Beleidsdoel A: Inwoners ervaren zo min mogelijk sociale- en gezondheidsproblemen en ontwikkelen een verantwoorde leefstijl.

Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Gezondheid maakt integraal onderdeel uit van het sociaal domein en van de sociale basis in het bijzonder. Met onze inzet voor de sociale basis versterken we wijken en kernen met gericht aanbod van lichte ondersteuning, preventieve activiteiten en door mensen te activeren. Zo ontstaan wijken waar genoeg te doen is, waar inwoners betrokken zijn bij elkaar, mee kunnen doen en zich prettig voelen.

Voor het bevorderen van gezondheid zijn vroegsignalering en preventie belangrijke speerpunten. Daarvoor is het belangrijk om de samenwerking tussen de partners in de sociale basis en de eerstelijnszorg wijkgericht vorm te geven en verder te versterken. We hebben de ambitie dat wij inwoners eerder en sneller, meer in de buurt en met lichtere vormen van ondersteuning kunnen bijstaan. Hierdoor hoeft er minder of minder snel een beroep te worden gedaan op zwaardere zorg. Dit is belangrijk om de zorg op langere termijn toegankelijk te houden.

Activiteiten

  1. Het bieden van preventieve opvoed- en opgroeiondersteuning

  2. Zorg dragen voor publieke gezondheidszorg

  3. Zorg dragen voor collectieve preventie

  4. Zorg dragen voor zorg- en ondersteuning van ouderen

  5. Zorg dragen voor openbare geestelijke gezondheidszorg

  6. Bieden van informatie en advies en lichte begeleiding

Toelichting

1. Het bieden van preventieve opvoed- en opgroeiondersteuning

Het centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is de plek waar inwoners en professionals terecht kunnen voor vragen over opvoeden en opgroeien. Naast het CJG hebben wij ook andere partners, zoals MeerWaarde en de GGD die ook veel te bieden hebben. Zo biedt MeerWaarde bijvoorbeeld de Ouder en kind inloop (OKI). De GGD heeft programma's zoals Stevig Ouderschap. Daarnaast werken wij samen met veel ketenpartners die allen hun steentje bijdragen. In 2025 gaan we door met het vormgeven van de ketenaanpak Kansrijke start. Dit programma richt zich op de eerste 1.000 dagen van het kind. Met de ketenaanpak willen wij partijen rondom dit thema bij elkaar brengen en tot concrete doelen komen.

2. Zorg dragen voor publieke gezondheidszorg

De meeste wettelijke taken op gebied van de publieke gezondheid en de afstemming ervan met de curatieve gezondheidszorg hebben we binnen VRK-verband regionaal belegd bij GGD Kennemerland. Door deze samenwerking is de expertise gebundeld en kunnen menskracht en middelen efficiënt ingezet worden. Het gaat dan bijvoorbeeld om geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR), jeugdgezondheidszorg, medische milieukunde, forensische geneeskunde, technische hygiënezorg, seksuele gezondheid, infectieziektenbestrijding en reizigersadvies en vaccinatie. De dalende vaccinatiegraad is een landelijk probleem en speelt ook in onze regio. Samen met de andere regiogemeenten ondersteunen we de GGD bij de uitvoering van het Rijksvaccinatieprogramma en het verhogen van de vaccinatiegraad. Landelijk wordt een streefpercentage van 90% aangehouden. Hiervoor blijven we onder meer inzetten op de toegankelijkheid en nabijheid van vaccinatielocaties in de gemeente.
Naast deze samenwerking hebben wij ook een actieve rol gepakt in de huisvesting van huisartsen zodat alle inwoners van Haarlemmermeer bij een huisarts in Haarlemmermeer terecht kunnen.

3. Zorg dragen voor collectieve preventie

In het kader van het GALA akkoord werken we regionaal samen met de GGD en andere gemeenten aan de collectieve preventie vanuit de regionale Nota Gezondheidsbeleid 2021-2028 'Samen gezond in Kennemerland'. Speerpunten zijn:

  • gezondheid in de fysieke en sociale leefomgeving;

  • gezondheidsachterstanden verkleinen;

  • het verlagen van de druk op het dagelijks leven bij jeugd en jongvolwassenen;

  • vitaal ouder worden.

De lokale uitwerking krijgt vorm via de werkgroepen van de lokale preventiestructuur, waarin we met onze partners samenwerken rondom thema’s als mentale gezondheid, gezond opgroeien en gezonde leefstijl. We blijven ook inzetten op de Gezonde School-aanpak. In 2024 zijn we gestart met extra inzet op de preventie van huidkanker. We doen dit in regioverband, samen met de GGD. Hier gaan we in 2025 mee door. Verantwoording hierover vindt plaats via de GALA-structuur.

We dragen via HartslagNu bij aan het AED-netwerk in de Haarlemmermeer. Er zijn meer dan 160 AED’s aangesloten, waaraan de gemeente een kleine bijdrage levert met 19 eigen AED’s. In 2025 zoeken we naar manieren om de dekking op peil te houden door voorlichting en het in stand houden van de eigen AED’s.

4. Zorg dragen voor zorg- en ondersteuning van ouderen

In 2025 gaan we de aanpak valpreventie die we gestart zijn, versterken en verbeteren. Dit doen we samen met ketenpartners als Team Sportservice Haarlemmermeer, FysioZorg Haarlemmermeer, de Zorggroep en Zorg en Zekerheid. Daarnaast starten we een campagne om (toekomstige) ouderen tijdig te informeren en inspireren over vitaal ouder worden. We geven handvatten om mensen in staat te stellen zelf hun gezondheid te verbeteren en inspireren mensen om na te denken over hoe zij oud willen worden. We hebben speciale aandacht voor het stijgend aantal mensen met dementie en verkennen hoe wij welzijn en zorg beter op elkaar kunnen laten aansluiten. Dit doen wij binnen het netwerk ‘Ketenzorg Dementie Amstelland en Meerlanden’.

Ook werken we, in samenwerking met het College van Rijksadviseurs, aan het project "BuurtSaam" in de vergrijzende wijk Overbos in Hoofddorp. Dit initiatief richt zich op het verbeteren van de leefbaarheid in de wijk en het creëren van een seniorvriendelijke leefomgeving door middel van een ontwerpend onderzoek.

5. Zorg dragen voor openbare geestelijke gezondheidszorg

De openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) richt zich op het voorkomen van maatschappelijke uitval en dakloosheid als gevolg van een multi-probleemsituatie zoals verslaving, huisvestingsproblematiek en (ex) psychiatrische problematiek. Signaleren en toeleiden naar hulp is hierbij één van de speerpunten. Het gaat hierbij om inwoners die zelf geen hulpvraag uiten of hulpverlening weigeren. We organiseren samen met ketenpartners in het kader van de OGGZ bemoeizorg waarmee inwoners toegeleid worden naar zorg. We werken samen met vrijwilligersorganisaties, welzijnsorganisaties, zorgpartners en andere ketenpartners.

Wanneer de problematiek van een inwoner leidt tot problemen in de (woon)omgeving werken we samen met ketenpartners in het kader van de (landelijk ontwikkelde) sluitende aanpak personen met verward gedrag (zie ook programma Zorg en werk, beleidsdoel A).

Met de samenwerkende gemeenten in de regio Kennemerland hebben we een onderzoek laten uitvoeren over hoe de bemoeizorg uitgevoerd wordt. De gemeenten van de regio werken op dit moment op basis hiervan samen aan de doorontwikkeling van bemoeizorg. Om dit verder kracht te kunnen bijzetten is er een subsidieaanvraag ingediend voor 'Vroegsignalering en opvolging in de wijk' bij ZonMW.

6. Bieden van informatie en advies en lichte begeleiding

Het tijdig signaleren van hulpvragen en toeleiden naar hulp beperkt problemen en onveilige situaties bij zelfstandig wonende kwetsbare inwoners. We werken samen in gebiedsgerichte netwerken van vrijwilligersorganisaties, welzijnsorganisaties, zorgpartners en andere ketenpartners. Hulp kan bestaan uit (toeleiding naar) cliëntondersteuning om kwetsbare inwoners zonder netwerk, geringe taalvaardigheid of digitale vaardigheden bij te staan. Dit doen we bij het voorbereiden of voeren van bijvoorbeeld een (keukentafel-)gesprek voor het aanvragen van ondersteuning of bij (mis-)communicatie met andere officiële instanties dan de gemeente. Maar ook door andere hulpvragen van kwetsbare inwoners tijdig te beantwoorden zodat zij zelf meer grip op hun leven krijgen en houden via (lichte) ondersteuning. Bijvoorbeeld deelname aan ontmoetingsgroepen in de wijk, het trainen van taal- en digitale vaardigheden of ondersteuning bij de thuisadministratie.

Tabel 31 Wat mag het kosten?

(Bedragen × € 1.000)

JR2023

2024

2025

2026

2027

2028

Beleidsdoel A: Inwoners ervaren zo min mogelijk sociale- en gezondheidsproblemen en ontwikkelen een verantwoorde leefstijl.

Baten

1.605

1.757

1.020

764

-

-

Lasten

14.345

16.483

15.623

15.362

14.597

14.597

Saldo

-12.739

-14.725

-14.603

-14.598

-14.597

-14.597

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2025

2026

2027

2028

Baten

1. Oekraïense ontheemden

-540

-

-

-

2. Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA)

-173

-287

-608

-

Overig

-24

31

-156

-

Totaal Baten

-737

-256

-764

-

Lasten

1. Oekraïense ontheemden

540

-

-

-

2. Gewijzigde verdeling van personeelslasten

-525

-

-

-

3. Ombuigingen

440

-

-

-

4. Budgetoverheveling GALA

286

-

-

-

5. Gezond en actief leven akkoord (GALA)

173

287

608

-

Overig

-54

-26

157

1

Totaal Lasten

860

261

765

1

Baten

1. Voor de opvang en zorg voor Oekraïense ontheemden hebben wij in 2024 extra middelen van het Rijk ontvangen.

2. Voor de uitvoering van het Gezond en Actief leven akkoord zijn in de periode 2023 - 2026 extra middelen van het Rijk ontvangen.

Lasten

1. Zie voor een toelichting op de lagere lasten Oekraïense ontheemden de toelichting opgenomen bij de baten.

2. Als gevolg van een gewijzigde verdeling van personeelslasten over de beleidsdoelen en de nieuwe CAO is sprake van een extra doorbelasting in 2025 op dit beleidsdoel.

3. Vanwege de strategische heroriëntatie (ombuigingen) zijn er vanaf 2025 minder middelen beschikbaar voor subsidies aan maatschappelijke organisaties.

4. In 2024 zijn vanwege een overheveling van budget uit 2023 extra middelen beschikbaar voor de uitvoering van het Gezond en actief leven akkoord.

5. Zie voor een toelichting op de lagere lasten Gezond en actief leven akkoord (GALA) de toelichting opgenomen bij de baten