Maatschappelijke ontwikkeling

Inwoners ontwikkelen zich naar vermogen, participeren actief in de samenleving en ontplooien zich optimaal.

Wij bieden inwoners van Haarlemmermeer - jong en oud - een breed en goed aanbod van laagdrempelige voorzieningen in de wijken en kernen van Haarlemmermeer. Wij faciliteren inwoners door toegankelijke algemene voorzieningen te bieden: accommodaties (gebouwen, velden en openbare ruimte) en activiteiten op het gebied van onderwijs, welzijn, sport, cultuur, gezondheid en vrijwilligerswerk. Onze gemeentelijke inzet richt zich hierbij op de functies: ontmoeten, ontplooien, ontwikkelen en ondersteunen.

Deze basisinfrastructuur van gebouwen en voorzieningen door professionals en vrijwilligers (sociale basis) is van en voor iedereen, dus ook voor inwoners die een steuntje in de rug nodig hebben. Daarvoor is inclusie een noodzakelijke voorwaarde, zodat iedereen ervan gebruik maakt of kan maken ongeacht herkomst of huidskleur, genderidentiteit of seksuele oriëntatie, beperking, aandoening of chronische ziekte (sociale basis). Iedereen doet conform ons coalitieakkoord naar eigen kunnen mee, vindt zo nodig de juiste ondersteuning, ontmoet anderen in sociale activiteiten, ontplooit zich in sport, cultuur of recreatie en ontwikkelt zich in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. Dit is het fundament voor de kwaliteit van leven van onze inwoners, waardoor zij niet alleen prettig, maar ook zo zelfstandig mogelijk kunnen leven. Vitale en inclusieve wijken creëren is alleen mogelijk samen met inwoners, vrijwilligers en betrokken professionals. Daarom is in de afgelopen jaren de aanpak ‘Meer voor Elkaar in de buurt’ ontwikkeld en ingevoerd in zeven wijken en kernen. Op basis van vijf belangrijke leefgebieden: gezondheid, meedoen, werk & inkomen, wonen en veiligheid. Balans tussen deze vijf leefgebieden is belangrijk voor het welbevinden van elke inwoner.

In de periode 2019-2023 geldt als beleidskader voor het sociaal domein ‘Koersvast, steeds beter’. Uitgangspunt is en blijft dat we inwoners stimuleren om zo veel mogelijk eerst zelf, met hulp van het eigen netwerk en algemene voorzieningen, naar oplossingen te zoeken. Daar waar nodig ondersteunen wij hen (bij voorkeur in hun eigen leefomgeving) met passende zorg en ondersteuning, zo zwaar als nodig en zo licht als mogelijk. Op 1 januari 2023 loopt de huidige kadernota voor het sociaal domein ‘Koersvast, steeds beter’ af. In de startnotitie ‘Afbakening en inkoop Jeugd en Wmo 2023, Samen op koers’ (2021.0002605) hebben we aangekondigd dat we de kadernota voor het sociaal domein voor de periode 2023-2026 actualiseren. Deze staat op de Strategische Agenda van de raad (SAR) voor het tweede kwartaal van 2023.

Ons cultureel, sportief en recreatief aanbod draagt actief bij aan verbondenheid en betrokkenheid van onze inwoners en maakt Haarlemmermeer tot een aangename gemeente met hoge sociale en economische aantrekkingskracht voor huidige en toekomstige inwoners.

Onze ambitie voor de sociale basis is dat inwoners elkaar kunnen ontmoeten, zich ontplooien, hun talenten ontwikkelen en zichzelf kunnen redden, waar nodig met advies en steun en hun eigen netwerk. Hiertoe informeren en adviseren we de inwoners over alle mogelijkheden en faciliteren hen ook om zelf initiatieven te nemen. Wij besteden als gemeente met een hoog percentage kinderen en jongeren veel aandacht aan onze jonge inwoners en hun ouders en begeleiders en richten ons op het creëren van optimale omstandigheden waarbinnen de Haarlemmermeerse jeugd kan opgroeien tot zelfstandige en zelfredzame inwoners. Daarnaast richten we ons in toenemende mate op de ouderen die vaker hogere leeftijden bereiken in zelfstandige woonsituaties. En we anticiperen op meer zelfstandig wonende inwoners met een beperking of psychische kwetsbaarheid. Ook daarom werken we in onze wijken aan geleidelijk hogere niveaus van fysieke en sociale toegankelijkheid, opdracht vanuit het VN-Verdrag voor de rechten van mensen met een beperking of aandoening.

Tabel 29 

Omschrijving

Eenheid

Indicator

Bron

Metingen

2018

2019

2020

2021

Absoluut verzuim

Aantal per 1.000 leerlingen

BBV

Waarstaatjegemeente.nl

n/b

4,6

5,5

4,8

Relatief verzuim

Aantal per 1.000 leerlingen

BBV

Waarstaatjegemeente.nl

18

18

15

16

Voortijdige schoolverlaters zonder startkwalificatie (vsv-ers) (deelnemers aan het VO en MBO onderwijs)

% deelnemers VO en MBO

BBV

Waarstaatjegemeente.nl

1,6

1,9

1,4

1,6

Niet-wekelijkse sporters 1

% bevolking 19 jaar en ouder

BBV

Waarstaatjegemeente.nl

n/b

n/b

44,8

n/b

  1. Gebaseerd op gezondheidsmonitior (en ouderen) van GGD'en, CBS en RIVM. Wordt elke vier jaar georganiseerd.

Verbonden partijen

Veiligheidsregio Kennemerland (VRK)

De Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) Kennemerland is onderdeel van de VRK en levert een bijdrage aan beleidsdoel A van programma Maatschappelijke ontwikkeling: Inwoners ervaren zo min mogelijk sociale- en gezondheidsproblemen en ontwikkelen een verantwoorde leefstijl.

Op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg) stellen gemeenten elke vier jaar een nota lokaal volksgezondheidsbeleid vast. De tien gemeenten in de VRK hebben de Regionale Nota Gezondheidsbeleid 2021-2028 'Samen gezond in Kennemerland' opgesteld. Door samen te werken aan de gezondheid van de inwoners kunnen we effectief inzetten op preventieve gezondheidszorg.

We omarmen de regionale aanpak, maar voegen daar een lokale ambitie aan toe.

Regionaal zijn de volgende ambities benoemd:

  • gezondheid in de fysieke en sociale leefomgeving;

  • gezondheidsachterstanden verkleinen;

  • druk op het dagelijks leven bij jeugd en jongvolwassenen;

  • vitaal ouder worden.

Lokaal is daar via het Haarlemmermeers Preventie Akkoord aan toegevoegd: leefstijlthema’s overgewicht, problematisch alcoholgebruik en roken.

Veel taken op gebied van de publieke gezondheid en de afstemming ervan met de curatieve gezondheidszorg hebben we binnen VRK verband regionaal belegd bij GGD Kennemerland, zoals geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR), jeugdgezondheidszorg, medische milieukunde, forensische geneeskunde, technische hygiënezorg, seksuele gezondheid, infectieziektenbestrijding en reizigersadvies en vaccinatie. Daarnaast monitort GGD Kennemerland regelmatig de gezondheid van onze inwoners. De middelen voor deze taken liggen vast en gaan rechtstreeks naar de VRK/GGD. Deze reguliere taken behoeven verder geen nadere uitwerking in het kader van de nota volksgezondheidsbeleid.

Recreatieschap Spaarnwoude

Het doel van Recreatieschap Spaarnwoude is het bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling van de openluchtrecreatie, het tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieu en het tot stand brengen en onderhouden van een landschap dat hierop is afgestemd in het werkingsgebied van de regeling, gelegen tussen Amsterdam en Haarlem. Hiermee levert het Recreatieschap Spaarnwoude een bijdrage aan beleidsdoel E: Inwoners beschikken over voldoende aantrekkelijke mogelijkheden om te recreëren, te bewegen en actief deel te nemen aan sport.

De participanten van Recreatieschap Spaarnwoude dragen gezamenlijk zorg voor het beheer en ontwikkeling van dit openbare gebied dat grotendeels samenvalt met de Bufferzone Amsterdam-Haarlem (landschappelijke buffer tegen aaneengroeien stedelijke gebieden). Ook het toezicht op en handhaven van de Algemene Verordening Spaarnwoude maakt onderdeel uit van het beheer. Aan het totale recreatieschapsgebied worden jaarlijks circa 6,0 miljoen bezoeken gebracht. In 2023 zal naast de reguliere beheer- en exploitatietaken, uitvoering worden gegeven aan het in 2020 vastgestelde Uitvoeringsprogramma 2020-2023 van de ‘Visie Spaarnwoude Park 2040’.

Voor Recreatieplas Haarlemmermeer BV verwijzen we naar de paragraaf Verbonden partijen.

Relevant beleid

  • Koersvast, steeds beter, beleidskader sociaal domein 2019-2023 (2019.0058016)

  • Ontwerp kadernota sociaal domein 2023-2026 (2022.0000058)

  • Afbakening en inkoop Jeugd en Wmo 2023, Samen op koers (2021.0002605)

  • Samen sterk en in balans, visie informele zorg en vrijwillige inzet (2020.0001281)

  • Regenboogagenda, verkenning en plan van aanpak voor het regenboogbeleid Haarlemmermeer 2020-2022 (2020.0000425)

  • Voortgang Lokale Inclusie Agenda (X.2021.06947)

  • Jong in Haarlemmermeer 2020-2024 (2020.0003103)

  • Visie Wonen met zorg 2030 (2017.0026227)

  • Uitvoeringsplan Wonen met Zorg (2018.0022374)

  • Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Haarlemmermeer (2014.0048478)

  • Integraal Huisvestingsplan Onderwijshuisvesting 2.0 (2017.0026699)

  • Actualisatie Integraal Huisvestingsplan Onderwijsvoorzieningen (2019.0057843)

  • Verordening materiele financiële gelijkstelling onderwijs gemeente Haarlemmermeer (2014.0048478)

  • Lokale Educatieve Agenda 2021 - 2024 (2021.0000570)

  • Verordening leerlingenvervoer 2015 (2015.0014220)

  • Ruimte voor Cultuur, Kansen voor Ondernemerschap (2012.0016382)

  • Visie op de Geniedijk (2009.0014576)

  • Verordening Fysiek Domein 2019 (2019.0031932)

  • Subsidieverordening restauratie gemeentelijk erfgoed 2020 (2020.0000059)

  • Erfgoedcommissie-Reglement (2011.0048240)

  • Erfgoedvisie gemeente Haarlemmermeer 2020-2030: 'Erfgoed omarmen en beleven' (2020.0000051)

  • Visie Ringdijk en Ringvaart (2015.0015816)

  • Pionieren in de polder, innovatie in het sociaal domein (2017.0013419)

  • Cultuur in 2025, Evaluatie en actualisatie cultuurbeleid 2021-2024 (2021.0000372)

  • Representativiteitsverklaring - PBO Meeromroep (2016.0006551)

  • Regionale Nota Gezondheidsbeleid 2021-2028 “Samen gezond in Kennemerland”
    (2021.0001769)

  • PARK21: Kredietaanvraag PARK21 2022 (2022.0000837)

  • Toerisme, evenementen en promotie Haarlemmermeer 2020-2025 (2020.0000380)

  • "Kom in beweging!" - Speelruimte in gemeente Haarlemmermeer (2021.0000721)

  • Visie Landschap en Recreatie Haarlemmermeer 2040 (2021.0002744)