Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Wij bevorderen dat inwoners zo veel mogelijk gebruik maken van onze algemene, laagdrempelige voorzieningen voor ondersteuning, ontmoeting en ontplooiing. Activiteiten en diensten worden op maat en op basis van actuele vraag in kernen en wijken aangeboden in een uitgebreid en divers netwerk van sociaal-culturele accommodaties. We dragen bij aan positieve gezondheid van onze kinderen en jongeren. We pakken discriminatie actief aan, zoals benoemd in het coalitieakkoord, via het stimuleren van bewustwording over diversiteit en het faciliteren van een sterke antidiscriminatievoorziening (Bureau Discriminatiezaken Kennemerland, BDK). We ondersteunen inwoners in hun eventuele zorgtaken als vrijwilliger of mantelzorger en stimuleren zo leefbare buurten en wijken waarin zoveel mogelijk zelfredzame inwoners ook samen-redzaam zijn.

Activiteiten

1. Zorgen voor en exploiteren van sociaal-culturele accommodaties en sociaal-culturele activiteiten

2. Uitvoeren Lokale Inclusie Agenda en Regenboogagenda, aanpak van discriminatie

3. Stimuleren en ondersteunen van vrijwilligerswerk en vrijwillige inzet

4. Bevorderen van inwonersinitiatieven en sociale samenhang in de wijk

5. Stimuleren van jeugdparticipatie

6. Stimuleren van talent- en sociale ontwikkeling bij kinderen, tieners en jongeren

7. Voorkomen en verminderen van jeugdoverlast en -criminaliteit

8. Uitvoering geven aan de nota "Kom in Beweging"- Speelruimte in de gemeente Haarlemmermeer

9. Bevorderen van integratie van diverse doelgroepen in de samenleving

10. Ondersteunen van mantelzorgers en het bieden van respijtzorg

11. Het aanpakken en verminderen van eenzaamheid

Toelichting

1. Exploiteren van sociaal-culturele accommodaties en faciliteren van sociaal-culturele activiteiten

In Haarlemmermeer hebben we diverse sociaal-culturele accommodaties zoals dorpshuizen, wijk- en jongerencentra waar inwoners terecht kunnen voor ontmoeting, sociaal-culturele activiteiten, informatie en advies. We stimuleren en sturen erop dat er een divers activiteitenaanbod en verschillende maatschappelijke voorzieningen worden gefaciliteerd. Exploitanten als Maatvast en sommige zelfstandige dorpshuizen ontvangen een subsidie voor de exploitatie en het beheer van de accommodaties. In samenwerking met Maatvast en de zelfstandige dorpshuizen werken wij aan het toekomstbestendig maken van het beheer en de exploitatie van de sociaal-culturele accommodaties. Dit doen we voor alle inwoners, jong en oud, toegankelijk en laagdrempelig, tegen een maatschappelijk tarief. Met de invoering van het maatschappelijk huurtarief zijn de sociaal-culturele accommodaties betaalbaar en toegankelijker voor maatschappelijk gebruik en onder bepaalde voorwaarden kunnen inwoners zelfs kosteloos gebruik maken van de ruimtes van de accommodaties. Wij subsidiëren daarnaast diverse organisaties die sociaal-culturele activiteiten aanbieden voor verschillende doelgroepen.

2. Uitvoeren Lokale Inclusie Agenda en Regenboogagenda, aanpak discriminatie

We geven inhoud en vorm aan zowel sociale als fysieke inclusie. Dit doen we door het inzetten van ervaringsdeskundigheid, begrijpelijk communiceren, bejegening en onafhankelijke cliëntondersteuning. Daarnaast dragen wij bij aan het zelfstandig wonen en aan fysieke toegankelijkheid van openbare gebouwen en openbare buitenruimte en evenementen. We werken samen met de Belangengroep Gehandicapten Haarlemmermeer (BGH), JongPit en anderen aan bewustwording via onder meer deelname aan Chill Out-sessies voor en door jongeren, jaarlijkse landelijke evenementen zoals de Week van de Toegankelijkheid of publieksacties en gastlessen in het onderwijs.

We voeren als Regenbooggemeente ook de komende vier jaar onze Regenboogagenda uit voor zichtbaarheid (onder meer tijdens Coming Out Dag), sociale acceptatie en veiligheid van de verschillende doelgroepen. We geven in nauwe samenwerking met Bureau Discriminatiezaken Kennemerland extra impulsen aan antidiscriminatiebeleid. Daarnaast sluiten we de komende jaren aan bij de brede beweging van diverse vrijwilligers- en professionele organisaties die willen werken aan meer bewustwording over het (gedeeld) koloniaal verleden en doorwerking daarvan in maatschappelijke verhoudingen.
We maken in 2024 meer werk van bewustwording over het thema. Dit doen we met vele organisaties die deel uitmaken van een grote groep mensen en organisaties die in 2023 aantoonbaar belang toekenden aan dit thema. De toegenomen aandacht uitte zich al voorgaand aan en tijdens Keti Koti door aansprekende toespraken, (kring)gesprekken en ontmoetingen en andere optredens. We bieden in 2024 opnieuw ruimte aan diversiteit. Dit doen we samen, niet alleen met partners als C. ,MeerWaarde, Maatvast en Bureau Discriminatiezaken maar ook met diverse levensbeschouwelijke of religieuze organisaties en anderen. In het voorjaar van 2024 start een reeks van dialogen, georganiseerd door Bureau Discriminatiezaken. Het hele resterende herdenkingsjaar van 2024 van het gedeeld verleden dragen we in goed overleg bij aan de Keti Koti -viering, aansprekende programmering van gastlezingen en andere optredens en festiviteiten.

3. Stimuleren en ondersteunen van vrijwilligerswerk en vrijwillige inzet

De gezamenlijke visie informele zorg en vrijwillige inzet ‘Samen sterk en in balans’ is richtinggevend voor ons beleid en richt zich op drie uitgangspunten: in balans, toekomstbestendig en inclusief, co-creatie en partnerschap bij het vinden, verbinden en behouden van vrijwilligers en om (overbelaste) mantelzorgers maximaal te ondersteunen. Het online platform voor vrijwillige inzet 'Haarlemmermeer voor Elkaar' vormt de paraplu voor de instrumenten voor vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties: de VrijwilligersCentrale, de VrijwilligersAcademie en de Haarlemmermeerse Maatjes-projecten. Het netwerk van vele partnerorganisaties in Haarlemmermeer die met vrijwilligers werken, gebruikt deze instrumenten. In 2024 vallen de uitgangspunten van de visie onder het thema versterken van de sociale basis binnen de brede SPUK. Het doel is het behouden en versterken van informele zorg en vrijwillige inzet in Haarlemmermeer, zodat vrijwilligers en mantelzorgers ook in de toekomst hun cruciale rol in de samenleving kunnen blijven vervullen.

4. Bevorderen van inwonersinitiatieven en sociale samenhang in de wijk

Wij bevorderen bewonersinitiatieven, om zo te komen tot actieve inzet in de eigen wijk of kern. Via de netwerkbijeenkomsten Meer voor Elkaar delen we met organisaties de ontwikkelingen in de verschillende wijken en kernen en brengen organisaties en inwoners met elkaar in verbinding om in te spelen op deze ontwikkelingen.

5. Stimuleren van jeugdparticipatie

Het periodieke jeugdonderzoek biedt kinderen en jongeren de mogelijkheid om te laten horen wat zij belangrijk vinden. Jongeren die zelf met een idee of initiatief aan de slag willen, kunnen terecht bij MENES: het platform voor jeugdparticipatie. Dit geeft hen de mogelijkheid om zich te ontwikkelen tot actieve en betrokken inwoners. Naast het faciliteren van jongereninitiatieven geeft MENES advies aan de gemeente over onderwerpen die onder jongeren spelen. Ook via de Kinderraad en de Jongerengemeenteraad kunnen jongeren participeren. Het Jongereninformatiepunt (JIP) is een plek waar jongeren op een laagdrempelige manier kosteloos terecht kunnen voor vragen en advies over uiteenlopende onderwerpen.

6. Stimuleren van talent- en sociale ontwikkeling bij kinderen en jongeren

Wij zijn in 2023 gestart met de werkwijze Opgroeien in een Kansrijke Omgeving (OKO). Dit is een tweejaarlijkse datagestuurde werkwijze (gebaseerd op resultaten uit de GGD gezondheidsmonitor Jeugd) die ons in staat stelt sneller in te spelen op zorgelijke signalen met de uitvoering van ons preventief jeugdbeleid. Met deze werkwijze kunnen wij ons huidige preventief aanbod gericht op talent- en sociale ontwikkeling bij kinderen en jongeren kritisch bekijken en beter laten aansluiten bij de doelstellingen van ons beleid. In 2024 zullen wij een analyse maken van de data uit de gezondheidsmonitor. De beschermende en risicofactoren op de vier leefdomeinen van een kind/jongere; gezin, school, peergroep en vrije tijd worden belicht in de analyse. Aan de hand van deze analyse zullen wij dialoogsessies organiseren met onze samenwerkingspartners. Hierop baseren wij ons uitvoeringsplan voor 2024-2025. Eind 2025 neemt de GGD de gezondheidsmonitor Jeugd opnieuw af en start de volgende cyclus.

We verwachten hiermee samen met onze samenwerkingspartners het bestaande aanbod effectiever in te zetten en waar nodig bij te stellen.

7. Voorkomen en verminderen van jeugdoverlast en -criminaliteit

Samen met onze partners proberen wij jongeren in de leeftijd van circa 12 tot en met 23 jaar die overlast veroorzaken en/of (dreigen) af (te) glijden naar criminaliteit in beeld te hebben en te houden, en te bewegen richting positieve dagbesteding, opleiding, arbeid, hulpverlening en/of wonen waar dat nodig is. Hierin werken wij samen met MeerWaarde, politie, justitie en hulpverlenende instanties. We bieden op laagdrempelige wijze informatie, grijpen in om het veiligheidsgevoel te vergroten en zetten in op alternatieven door talentontwikkeling, positieve vrijetijdsbesteding en begeleiding in het vinden van eerlijk werk en ondernemerschap.

8. Uitvoering geven aan het speelruimteplan "Kom in Beweging" - Speelruimte in de gemeente Haarlemmermeer

Jaarlijks worden onze speelruimten aan de hand van het speelruimteplan “Kom in beweging” geëvalueerd. We zetten in op een goede verdeling van speelruimte en een gevarieerd beweegaanbod in bestaande en nieuwe wijken. We geven hierbij uitvoering aan de thema's die benoemd zijn in ons speelruimteplan.

Speelplekken worden jaarlijks gecontroleerd op kwaliteit en veiligheid. Als een speelplek niet meer veilig te gebruiken is, wordt de plek heringericht. Bij de herinrichting houden we rekening met de thema's uit het beleid en de behoefte uit de wijk. Deze aanbevelingen nemen we mee in regulier beheer, onderhoud en aanpassing of vervanging van de openbare speelvoorzieningen.

Jongerenontmoetingsplekken

Naast speel- en beweegruimte voor kinderen, hebben jongeren hebben ook ruimte nodig om veilig te kunnen samenkomen. Hiervoor plaatsen we als gemeente ‘jongerenontmoetingsplekken’ (JOP). In de praktijk blijken de JOP's niet altijd aan te sluiten bij de behoefte van jongeren. Om ervoor te zorgen dat jongerenontmoetingsplekken goed aansluiten bij de behoeften van jongeren, is het essentieel om een jongerenleefbaarheidstoets in te zetten. Deze toets speelt een cruciale rol bij het creëren van voldoende geschikte plekken op de juiste locaties in zowel bestaande als nieuwbouwwijken. Door de jongerenleefbaarheidstoets te gebruiken, kunnen de bestaande normen voor jeugd, zoals speelruimte, jongerenontmoetingsplekken en een duurzame inrichting van de openbare ruimte, op een effectieve manier worden toegepast bij de ruimtelijke inrichting. Dit resulteert in een leefomgeving die beter aansluit bij de wensen en behoeften van jongeren en bevordert hun welzijn en sociale interacties.

9. Bevorderen van integratie van diverse doelgroepen

Wij bevorderen de maatschappelijke participatie van kwetsbare inwoners met een lage sociaal economische status. Dit doen we door activiteiten te stimuleren die zorgen voor deelname aan het maatschappelijk en economisch verkeer. Hiervoor zoeken wij aansluiting bij het Taalhuis, Stichting MeerWaarde en bij zelforganisaties. Sinds de Wet inburgering 2021 is er extra aandacht voor de integratie van statushouders. De gemeente is nu verantwoordelijk voor de inburgering van nieuwkomers. Stichting Vluchtelingenwerk blijft betrokken bij de maatschappelijke begeleiding van vergunninghouders en voert in het kader van de nieuwe inburgeringswet nieuwe taken uit, bijvoorbeeld het kunnen omgaan met financiën. Stichting MeerWaarde voert voor ons activiteiten uit die gericht zijn op het activeren van kwetsbare inwoners en de toeleiding naar scholing en (vrijwilligers)werk. In regionaal verband werken we aan de aanpak van laaggeletterdheid.

10. Ondersteunen van mantelzorgers en het bieden van respijtzorg

Wij ondersteunen mantelzorgers door het aanbieden van een palet aan ondersteuning gericht op informatie en advies, begeleiding (respijtzorg), waardering (mantelzorgwaardering) en educatie (cursussen, training en lotgenotencontact). Onder andere via publiekscampagnes attenderen wij mantelzorgers op het feit dat ze (jonge) mantelzorger zijn en wijzen we ze op de mogelijkheid om een beroep te doen op deze ondersteuning. In 2024 breiden wij de ondersteuning aan mantelzorgers op verschillende onderdelen uit.

11. Het aanpakken en verminderen van eenzaamheid

De lokale alliantie ‘Samen tegen eenzaamheid Haarlemmermeer’ werkt onder regie van de expert eenzaamheid van MeerWaarde aan de doelstelling om het percentage ernstig eenzame inwoners niet verder te laten stijgen. We hebben een regiegroep gevormd van vertegenwoordigers van belangrijke maatschappelijke partijen. Deze regiegroep stelt ieder jaar een uitvoeringsplan op met daarin acties en activiteiten om eenzaamheid onder de aandacht te brengen of te verminderen.

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar