Beleidsdoel D: Gemeentelijke wegen, straten en pleinen zijn goed begaanbaar, schoon en veilig.

Wat willen wij bereiken en wat gaan wij daarvoor doen?

Voor gemeentelijke wegen, straten en pleinen streven wij ernaar dat deze goed begaanbaar, schoon en veilig zijn. Hieronder vallen ook civieltechnische kunstwerken, openbare verlichting en verkeersregelinstallaties (VRI’s). Dit doen wij door het uitvoeren van onderhoud en het vervangen van onze kaptiaalgoederen aan het einde van de levensduur. Binnen deze werkzaamheden hebben wij aandacht voor verduurzaming door het toepassen van duurzame materialen en het toepassen van innovatieve, energiebesparende technieken en werkwijzen, bijvoorbeeld door bij contracten CO2-reductie mee te wegen in de beoordeling van een inschrijving. Zo wordt bijvoorbeeld op grote schaal door onze aannemers groene stroom of biobrandstof gebruikt. Ook passen wij levensduurverlengende technieken toe, waardoor onderhoudskosten worden bespaard. Onze contracten dragen op deze manier bij aan een duurzaam onderhouden openbare ruimte. In deze collegeperiode willen wij in verstedelijkt gebied verhardingen die niet meer in gebruik zijn, vervangen door groen om de openbare buitenruimte meer klimaatbestendig te maken.
Goed begaanbare wegen betekent ook het toepassen van gladheidbestrijding in de winter. Hierbij zoeken wij naar een evenwicht tussen kwaliteit, veiligheid en kosten, waarbij het zoutgebruik en de belasting van het milieu door zout zoveel mogelijk worden beperkt.

Tabel 61 

Omschrijving

Eenheid

Indicator

Bron

Metingen1

Streefwaarden/ prognose

2018

2020

2022

2024

2026

Kwaliteit van alle verhardingen, CROW normering

%voldoende/matig2

Lokaal

Gisib

77%

75%

84%

>85%

>87%

Kwaliteit van gesloten verhardingen (asfaltwegen), CROW normering

%voldoende/matig

Lokaal

Gisib

91%

90%

90%

>90%

>90%

Kwaliteit van open verhardingen (klinkerverharding, trottoirs,) CROW normering

%voldoende/matig

Lokaal

Gisib

66%

63%

80%

>82%

>85%

  1. Metingen vinden tweejaarlijks plaats.
  2. Matig betekent dat de staat van het wegdek nog niet onvoldoende is, maar de verwachting is dat binnen drie tot vijf jaar onderhoud nodig is.
Tabel 62 

Omschrijving

Eenheid

Bron

Metingen1

Streefwaarden/prognose

20132

2018

2023

2028

Conditieniveau vaste kunstwerken3

% Uitstekend

Conditiemeting NEN 2767-4

9%

56%

58%

60%

Conditieniveau vaste kunstwerken

% Goed

Conditiemeting NEN 2767-4

51%

28,4%

29%

30%

Conditieniveau vaste kunstwerken

% Redelijk

Conditiemeting NEN 2767-4

22%

14,6%

12%

9%

Conditieniveau vaste kunstwerken

% Matig

Conditiemeting NEN 2767-4

11%

0,8%

1%

1%

Conditieniveau vaste kunstwerken

% Slecht

Conditiemeting NEN 2767-4

7%

0,2%

0%

0%

Conditieniveau vaste kunstwerken

% Zeer slecht

Conditiemeting NEN 2767-4

0%

0%

0%

0%

  1. Kunstwerken worden één keer per vijf jaar geïnspecteerd. In 2023 vindt de volgende inspectie plaats.
  2. 90% van het areaal geïnspecteerd.
  3. De twaalf beweegbare bruggen in beheer bij de gemeente Haarlemmermeer worden om de twee jaar geïnspecteerd op onderdeelniveau op basis van NEN 2767. Op basis van die inspectieresultaten wordt het onderhoud dan wel de vervanging van onderdelen ingepland. Daarnaast worden de bruggen elk kwartaal gemonitord op functionaliteit en veiligheid. Door dit inspectieregime is de kwaliteit van de beweegbare bruggen nooit slechter dan redelijk.
Tabel 63 

Omschrijving

Eenheid

Bron

Meting

Streefwaarden/prognose

2022

2023

2024

2025

2026

Conventionele armaturen Openbare Verlichting vervangen door LED

% vervangen

LMS

75%

82%

92%

100%

-

Energiebesparing Openbare Verlichting

% ten opzichte van 2013

LMS

32%

38%

44%

50%

50%

Kabelnet Openbare Verlichting Liander vervangen door eigen net

% vervangen

LMS

93%

94%

95%

96%

97%

Kwaliteit Verkeersregelinstallaties

% goed

LMS

97,3%1

100%

100%

100%

100%

  1. 97,3% goed betekent dat de resterende VRI's (twee stuks) aan het einde van de levensduur zijn. Vanwege de veiligheid streven wij naar 100% goed en vervangen wij VRI's geheel of gedeeltelijk aan het einde van de levensduur.

Activiteiten

  1. Het duurzaam beheren van wegen, straten en pleinen

  2. Het schoonhouden van straten en bestrijden van gladheid

  3. Het duurzaam beheren van de civieltechnische kunstwerken

  4. Het duurzaam beheren van de openbare verlichting

  5. Het duurzaam beheren van de Verkeersregelinstallaties (VRI’s)

Toelichting

1. Het duurzaam beheren van wegen, straten en pleinen

Uit de meest recente inspectiegegevens van 2022 blijkt een daling van het totale percentage verhardingen dat van onvoldoende kwaliteit is, van 23% in 2020 naar 16% in 2022. Deze verbetering van de kwaliteit heeft vooral te maken met de extra inzet vanuit de voorziening achterstallig onderhoud. De voorziening zetten wij in op basis van de criteria veiligheid en het voorkomen van kapitaalvernietiging. Ook bij onze onderhoudsplanning passen wij deze criteria toe. Deze extra inzet heeft geleid tot een flinke toename van de kwaliteit van met name onze open verharding. Wij zetten deze aanpak in 2023 voort.
De vernieuwing van verhardingen vindt plaats vanuit de Vernieuwing Openbare Ruimte (VOR). Wij actualiseren, uiterlijk in het laatste kwartaal van 2023, het Beheerplan Verhardingen 2020-2023. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en het vernieuwen van wegen.

2. Het schoonhouden van straten en bestrijden van gladheid

Wij houden de straten schoon op beeldkwaliteit. Dit betekent dat het resultaat van de straatreiniging aan een vooraf bepaald beeld moet voldoen, zoals is opgenomen in het Beheerkwaliteitplan. Dit jaar zijn de contracten geüniformeerd, zodat wij op alle plekken in de openbare ruimte één ambitieniveau hanteren, als onderdeel van de strategische heroriëntatie. Bij het bestrijden van gladheid maken wij gebruik van duurzame en kostenbesparende methoden. Voorbeelden hiervan zijn de inzet van strooisystemen waarmee strooiacties live te volgen zijn, en de hoeveelheid zout wordt aangepast aan het type weg. Daarnaast hebben wij eigen meetpunten, zodat strooiacties meer doelgericht worden.

3. Het duurzaam beheren van de civieltechnische kunstwerken

Wij inspecteren het hele areaal om ons inzicht in de onderhoudstoestand te actualiseren. Aan de hand van de resultaten actualiseren wij de meerjarenplanning van de civieltechnische kunstwerken. Het kleinschalig en dagelijks onderhoud van de vaste kunstwerken is aanbesteed middels een raamcontract met open posten. Aan de hand van conditiescores bepalen wij waar wij de beschikbare middelen inzetten en worden hoeveelheden verwerkt in deelopdrachten voor het raamcontract. Hierbij passen wij door waar mogelijk duurzame en innovatieve materialen toe. Door (groot) onderhoud en vervanging streven wij ernaar de algehele onderhoudstoestand van de kunstwerken te verbeteren. Wij actualiseren het Beheerplan Kunstwerken 2020-2023. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van kunstwerken.

4. Het duurzaam beheren van de openbare verlichting

Om energie te besparen zijn ruim 31.000 van de ruim 46.000 lichtpunten van de openbare verlichting (OVL) op dit moment voorzien van nieuwe lichtbronnen met dimbare LED-verlichting. De restende lichtpunten worden de komende jaren vervangen door LED-verlichting. Naar verwachting is dit in 2025 gereed. Hiermee voldoen wij al in dat jaar aan de doelstelling van het landelijke Energieakkoord (50% energiebesparing ten opzichte van 2013) in plaats van in 2030.
Het kabelnet van de OVL vervangen wij aan het einde van de levensduur door eigen net om storingen beter te kunnen verhelpen en meer mogelijkheden te hebben om laadpunten voor elektrisch rijden in lichtmasten te realiseren. Wij monitoren de proef met solarverlichting op de Spaarndammerdijk, die in 2022 is gerealiseerd. Over de uitkomsten van de proef rapporteren wij in de Voortgangsrapportage Mobiliteit. Daarnaast monitoren wij de proef met slimme OVL-meetverdeelkasten, waarin defecten en graafschades aan de ondergrondse OV-kabel automatisch worden gemeld aan ons beheersysteem. Tevens wordt de verlichting bij een slimme OVL-meetverdeelkast in- en uitgeschakeld via een lichtcel. Dit leidt tot energiebesparing. De resultaten van de proef gebruiken wij om te bepalen of wij dit type meetverdeelkast in de hele gemeente toepassen.
Wij actualiseren, uiterlijk in het laatste kwartaal van 2023, het Beheerplan Openbare Verlichting 2020-2023. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van de Openbare Verlichting.

5. Het duurzaam beheren van de Verkeersregelinstallaties (VRI’s)

Om de doorstroming van het verkeer te verbeteren en de uitstoot van CO2 te beperken breiden wij de toepassing van innovatieve technieken, zoals wachttijdvoorspellers en thermische camera's voor het langzaam verkeer en aftellers voor het autoverkeer verder uit. Daarnaast werken wij samen met de provincie Noord-Holland en de omliggende gemeenten mee aan het landelijke programma ‘Slimme en Duurzame Mobiliteit’. Binnen dit programma worden intelligente VRI's (IVRI's) toegepast, die voertuigen herkennen en inspelen op de actuele verkeersdrukte. Wij actualiseren, uiterlijk in het laatste kwartaal van 2023, het Beheerplan Verkeersregelinstallaties 2020-2023. Om ons areaal VRI's verkeersveilig te houden onderhouden wij de VRI's en vervangen wij deze aan het einde van de levensduur. Tevens monitoren wij of onze VRI's nog voldoende zijn afgestemd op de actuele verkeersstromen. In de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen gaan wij nader in op het onderhoud en de vernieuwing van de VRI's.

Tabel 64 Wat mag het kosten?

(Bedragen × € 1.000)

JR2021

2022

2023

2024

2025

2026

Beleidsdoel D: Gemeentelijke wegen, straten en pleinen zijn goed begaanbaar, schoon en veilig.

Baten

1.425

759

760

760

760

760

Lasten

26.200

27.526

28.354

29.457

30.448

31.223

Saldo

-24.774

-26.767

-27.594

-28.697

-29.688

-30.463

Toelichting op de verschillen ten opzichte van het voorgaande jaar

Verschillen ten opzichte van de gewijzigde begroting
(bedragen × € 1.000; min = nadeel )

2023

2024

2025

2026

Baten

Overig

1

-

-

-

Totaal Baten

1

-

-

-

Lasten

Kapitaallasten

-1.068

-990

-846

-775

Strategische heroriëntatie

606

-

-

-

Versterking organisatie

-291

-146

-146

-

Overig

-75

33

1

0

Totaal Lasten

-828

-1.103

-991

-775

Lasten

Als gevolg van wijzigingen in de investeringen is sprake van een mutatie op de kapitaallasten op dit beleidsdoel. Het betreft hier de kapitaallasten van de nieuwe investeringen zoals de Vernieuwing openbare ruimte (VOR) 2023 en wijzigingen op de lopende VOR-projecten.

Voor een toelichting op de strategische heroriëntatie (ombuigingen) wordt verwezen naar het hoofdstuk Financiële recapitulatie strategische heroriëntatie in de Financiële begroting.

Op basis van het coalitieakkoord 2022-2026 is rekening gehouden met budget voor versterking van de organisatie om de huidige en nieuwe ambities waar te kunnen maken.