedsnetwerken te creëren en te verstevigen en kijken waar nieuwe en bestaande interventies het verschil maken. Zo is het project Compaan gestart in 2019 wat doorloopt in 2020 als digitale interventie om het gevoel van eenzaamheid te verminderen en mantelzorgers te ontlasten.

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar